اقتصادسبز آنلاین: زنبور عسل در چرخه تولید محصولات کشاورزی و پوشش گیاهی مراتع و باغات نقش بسزایی را در جهان ایفا می‌کند. متأسفانه آنچنان‌که باید و شاید حمایت‌های لازم در این صنعت در ایران صورت نمی‌پذیرد. به دلیل نقشی که عسل در تغذیه سالم دارد باید در سبد خانوار در رده محصولاتی همچون گوشت و شیر و مرغ قرار گیرد. عسل از لحاظ ارزش غذایی مقوی‌ترین و با کیفیت‌ترین محصول تولیدی کشاورزی در جهان می‌باشد که منبع غنی انواع اسید آمینه‌ها، ویتامین‌های گروه B و پروتئین است.
آنچه خواندید فرازهایی از صحبت‌های مهندس حسین باستانی مدیرعامل اتحادیه سراسری زنبورداران ایران بود که پای صحبت خبرنگار ما نشست که در ادامه ماحصل آن را می‌خوانیم:
مهندس امیرحسین ابره دری
وضعیت صنعت زنبورداری کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در حال حاضر کشور ایران با دارا بودن بیش از 10 میلیون کلنی مستقر در مراتع و باغات، رتبه چهارم را در جهان دارا است و در تهیه عسل نیز با تولید سالانه 112 هزار تن رتبه چهارم را در جهان یدک می‌کشد.
هم‌اکنون بیش از صد هزار نفر در این صنعت به صورت مستقیم و به همین تعداد به صورت غیر مستقیم مشغول به‌کار هستند. از لحاظ اشتغالزایی می‌توان عنوان کرد که صنعت زنبورداری در چرخه تولید و گردش اقتصاد کشور نقش به‌سزایی را ایفا می‌کند.
چه دورنمایی برای این صنعت متصور هستید؟
با توجه به مشکلات و معضلات گسترده‌ای که در این صنعت وجود دارد قطعاً کاستی‌ها و موانعی بر سر راه تولید وجود دارد و اگر این موارد رفع نشود این صنعت با چالش نابودی مواجه خواهد شد. اما بنده اعتقاد دارم حتی با وجود شرایط اقلیمی خشکی که بر کشور حاکم است امید به آینده در این صنعت وجود دارد که البته این امر مستلزم مدیریت و حمایت‌های همه جانبه از سوی دولت جهت بسترسازی و خروج از مصرف تک محصولی و همچنین ابقای پوشش گیاهی در کشور است که اگر این موارد رفع شود قطعاً می‌توان به آینده این صنعت امیدوار بود.
وجود کلنی‌های زنبورعسل در مراتع و باغات چه تأثیری بر کیفیت محصولات کشاورزی و راندمان تولید دارد؟
مهمترین نقش زنبور در چرخه طبیعت گرده افشانی است. اگر این موجود در این چرخه وجود نداشته باشد هرگز محصول با کیفیتی تولید نخواهد شد. مردم باید در زمان مصرف هریک از محصولات کشاورزی به نقش پررنگ زنبور در تولید آن محصول توجه کنند و بدانند که اگر زنبوری وجود نداشته باشد هرگز محصول باکیفیتی نمی‌توانند مصرف کنند. زنبور عسل علاوه بر افزایش کیفیت، تأثیر فراوانی نیز در کمیت محصولات کشاورزی دارد. مشاهده شده است که اگر در باغات از کلنی‌های زنبورعسل استفاده شود می‌توان تا 80 درصد در برخی از محصولات کشاورزی به افزایش تولیدکشاورزی و زراعی و باغی در آن منطقه امیدوار بود.
با توجه به وجود قابل توجه عسل‌های تقلبی در بازار چه ارزیابیای در بخش فروش و مصرف عسل در کشور دارید؟
متأسفانه در سالیان اخیر افزایش بی‌رویه عسل‌های تقلبی در کشور سبب متضرر شدن زنبورداران و همچنین تغییر دیدگاه مصرف‌کننده شده است.
جهت خروج از این بحران جدی اتحادیه سراسری زنبورداران ایران مصمم است تا با همکاری ارگان‌های دولتی قانون استاندارد اجباری را در این صنعت اجرایی کند، که با ارتقاء استاندارد تشویقی عسل به اجباری، مصرف کنندگان و تولیدکنندگان به ترتیب با ضریب اطمینان بالا اقدام به خرید و تولید عسل نمایند.
به‌طور کلی چند نوع عسل در کشور وجود دارد؟
سه نوع عسل در کشور وجود دارد. عسل طبیعی که به شکل اصولی توسط زنبوردارانی که کلونیهای خود را در فصول مختلف در مراتع و باغات غنی از پوشش گیاهی و درختان شهدزا قرار میدهند، تولید میشود. عسل تغذیه‌ای که به شکل دستی و با کربوهیدراتها تغذیه میشود. و نوع سوم که به عسل صنعتی معروف است عسلی است که زنبور هیچ‌گونه دخالتی در تولید آن ندارد و کاملاً به‌صورت دستی و با ساختار شیمیایی تولید میشود. این عسل از لحاظ کیفی هیچ‌گونه شباهتی به عسل طبیعی ندارد. متاسفانه این عسل با قیمتی نازل در بازار، موجود است.، که امیدواریم با اجرایی شدن استاندارد اجباری عسل شاهد حضور پررنگ عسل های طبیعی و خالص در بازار باشیم.
چه توقعاتی از دولت در جهت بهبود وضعیت صنعت زنبورداری دارید؟
قطعاً دولت به‌عنوان متولی و در زیر مجموعه آن وزارت جهادکشاورزی به‌عنوان مجری نقش بسزایی در تعالی و پیشرفت این صنعت می‌تواند داشته باشند. این امر تنها با حمایت و حل مشکلات میسر است. در حال حاضر با مشکلات عدیده‌ای در این صنعت مواجه هستیم که اگر سریعاً حل نشود قطعاً این صنعت با چالشهای بزرگتری مواجه خواهد شد. از جمله مشکلات موجود در این صنعت می‌توان به عدم بهره‌گیری زنبورداران از پوشش بیمه تامین اجتماعی، عدم تخصیص شکر یارانه‌ای، عدم وجود بیمه محصولات کشاورزی کارآمد، عدم تخصیص وامهای کم بهره برای حمایت از تولید پایدار، عدم وجود زنجیره عسل و نبود ساختار منسجم صادرات عسل، عدم ترویج و فرهنگ‌سازی مصرف محصولات زنبور عسل اشاره کرد.
دولت می‌تواند با حمایت از این صنعت نقش مهمی در ارزآوری داشته باشد. می‌تواند با صادرات محصولات مهمی همچون عسل، ژل رویال و زهر زنبورعسل کمک شایانی به این صنعت کند.
