اقتصادسبز آنلاین: در سنوات گذشته واردات مواد اولیه تولید لوازم خانگی اولویت دولت نبود و همین امر باعث شد تا این صنعت آنگونه که باید رشد نکند. از همین رو زیر سایه سنگین برندهای کره‌ای نفس می‌کشید بعد از خروج شرکت‌های کره‌ای ورق برگشت و امروز شاهد چهره‌ای دیگر از این صنعت در عرصه اقتصاد کشور هستیم، در همین رابطه بی‌مناسبت ندیدیم تا گفت‌وگو با مهندس مهبد وزیری کارشناس مسایل اقتصادی و مدیر فروش شرکت تفال و هیتاچی داشته باشیم که با هم ماحصل آن را می‌خوانیم:
روند حرکتی صنعت لوازم خانگی را در سال‌های اخیر چگونه ارزیابی می‌کنید؟
وضعیت صنعت لوازم خانگی در چند سال اخیر به لطف تحریم‌های بین‌المللی پیشرفت چشمگیری داشته و رشدی رو به جلو را از آن شاهد بودیم و شاهد ظهور برندهای جدید و ارتقای کیفیت و تنوع در برندهای قدیمی تولید داخل بوده‌ایم که این امر باعث خوشحالی است از آن جهت که صنعت لوازم خانگی بالاخره به جایگاه واقعی خود در بازار مصرف ایران رسید و جای تأسف است که چرا تا به امروز این صنعت زیر سایه برندهای خارجی قدرت نفس کشیدن نداشته و مجالی برای ارایه پتانسیل‌ها و قابلیت‌های بی‌شمار آن نبود.
خوشبختانه امروز شاهد حضور قدرتمند برندهای داخلی در بازار و رقابت نفسگیر آنها در بحث کیفیت و تنوع تولید چه در بازار داخل و چه در عرضه بین‌المللی هستیم.
در حال حاضر ارزیابی شما از این صنعت چیست؟
با توجه به شرایط اقتصادی حاکم ارزیابی مثبتی نمی‌توان از وضعیت صنعت لوازم خانگی داشت البته ذکر این نکته هم ضروری است تولیدکنندگان این صنعت برای تأمین نیازهای جامعه و رفع عدم وابستگی به کالاهای وارداتی با قیمت‌های نجومی و یا استفاده از کالای قاچاق و تقلبی بدون گارانتی با برندهای خارجی تمام تلاش و توان خود را به‌کار گرفته‌اند و خوشبختانه در این راه بسیار هم موفق بوده‌اند اما به‌طور کلی صنعت لوازم خانگی ایرانی کاور زیبایی بر روی خود دارد که در واقع محتوای داخلی آن وابستگی شدیدی به واردات دارد. برای مثال شرایط گارانتی، خدمات پس از فروش و وارانتی از مزایای بین‌المللی به علت وجود تحریم‌ها برخوردار نیستند و با توجه به عدم تنوع کالای تولید داخل نسبت به برندهای خارجی مصرف‌کننده با محدودیت انتخاب مواجه است. البته همانگونه که اشاره شد شرایط فعلی تولید لوازم خانگی به مراتب بسیار بهتر و قابل قبول‌تر از چندین سال گذشته است و این خود جای امیدواری دارد که درصورت حمایت همه جانبه دولت این صنعت بتواند بیش از این رشد کند.
صنعت لوازم خانگی دومین صنعت اشتغال‌زای کشور بعد از خودرو قلمداد می‌شود، جایگاه فعلی این صنعت در اقتصاد کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
به‌طور کلی واردات مواد اولیه صنعت لوازم خانگی برای تولید برندهای داخلی جزو اولویت‌های دولت نبود چرا که 80 درصد بازار عملاً در انحصار چندین شرکت بزرگ کره‌ای بود و مصرف‌کننده هم تمایل بیشتری نسبت به خرید برندهای کره‌ای با تبلیغات اغواگرانه داشت و دلیل این بی‌مهری نسبت به واردات مواد اولیه هم این است شرایط کشور شرایط مساعدی برای این واردات نبود چرا که اولویت دولت برای واردات غذا و دارو بود. همچنین باید اشاره کرد که تولید لوازم خانگی تقریباً در اختیار بخش خصوصی است اما صنعت خودروی کشور تقریباً 95 درصد آن دولتی بوده و طبیعی است که در این میان صنعتی که آسیب‌پذیر بوده و بدون هیچ حمایت دولتی باید سرپا می‌ایستاد صنعت لوازم خانگی بوده است تا زیر سایه سنگین غول‌های لوازم خانگی کره‌ای به حیات خود ادامه دهد اما حال که ورق برگشته چهره‌ای دیگر از این صنعت را شاهد هستیم.
مشکلات اصلی این صنعت در حوزه عرضه و تقاضا چیست؟
به شخصه اعتقاد دارم خرید و فروش یا همان عرضه و تقاضای بازار لوازم خانگی وابستگی شدید به شرایط اقتصادی دارد. لوازم خانگی یک کالای مصرفی با بازه زمانی بالای 3 سال است. همچنین قدرت خرید مردم به‌دلیل شرایط موجود و شیوع ویروس کرونا بسیار محدود شده و این باعث کاهش بیش از حد تقاضا در بازار و برهم ریختن تناسب عرضه و تقاضا خواهد شد. از طرف دیگر با خروج سایر برندهای خارجی از بازار ایران و نوپا بودن صنعت تولید لوازم خانگی داخلی دور از ذهن نیست که شاهد اصطکاکی در زمینه عرضه سلامت محصولات باشیم. در حال حاضر نمی‌توان ارزیابی معقول و منطقی نسبت به عرضه و تقاضا با توجه به استانداردهای بازار مصرف داشت. به طور کلی بازار فعلی بازار آزمون و خطاست و باید منتظر ارزیابی سیگنال‌های مثبت و منفی بازار با توجه به ماه‌های پایانی سال بود.
بیشتر بخوانید: «اوریگو» جایزه «بسته‌بندی» می‌دهد
چرا تمایل مصرف مردم، استفاده از برندهای خارجی ولو تقلبی است؟
عدم تمایل مصرف‌کننده به خرید کالای داخلی و تمایل به مصرف برندهای خارجی ولو تقلبی ربطی به شرایط فعلی ندارد یک فاجعه‌ای است که ریشه قدیمی در سنوات گذشته و کم لطفی تولیدکنندگان دارد چرا که از کمیت و کیفیت محصول به‌دلیل عدم وجود استانداردهای لازم و رسیدگی دستگاه‌های نظارتی کاسته می‌شد تا تولید و عرضه بدون هیچ‌گونه برنامه‌ریزی و بازارپسندی صورت بگیرد، و این مهم خسارت‌های جبران‌ناپذیر معنوی و مالی بسیاری به پیکره صنعت لوازم خانگی ایرانی وارد کرد و سال‌ها زمان می‌برد این زخم عمیق ترمیم و بهبود یابد.
در حال حاضر برای برگشت اعتماد مصرف‌کننده ایرانی برای کالای داخلی باید برنامه‌ریزی‌های اصولی انجام شود و کلیه زیرساخت‌های لازم برای این امر فراهم شود که قدم اول آن در بحث خدمات پس از فروش و گارانتی است تا تعامل و ارتباط دوسویه بین خریدار و فروشنده برقرار شود.
کالای قاچاق چه نقشی در بازار لوازم خانگی دارد؟
در حال حاضر هرگونه کالا با برندهای خارجی در بازار قاچاق است که البته بحث هم در رابطه با مبادی ورودی این کالاها به کشور جایز است، چرا که هیچ شرکتی در کشور ثبت سفارشی برای واردات لوازم خانگی تحت عنوان برند خارجی انجام نداده است. اما نکته جالب این است که 3 سال است ثبت سفارش هرگونه لوازم خانگی برای واردات به کشور ممنوع است و انجام نمی‌گیرد ولی به وفور شاهد جدیدترین مدل‌های 2020-2019 برندهای خارجی در بازار به همراه تبلیغات گسترده محیطی هستیم و این کلاف سردرگمی است که نه تنها باعث تضعیف اقتصاد ملی، بلکه سبب تضعیف برندهای تازه نفس داخلی می‌شود.
چشم‌انداز آینده این صنعت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
از نظر شاخص‌های اقتصادی واردات موتور محرک اقتصاد هر کشوری است. به شخصه اعتقاد دارم وجود برندهای خارجی در کنار تقویت و حمایت برندهای داخلی می‌تواند باعث رشد و شکوفایی اقتصادی کشور در بحث لوازم خانگی شود. چرا که این مصرف‌کننده است که با حق انتخاب خود مهر تاییدی بر کیفیت برندهای داخلی می‌زند و شرایط را برای حضور برندهای ایرانی در بازارهای منطقه به‌خصوص عراق، افغانستان و… هموار می‌کند.
