اقتصادسبز آنلاین: «در طی 2 دهه 3300 تا 3400 میلیارد دلار نفت و گاز فروختیم که ثروت بسیار عظیمی به شمار می‌رود، اگر امروز از ما بپرسند چه کرده‌ایم واقعاً چه پاسخی داریم؟ اما چینی‌ها با 310 تا 320 میلیارد دلار در برنامه 19 ساله 200 میلیون شغل پایدار ایجاد کردند.» آنچه خواندید فرازهایی از صحبت‌های مهندس جمال رازقی جهرمی، رییس اتاق شیراز و رییس هیأت مدیره شرکت ستاره یخی آسیا (ب.آ) بود که ماحصل آن در ادامه می‌آید:

تولیدکنندگان امسال با مشکلات مضاعفی روبه‌رو هستند که بیش از آنکه متوجه تحریم‌های بین‌المللی باشد، ریشه در برخی خودتحریمی‌های داخلی دارد در این رابطه توضیح ‌دهید؟

آنچه امروز در اقتصاد کشور قابل لمس است، نه به تنهایی محصول عملکرد دولت فعلی است و نه دولت گذشته، بلکه محصول 50 سال حکمرانی بد در صحنه اقتصاد کشور است. بالاترین رشد اقتصادی کشور به سال‌های 42 تا 49 بر می‌گردد.
در آن سال‌ها نفت بشکه‌ای 1 تا 5/1 دلار بوده است و این‌که تحلیل کنیم چطور با نفت 1.5 دلاری بالاترین رشد اقتصادی را در تاریخ کشور رقم زدیم و بعد برگردیم به دورانی که نفت به بشکه‌ای 100 تا 120 دلار رسید و عملاً رشد اقتصادی و رشد اشتغال منفی داشتیم، به نتایج مهمی دست می‌یابیم.
از اوایل دهه 50 که نفت به‌عنون محور اقتصاد کشور قرار گرفت، حاکمیت این را دریافت که با پول راحت می‌شود حکومت کرد.
در واقع پول بادآورده‌ای که ناشی از تلاش مردم برای تولید ثروت نبود اساس اقتصاد را برهم زد. این دقیقاً نکته‌ای است که مقام معظم رهبری هم حدود 10 سال است که بارها بر آن تأکید داشتند که باید در راستای تولید ثروت حرکت شود.
باید در نظر داشت که پول بادآورده‌ای که زحمتی برایش کشیده نشده هم نتیجه‌ای جز فساد به همراه نخواهد داشت.
اعتقاد دارم اوضاع اقتصادی امروز ما و سیستم بانکی که نظامش ریشه در قبل از انقلاب داشت، بهمنی است که اکنون در حال فرودآمدن است و به نظر می‌رسد باید منتظر روزهای سخت‌تری هم باشیم.
این‌که برخی‌های وضعیت فعلی اقتصاد را به تحریم‌های بین‌المللی و کرونا نسبت می‌دهند، البته نه این‌که اثری ندارد، اما ریشه در معضلات ساختاری اقتصاد دارد.
از ابتدای برنامه سوم توسعه تا پایان برنامه پنجم 1700 میلیارد دلار درآمد ارزی داشتیم و با احتساب فروش نفت و گاز داخلی حدود 3300 تا 3400 میلیارد دلار در حدود 20 سال نفت و گاز فروختیم که ثروت بسیار عظیمی به شمار می‌رود.
این‌که امروز از ما بپرسند که ما با این پول چه کرده‌ایم، واقعاً چه پاسخی داریم؟، در حالی‌که چینی‌ها با 310 تا 320 میلیارد دلار در برنامه 19 ساله 200 میلیون شغل پایدار ایجاد کردند.
اعتقاد دارم تعویض دولت‌ها هم تا زمانی‌که ریل‌گذاری در اقتصاد تغییر نکند، تغییری ایجاد نمی‌کند.
در واقع با تعویض دولت‌ها و مدیران به‌دلیل آنکه آنها سوار بر قطاری می‌شوند که مسیر درستی نمی‌رود در عمل کاری از پیش نمی‌برند.
برای اصلاح اقتصاد باید ریل‌گذاری موجود را تغییر داد، چون با تعویض لکوموتیوران در عمل کاری انجام نداده‌ایم.
برای اصلاح مسیر هم بسیار امیدواریم که دیر نشده باشد و شاهد شورش گرسنگان نباشیم، چرا که شاهدیم که هر روز از اشتغال پایدارمان کاسته شده، تولیدمان کاهش می‌یابد و هر روز مشکلات جدیدی ناشی از آن سیاستگزاری‌های کلان بر ما نازل می‌شود. یک روز دولت
به بورس می‌چسبد، بورس به عرش می‌رسد و فردا صبح شاهد سقوط بورس می‌شویم.
بعد سراغ ارز می‌آید، بعد سکه و در این شرایط در عمل نظام هم قادر به تصمیم‌گیری برای رفع معضلات نیست.
در برنامه پنجم توسعه اصلاح قانون کار و تأمین اجتماعی جزو الزامات بوده است، آیا اصلاح شد؟!
اصلاح نظام بانکی و اصلاح نظام مالیاتی مدت زیادی است که کماکان انجام نشده است؟
به‌گونه‌ای در عرصه اقتصاد فساد ریشه دوانده که آن مافیاهایی که از وضعیت موجود بهره می‌برند، مانع اصلاح و تغییر در عرصه اقتصاد هستند.
اعتقاد دارم فساد به‌قدری ریشه دوانده که عملاً بخش خصوصی هم کاری از پیش نمی‌برد.
البته نمی‌گویم که بخش خصوصی عاری از فساد است، اتفاقاً اعتقاد دارم من بخش خصوصی یکی از عوامل فساد هستم، چرا که بخش خصوصی است که برای پیشبرد امور رشوه داده است. قبلاً هم اعلام کرده‌ام که اقتصاد کشور نیاز به جراحی بسیار عمیق دارد. امروز اصلاً اراده‌ای برای اجرای سندهای چشم‌اندازی که در کشور تدوین می‌شود وجود ندارد.

به‌طور اخص در زمینه صادرات با چه مشکلاتی روبه‌رو هستید؟

امروز متأسفانه تأکید بانک مرکزی بر برگشت ارز حاصل از صادرات هم تبدیل به معضل جدیدی شده است.
در روزهای کرونایی امروز، صنایع غذایی در زمره یک یا دو صنعتی قرار دارد که با آسیب کمتری مواجه شده است، لطفاً پیرامون آخرین وضعیت این صنعت توضیح دهید.
البته رشد کلی صنعت منفی است. در این رابطه هم باید به‌صورت رشته‌ای موضوع را مورد بررسی قرار دهیم، چون برخی واحدهایی که نیاز فست‌فودها و رستوران‌ها را تأمین می‌کردند دچار آسیب‌های جدی شدند.
ناگفته نماند که صادرات صنعت غذا هم دچار آسیب‌های جدی شده است.
امروز کشور به‌دلیل محدودیت‌های ارزی و تحریم قادر نیست که نیازهای اولیه بخش صنعت غذا را به راحتی تأمین کند که به شدت نگران‌کننده است. نگران کننده‌تر این‌که بانک مرکزی با بخشنامه‌هایش اجازه نمی‌دهد تا تولیدکنندگان صنایع‌غذایی نیازهایشان را برطرف کنند.

لطفاً مختصری هم در مورد مجموعه «ب.آ» توضیح دهید.

«ب.آ» جزو واحدهایی است که پس از شیوع کرونا از آنجایی که مردم به‌دنبال غذای سالم بودند، این امکان را در اختیار مصرف‌کننده قرار داد تا بتوانند بیشتر از محصولات «ب.آ» استفاده کنند.
خط قرمز ما در «ب.آ» همیشه کیفیت است و امسال با افزایش تنوع، تعداد محصولات را به 60 نوع کالا رساندیم.

چه گروه‌‌هایی را به سبد محصولات «ب.آ» افزوده‌اید؟

محصولات «فینگرفود» را با توجه به تقاضای بازار به سبد تولیدات افزودیم، همچنین تعدادی هم محصولات ارزان قیمت‌تر برای سایر اقشار جامعه تولید می‌کنیم.

ممکن است بفرمایید تولیدات «ب.آ» در سال‌جاری تا چه میزان افزایش یافته است؟

توسعه خطوط تولید را در سال‌جاری هدف گرفته‌ایم. در فروردین‌ماه خط جدیدی را گشایش دادیم و به‌زودی خطوط دیگری به مجموعه تولیدات «ب.آ» اضافه می‌شود.