راهکارهای مدیریتی برای گذر از کشاورزی سنتی به صنعتی
راهکارهای مدیریتی برای گذر از کشاورزی سنتی به صنعتی
اقتصادسبز آناین: با توجه به رابطه مستقیم مواد‌غذایی با بخش کشاورزی و همچنین با عنایت به روند رشد روز افزودن جمعیت جهانی، این بخش باید مورد توجه ویژه‌ای قرار گیرد ...

مهدی حسنلو

اقتصادسبز آناین: با توجه به رابطه مستقیم مواد‌غذایی با بخش کشاورزی و همچنین با عنایت به روند رشد روز افزودن جمعیت جهانی، این بخش باید مورد توجه ویژه‌ای قرار گیرد و برای شناخت و مسایل و مشکلات آن کوشش بسیاری انجام شود تا با افزایش بهره‌وری از طریق استفاده بهینه از نهاده‌های کشاورزی از جمله کود‌های شیمیایی و آلی، مواد غذایی مناسب تهیه شود.

حمید هزارجریبی، مدیر شرکت خدمات حمایتی کشاورزی استان گلستان ضمن بیان این مطلب افزود: برای گذر از کشاورزی سنتی به صنعتی، بذر مرغوب، کود‌های کشاورزی (حاصلخیزی خاک) و آفت‌کش‌ها و مکانیزاسیون کشاورزی بسیار ضروری است و در این میان نهاده‌های کشاورزی در ایجاد زمینه مناسب و مساعد برای افزایش کمی و کیفی چنان حایز اهمیت است که کوچکترین خلل در روند تدارک و توزیع آن می‌تواند منجر به بروز بحران در تولید محصولات کشاورزی شود، بدین‌ترتیب تحقق وظایف شرکت خدمات حمایتی کشاورزی را می‌توان یکی از حساس‌ترین و مؤثرترین خدمات لازم برای توسعه و تداوم کشاورزی به شمار آورد. وی تصریح کرد: بین عملکرد و پتانسیل تولید گندم در گلستان فاصله زیادی وجود دارد چرا که با سطح زیر کشت بیش از 388 هزار هکتار با ید بیش از 2 میلیون تن گندم تولید شود، اما هم اکنون تنها بیش از یک میلیون تن گندم تولید داریم برای تحقق این هدف مهم، بازسازی خاک کشاورزی باید در دستور کار قرار گیرد. خاک استان گلستان یک کود کامل با میکرو ارگانیسم‌های لازم نیازدارد که مهمترین آنها کود‌های آلی و زیستی است. باید خاک را ساخته و و ساختار آن را عوض کنیم تغییر وضعیت خاک جز با کار علمی و نهادینه کردن فرهنگ مصرف ‌آن بهره‌برداران و کشاورزان اتفاق نمی‌افتد.

مدیر شرکت خدمات حمایتی کشاورزی استان گلستان گفت: حدود15 تا 20 درصد نیاز کودی بخش کشاورزی را انواع کود فسفاته و پتاسه در بر می‌گیرد و80 تا85 درصد دیکر کود مورد نیاز به کود اوره اختصاص دارد. که با همان قیمت قبلی کیلویی 10912.50 ریال توزیع می‌شود. هزار جریبی در ادامه با اشاره به ‌تامین کود ازته افزود: درشش ماهه سال جاری 60 هزار و 314 تن کود اوره تامین شده است که در مقایسه با مدت مشایه سال قبل که 53 هزار و 686 تن بوده،12درصد رشد داشته است. این کود‌ها شامل اوره و ‌کود مخلوط نیترات ‌آمونیوم + سولفات آمونیوم است وی همچنین سهمیه اختصاصی کود شیمیایی ازته این شرکت رادر سال جاری116 و754 تن عنوان کرد که 52درصد آن تأمین شده است. هزارجریبی تصریح کرد: اسامی کشاورزان و میزان زمینی که در اختیار دارند در سامانه پهنه‌بندی وزارت جهاد کشاورزی ثبت شده است و کود نیز با توجه به اطلاعات این سامانه به آنان ارایه می‌شود. وی خاطر نشان کرد: که باید در امر توزیع، نظارت‌های بیشتر شود تا کود به‌دست مصرف کننده واقعی برسد. مدیر شرکت خدمات حمایتی کشاورزی استان گلستان، استفاده از انواع کود شیمیایی تولید محصول را40 تا 50 درصد افزایش می‌دهد که این امر نیز مستلزم رعایت استفاده به موقع، میزان مصرف درست و رعایت دیگر شرایط منجمله آزمون خاک است.
هزار جریبی در ادامه افزود: از 100 کیلوگرم کود شیمیایی که در مزرعه مصرف می‌شود،20-15 درصد آن مربوط به کود فسفاته است که از منابع داخلی و خارجی تامین می‌شود و در مورد کود سوپرفسفات تریپل « TSP، فسفات دی آمونیوم DAP ‌طبق دستور العمل ابلاغی توسط دفتر مرکزی این شرکت باهمان نرخ جدید و ارز نیمایی و مابقی کود سوپر فسفات ساده «SSP است که صددرصد آن از منابع داخلی تامین می‌شود با همان قیمت قبلی توزیع می‌شود. وی تصریح کرد: کود سوپر فسفات ساده یکی از انواع کود‌های فسفاته است که علاوه بر فسفر دارای عناصرمغذی نظیر گوگرد و کلسیم است در زمین‌هایی که با فقر عنصر گوگرد، نیاز محصول به این عنصر را مرتفع می‌کند این کود حاوی حداقل 16 درصد اکسید فسفر محلول و حداقل11 درصد گوگرد است که از اسید سولفوریک و سنگ فسفات به‌دست می‌آید. دانه‌بندی کودی بصورت گرانوله (2 تا4 میلی متر) است. ظرفیت‌های خوبی در تولید داخلی کود سوپرفسفات ساده در استان وجود دارد که چنانچه مهمترین مشکلات تولید کنندگان داخلی که کمبود خاک فسفات است، برطرف شود جهش تولید محصولات کشاورزی به ثمر خواهد نشست.

وی تاکید‌ کرد: در این مهم تصمیمات موثر و مثبتی در زمینه تحویل خاک فسفات به تولید کنندگان داخلی کودهای فسفاته که طرف قرارداد با شرکت خدمات حمایتی کشاورزی کشور هستند، اتخاذ گردید. که این فرصت مناسبی برای شرکت‌های تولید داخل استان است.
مدیر شرکت خدمات حمایتی کشاورزی استان با اشاره به اهمیت مصرف کود‌های پتاسه و تامین این کود ‌اشاره کرد گفت: کود شیمیایی پتاسیم حالت، گرانول و پودری داشته به میزان مورد نیاز برای کشت‌های زراعی و باغی مصرف می‌گردد وی در ادامه افزود: در شش ماهه سال‌جاری تاکنون، 1766تن کود کلرورپتاسیم تامین شده است و همچنین 400 تن کود سولفات پتاسیم نیز به انبار سازمانی این شرکت حمل و توسط کارشناسان نظام کنترل کیفی این شرکت نمونه برداری و به مرکز تحقیقات کاربردی نهاده‌های کشاورزی شرکت خدمات حمایتی کشاورزی کشور ارسال و پس از تائید نتایج آنالیز آزمایشگاهی در برنامه توزیع این شرکت قرار می‌گیرد. وی با تأکید به این‌که این کود‌‌ها نیز با همان نرخ جدید و ارز نیمایی توزیع می‌شود و خاطر‌نشان کرد: به‌دلیل اهمیت عنصر پتاسیم در افزایش تولید محصولات گندم، جو، کلزا و برنج و محصولات باغی درختان سیاه ریشه و باغات مرکبات بسیار ضروری و اثر گذار می‌باشد. هزار جریبی ادامه داد: مصرف پتاس به‌صورت سولفات نقش مهمی در متحمل کردن گیاه به شوری و کاهش اثرات شوری دارد بنابراین با آزمون خاک درصورت نیاز پتاسیم از نوع سولفات آن استفاده شود و در این اراضی بایستی از مصرف کلرورپتاسیم خودداری شود.
وی در ادامه با تأکید بر این‌که سیاست حمایت از تولیدکنندگان داخلی کودهای کشاورزی محدود به تولیدکنندگان کودهای ازته، فسفاته و پتاسه نیست از تنوع سبد کود‌های غیریارانه ای شرکت‌های تولید کننده کود کشور (آلی، زیستی و معدنی) در سبد کالایی این شرکت در چارچوب تفاهم نامه با دفتر مرکزی شرکت خبر داد و گفت که می‌توان آن را دوره نهضت مصرف کود در کشور یاد کرد که حاکی از ارتقای کیفیت و بهبود سلامت سطح سلامت جامعه و تمایل مولدین بخش کشاورزی به مصرف این کود‌ها است. وی گفت: با تلاش بی‌وقفه مدیریت بازرگانی داخلی شرکت خدمات حمایتی کشاورزی تاکنون با 71 شرکت تولید کننده کود به تعداد 82 فقره با تنوع 418 قلم ‌کود قرارداد منعقد کرده‌اند.
هزار جریبی گفت: منبعد توزیع این کود‌ها نیز به کشاورزان با توجه به ثبت در سیستم هوشمند صورت می‌پذیرد و محصولات کودی غیر یارانه ای قابل عرضه بایستی در شمول عقد تفاهم‌نامه با دفتر مرکزی این شرکت باشد.
وی از برگزاری همایش آموزشی و ترویجی سبد کودی غیر یارانه ای توسط این شرکت خبر داد و تصریح کرد: هدف از برگزاری ‌همایش‌های تخصصی آشنایی بیشتر کارگزاران و کشاورزان با سبد کودی شرکت، افزایش فروش کود‌های غیر یارانه ای برای حمایت از تولیدات داخلی معرفی و عرضه کود‌های با کیفیت و کنترل شده به کارگزاران و مروج بودن آنها برای معرفی به کشاورزان و بهره‌برداران قلمداد می‌شود.
هزار جریبی از رونمایی سامانه جدید توزیع و فروش نهاده‌های کشاورزی( یارگر) در عرصه ‌کارگزاران و کشاورزان و حرکت از کشاورزی سنتی به فن آوری نوین خبرداد و تصریح کرد: در این سامانه، کارگزاران از این میز خدمت ارزشمند می‌توانند از خدماتی همچون خرید الکترونیکی نهاده‌ها، حسابداری، انبارداری، و فروش بهره‌مند شوند و همچنین اطلاعات160 هزار بهره‌بردار بخش کشاورزی (‌زراعت کار و باغدار) از طریق سامانه پهنه‌بندی بصورتoffline در این سامانه ثبت شد و درخواست نهاده توسط کشاورز بصورت نرم افزار‌هایapplication، ussd وبصورت تحت وب انجام می‌گیرد. همچنین فرآیند این سامانه مبنی بر شفاف سازی مدیریت توزیع کود شیمییایی از خرید توسط کارگزار تا تحویل به مصرف کننده قابل رویت توسط کاربران منجمله رئیس سازمان، معاونت بهبود تولیدات گیاهی، مدیریت زراعت و دستگاه‌های نظارتی جهاد کشاورزی استان ، مدیریت و مراکز جهاد کشاورزی شهرستان‌ها است.
هزار جریبی به موضوع فراهم نمودن شرایط خرید نهاده‌های کشاورزی و خدمات مرتبط برای کارگزاران و کشاورزان از طریق دستگاه الکترونیکی نظیر دستگاهPOS اشاره کرد و تصریح کرد: براساس ‌دستور العمل بانک مرکزی در روند تولید شناسه واریز مربوط به وصول وجوه دولتی به حساب خزانه در عرصه کاری شرکت نیز کارگزاران ملزم شدند تا با اخذ کد شناسه واریز نسبت به پرداخت به حساب جدید اقدام کنند.
وی در ادامه افزود: به منظور حراست بیشتر از اموال دولتی و بر اساس اعلام دولت کلیه معاملات این شرکت از طریق سامانه تدارک الکترونیکی دولت (ستاد) انجام می‌گیرد.
وی بیان کرد: طرح پایلوت تغذیه‌ای کشت گندم توسط این شرکت به‌عنوان مجری طرح و سه شرکت تولید کننده کود داخلی و با همکاری سازمان جهاد کشاورزی استان در سال زراعی99-98 به اجرا گذاشته شده است وی به اهداف اجرای طرح اشاره و افزود: در این طرح، تاثیر کود‌های تولید داخل در میزان عملکرد کشت، با توجه به توصیه‌های کود ی هر شرکت پس از مقایسه با مزرعه شاهد مورد ارزیابی قرار گرفت.
وی در ادامه گفت: همزمان با افزایش تولید و مصرف کود در کشور و روند روبه رشد توسط تولید‌کنندگان بخش خصوصی، علاو ه بر وجود نهادی به عنوان متولی تامین کود، نظارت بر کنترل کیفی آن نیز احساس می‌شود که در حال حاضر شرکت خدمات حمایتی کشاورزی در اجرای این مهم فعالیت می‌کند.
هزار جریبی ازتوزیع2000 لیتر علف کش بوتیزان استار کلزا درسال جاری خبرداد و افزود: سهمیه علف‌کش بوتیزان استار کلزا در14 شهرستان استان توسط مدیریت حفظ نباتات سازمان جهادکشاوررزی استان برش شهرستانی شد.
مدیر شرکت خدمات حمایتی کشاورزی استان تصریح کرد: کارخانه بوجاری بذر شرکت خدمات حمایتی کشاورزی استان یکی از مهم ترین و مدرن ترین کارخانه بوجاری بذر کشور است که تاکنون توانسته در بالا بردن سطح استاندارد‌های بوجاری قدم‌های اساسی بردارد و با استفاده از تکنولوژی روز و به‌کارگیری اتوماسیون قوی به نیاز‌های کشاورزان، شرکت‌های بزرگ زراعی و شرکت‌های تولید کننده بذر پاسخ مطلوب بدهد.
وی توسعه مکانیزاسیون را از دیگر برنامه‌های این شرکت عنوان کرد و افزود: ما درصدد هستیم با سازوکار کارشناسی به عرصه ماشین‌ها و ادوات کشاورزی ورود کنیم‌ و تعهدات ما در این بخش ترغیب و تشویق تولید‌کنندگان و بهره‌برداران برای فعالیت سالم است.
وی تصریح کرد: اجرایی شدن برنامه‌های مکانیزاسیون شرکت منوط به تبیین سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی و تعیین اولویت‌های برخورداری از تسهیلات بانکی و خدمات پس از فروش است.
وی اذعان کرد: در شش ماهه اول سال جاری با اطلاع رسانی مطلوب به جامعه کشاورزان از طریق سامانه1559 باشگاه کشاورزان و کارگزاری‌ها این شرکت بستر خوبی در عرصه آزمون آب و خاک به تعداد 150نمونه فراهم شد. همچنین تأکید کرد: مصرف انواع کود توسط کشاورزان در راستای تولید محصولات مختلف کشاورزی باید به اندازه و به موقع صورت گیرد و به منظور جلوگیری از هدر رفت انواع کود و بسیاری از پیامد‌ها ی منفی ناشی از مصرف کم یا زیاد این نهاده انجام آزمون خاک ضروری است هزار جریبی گفت: کشاورز از طریق آزمایش آب و خاک قادر خواهد بود نوع کود موردنیاز محصول کشت شده و همچنین میزان آن را شناسایی کرده و مطمئن تر عمل نماید.

وی از تفاهم‌نامه همکاری با اداره‌کل هواشناسی استان خبرداد و تصریح کرد: اگر هواشناسی کشاورزی را جز نهاده‌های کشاورزی در نظر بگیریم،
می‌بینیم باید این نهاده نیز به طور فراگیر در اختیار کشاورزان قرار گیرد.
وی،اطلاع‌رسانی مناسب داده‌های هواشناسی استخراج شده، ایجاد زمینه‌های مناسب ارایه مشاوره در زمینه‌های اقلیمی، پایش مراحل رشد گیاهان در مناطق مختلف زراعی و باغی، تلاش در جهت ارتقای آموزش، دانش فنی، زیرساخت‌های هواشناسی بخش کشاورزی برای ارایه خدمات به بهره‌برداران بخش کشاورزی را از جمله اهداف این تفاهم‌نامه عنوان کرد.
هزار جریبی در خاتمه افزود: همه موظف به ارائه خدمات مطلوب به کشاورزان با بالا ترین درجه کیفیت می‌باشیم بنابراین اگر در این زمینه خود را متعهد بدانیم و کشاورز هم به ما اعتماد کند بدون شک به ‌عنوان مشتری ثابت و متعهد هیچگاه ما را رها نخواهد کرد و این این امر موفقیتی برای کارگزاران خواهد بود تا بدینوسیله بتواند ‌با کشاورزان ارتباط موثری برقرار کرده و به عنوان کارشناس، نماینده و مشاور شرکت خدمات حمایتی کشاورزی تمامی نیاز‌های کشاورزان را برآورده کنند.