اقتصادسبز آنلاین: وعده صبحانه یکی از با ارزش ترین وعده‌های غذایی است از این رو اغلب پزشکان و متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند که افراد برای حفظ سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها توجه بسیاری به این وعده غذایی داشته باشند. در این وعده معمولاً از سه گروه با ارزش غذایی یعنی لبنیات، غلات و پروتئین‌ها استفاده می‌شود و درواقع یک صبحانه کامل،صبحانه‌ای است که در آن از این سه گروه غذایی استفاده شود.اگرچه بحث بر سر ارزش غذایی صبحانه،بحث تازه‌ای نیست، لیکن دانش پزشکی از گذشته تا به امروز در‌خصوص تمامی مسائل به یافته‌‌های جدیدی دست یافته و همیشه افراد پرسش‌های ذهنی خاصی در بحث تغذیه و اما و اگرهای آن داشته و دارند. در این شماره از اقتصاد سبز به بررسی این موضوع پرداخته و به سراغ یکی از متخصصان علم تغذیه، دکتر«کوروش جعفریان» رفته تا در این باره بیشتر بدانیم.
اعظم صفایی
حذف صبحانه = چاقی
معمولاً افراد پس از برخواستن از خواب دچار افت قند خون می‌شوند و این موضوع باعث احساس گرسنگی درآنها می‌شود؛ مصرف صبحانه علاوه بر به تعادل رساندن قند خون و تأمین ویتامین و املاح موجود در بدن و آماده سازی فرد برای شروع یک روز کاری در پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های مختلف نقش مهمی دارد.
مطالعات زیادی نشان داده است افرادی که صبحانه را از وعده غذایی خود حذف می‌کنند دچار بیماری‌های مختلفی می‌شوند، جالب است بدانید حذف این وعده غذایی نه تنها کمکی به کاهش وزن نمی‌کند بلکه باعث افزایش وزن و چاقی می‌شود.
افرادی که صبحانه نمی‌خورند شانس افزایش چربی در ناحیه شکمی را در خود بالا می‌برند، کبد چرب،ابتلا به دیابت و افزایش فشار خون از دیگر عوارض حذف وعده صبحانه است.
رابطه جرم و جنایت و پرهیز از مصرف صبحانه
معمولاً افرادی که صبحانه نمی‌خورند توان انجام کار مفید در طی روز را ندارند و ممکن است رفتارهای آنها تحت تأثیر قرار بگیرد؛ بسیاری از موارد جرم و جنایت به دلیل افت قند خون حادث می‌شوند، زیرا فرد در این شرایط تحمل کوچکترین استرس را نداشته و اقدام به پرخاشگری میکند؛ این موضوع نشان می‌دهد که حتی نخوردن صبحانه می‌تواند در روح و روان افراد اثر منفی بگذارد.
تأمین یک چهارم انرژی بدن از صبحانه
در این وعده باید یک چهارم انرژی مورد نیاز روزانه را تأمین کنیم؛ بطور مثال اگر فردی حدوداً نیازمند 2000 کیلوکالری است، باید 500 کیلو کالری دریافتی خود را از صبحانه تأمین کند و اگر میزان آن کمتر باشد به نظر می‌رسد فرد قادر به انجام فعالیتهای روتین خود تا ظهر نباشد. انتظار ما این است که بعد از مصرف صبحانه حداقل تا 4 ساعت انرژی مورد نیاز فرد تأمین شده باشد تا بدن افت نکند؛ مایعات و املاح خصوصا ویتامین‌های گروه «بی» که نیاز همیشگی بدن ماست باید در این وعده به بدن برسند.
پروتئین‌ها را ازیاد نبرید
گروه پروتئین‌ها که شامل انواع گوشت تخم‌مرغ و حبوبات می‌شود، از گروه‌هایی است که حتماً باید در وعده صبحانه مصرف شوند؛ تخم مرغ، کره بادام زمینی، عدسی و یا خوراک لوبیا از منابع خوب پروتئین در صبحانه هستند، اگرچه پنیر هم جزو لبنیات است اما می‌تواند بعنوان این خانواده در نظر گرفته شود.
صبحانه را درست انتخاب کن
نکته مهم انتخاب صحیح گروه‌های غذایی است به طور مثال مصرف نان‌های سبوس دار ارزش غذایی بیشتری به نسبت نان‌های ساده دارند و توصیه ما مصرف این نوع از نان‌هاست. خیلی از افراد متأسفانه به نان‌های سفید نظیر نان لواش علاقه دارند درحالیکه بهتر است افراد درصورتی‌که مشکلات کلیوی ندارند حتماً از نان‌های سبوس دار استفاده کنند،خصوصا نان‌های صنعتی که به مراتب ارزش غذایی بیشتری به نسبت نان‌های سنتی دارند و این درحالی است که متأسفانه ذائقه ایرانی به سمت مصرف نان‌های سنتی است و تغییر این ذائقه کار سختی است. این نان‌ها به‌دلیل فیبر بالا، سبوس بیشتر، برخورداری از املاح و ویتامین‌ها، شرایط پخت سالم، نمک کمتر وعدم استفاده از مواد افزودنی سلامت بیشتری برای مصرف دارند. در واقع انتخاب صحیح گروه نان
و غلات علاوه بر بحث سلامت، شانس افت قند خون و گرسنگی زود رس را به تأخیر می‌اندازد به طور نمونه افرادی که نان سفید می‌خورند، در مدت زمان زودتری احساس گرسنگی می‌کنند
و افرادی که از نان‌های سبوس‌‌دار استفاده می‌کنند، دیرتر گرسنه می‌شوند و این نشان می‌دهد که بدن به آهستگی متابولیسم کرده و قند خون را در محدوده نرمالی حفظ میکند.
در صبحانه سبزیجات مصرف کنید
یکی دیگر از اشتباهات تغذیه‌ای افراد، غفلت از مصرف سبزیجات در وعده صبحانه است؛ متأسفانه خیلی از افراد جامعه عادت به مصرف سبزیجات در وعده صبحانه ندارند، درصورتی‌که که اگر به الگوهای غذایی بزرگترها و قدیمی‌ها توجه کنید اغلب آنها معمولا گوجه،خیار و از این قبیل سبزیجات را در وعده صبحانه مصرف می‌کردند ومتأسفانه امروزه مصرف این سبزیجات بسیار کم شده است. توصیه ما این است که افراد حتما در وعده صبحانه از سبزیجات استفاده کنند.
مغزها نظیر بادام، پسته و گردو یکی از گروه‌های غذایی با ارزش به حساب می‌آیند که معمولاً در وعده غذایی افراد کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند، هرچند خوشبختانه بر خلاف سایر مغزها گردو جایگاه خوبی در صبحانه ایرانی دارد و خیلی از افراد عادت زیادی به مصرف گردو دارند. توصیه متخصصان تغذیه مصرف این گروه در وعده صبحانه است
به این دلیل که آجیل‌ها حاوی فیبر بسیاری خوبی هستند،چربی مناسبی دارند و قادرند ویتامین ای مفیدی به بدن برسانند.
تخم‌مرغ بهترین منبع پروتئین
تخم‌مرغ یکی از کامل‌ترین غذاهاست و در مقایسه غذاهای حاوی پروتئین، تخم مرغ بالاترین عدد را به خود اختصاص می‌دهد و وقتی زرده تخم‌مرغ مصرف می‌شود این حسن را دارد که انواع ویتامین و املاح خصوصاً املاح محلول در چربی را به بدن می‌رساند. تنها دغدغه در مورد تخم مرغ بحث کلسترول است که مطالعات اخیر نشان داده خیلی اثر منفی بر کلسترول بدن ندارد، بنابراین افراد به‌راحتی می‌توانند مصرف تخم‌مرغ را در برنامه غذایی داشته باشند و نگران کلسترول نباشند، درصورت نگرانی می‌توانند زرده را کمتر مصرف کنند.
یکی از مشکلاتی که بر اثر مصرف بیش از حد تخم‌مرغ ایجاد می‌شود، فشار کبدی است، اگر نیاز فردی به پروتیئن در روز 60 تا 70 گرم باشد این فرد با مصرف زیاد تخم مرغ حدود 300 گرم پروتئین دریافت میکند و با این‌کار فشار زیادی به کبد و کلیه خود وارد میکند که در درازمدت باعث فرسودگی این ارگان‌ها می‌شود و در این حالت قطعاً مصرف تخم مرغ توصیه نمی‌شود. اما در واقعیت مردم ما خیلی پروتئین خور نیستند و مقدار مصرف پروتئین در جامعه ایرانی بسیار پایین است در نتیجه به طور متوسط اگر فرد روزی یک عدد تخم مرغ بخورد هیچ جای نگرانی ندارد.
غذاهای آماده منعی برای مصرف ندارند
لبنیات هم منبع خوبی برای صبحانه هستند و معمولاً اغلب افراد به نوعی از این گروه در صبحانه استفاده می‌کنند؛ هرچند امروزه بحث تنوع غذایی مطرح است و افراد از صبحانه‌های آماده نظیر کورن فلکس استفاده می‌کنند که ترکیب آن با شیر فوق العاده با ارزش است. عده‌ای از افراد تمایل به مصرف سوپ، آش و یا حلیم در صبحانه دارند که منعی ندارد و تنها افرادی که دچار اضافه وزن هستند در مصرف حلیم باید محدودیتی برای خود در نظر بگیرند.
آب میوه را از یاد نبرید
در برخی از فرهنگ‌ها استفاده از میوه و یا آب میوه طبیعی در صبحانه مرسوم است و متأسفانه در فرهنگ ایرانی این قضیه جایگاهی ندارد؛ توصیه ما بر این است که افراد حتما در این وعده از آب میوه طبیعی استفاده کنند و اگر به هر دلیلی در وعده صبحانه از میوه استفاده نکردند حتما در میان وعده از میوه‌ها استفاده کنند.
نیاز افراد براساس انرژی تعریف می‌شود
معمولاً نیاز افراد از گروه‌های غذایی بر اساس انرژی آنها تعریف می‌شود؛ ممکن است فرد سالمندی 3000 کیلو کالری نیاز داشته باشد و فرد جوانی 2000 کیلوکالری. این موضوع بستگی به میزان فعالیت افراد، وزن بدن، توده عضلانی، وضعیت سلامتی و میزان ورزش و شغل افراد دارد. متناسب با انرژی دریافتی افراد، میزان مصرف و واحدها تعیین می‌شود. مثلا ممکن است در یک فرد سالمند نیاز بیشتری به مصرف گروه لبنیات باشد و یا همین فرد با تحلیل عضلات مواجه باشد لذا تأکید کنیم که خانواده گوشت و لبنیات را در برنامه غذایی بیشتر لحاظ کند تا نیازهای اساسی او تأمین شود. همچنین افرادی که یبوست دارند نیازمند مصرف سبزیجات پر فیبر،نان‌های سبوس دار و میوه جات بیشتری هستند. متأسفانه مشکل دیگری که در سالمندان رایج است بحث کم آبی بدن است و خیلی از افراد سالمند حس چشایی خوبی ندارند و ممکن است احساس تشنگی زیادی نکنند و توصیه ما این است که در افراد سالمند نسبت به مصرف مایعات توجه بیشتری شود.
اهمیت صبحانه برای کودکان ونوجوانان
در کودکان در حال رشد مصرف صبحانه اهمیت زیادی دارد؛ کودکان باید از تمامی گروه‌های غذایی به‌طور کامل در صبحانه استفاده کنند؛ البته این موضوع باز هم بستگی به فرد دارد به طور نمونه در نوجوانی که 60 کیلو وزن دارد و در سنین رشد قرار دارد قطعا نیاز بیشتری دارد و ما ممکن است توصیه کنیم در روز 5 واحد از خانواده غلات مصرف کنند و در عوض نوجوانی که 30 کیلو وزن دارد، قطعاً امکان مصرف 5 واحد نان را ندارد و 3 واحد برای او کفایت میکند؛ این موضوع بستگی به وزن، گروه سنی و اینکه چه مقدار انرژی نیاز دارند، دارد.
ارزش غذایی تخم‌مرغ
تخم‌مرغ یکی از منابع با ارزش غذایی در صبحانه به حساب می‌آید، یک عدد تخم مرغ متوسط 76 کیلوکالری انرژی دارد و مصرف روزانه یک عدد تخم مرغ، 3 درصد نیاز انرژی یک مرد بالغ و 4 درصد نیاز انرژی یک زن بالغ را تأمین می کند.تخم مرغ منبع بسیارغنی پروتئین است. ارزش بیولوژیکی پروتئین تخم‌مرغ بسیار بالاست و نسبت به سایر منابع پروتئینی مثل لبنیات، گوشت‌ها و حبوبات غنی‌تر است. پروتئین تخم مرغ دارای تمامی اسیدآمینه‌های ضروری برای سلامتی بدن می‌باشد بنابراین مصرف تخم‌مرغ با سایر موادغذایی که از نظر پروتئینی فقیر هستند مانند نان، برنج و غلات، باعث تکمیل ارزش پروتئینی غذا می‌شود. در نمودارهای ارزیابی کیفیت پروتئین موجود در موادغذایی، همیشه تخم‌مرغ در بالاترین حد یعنی 100 قرار دارد و بعنوان استاندارد مرجع برای سنجش پروتئین سایر غذاها استفاده می شود. در این گزارش به بررسی این محصول غذایی با ارزش که یکی از با ارزش ترین گروه‌های غذایی در وعده صبحانه است پرداخته و ضمن معرفی برندهای تولید کننده تخم مرغ، از مصرف کنندگان پرسیده‌ایم که مشتری کدام برند تخم مرغ هستند.
توصیه تکمیلی
توصیه آخر اینکه یکی از دلایل مهم این موضوع که افراد صبحانه نمی‌خورند و یا نمی‌توانند صبحانه بخورند، بدخوابی است افرادی که خوب نمی‌خوابند و یا دیر می‌خوابند معمولا قادر به مصرف صبحانه نیستند و این مسأله ریسک ابتلا به بیماری‌های مزمن را در آنها بالا می‌برد، بنابراین توصیه می‌شود افراد ورزش کنند تا خسته شوند و شب‌ها زودتر به خواب بروند و مهم‌تر اینکه حتماً قبل از صبحانه ورزش مختصری داشته باشند تا اشتهای کافی برای خوردن صبحانه داشته باشند.
آشنایی با برندهای مطرح تولیدکننده تخم‌مرغ
طعم متفاوت تخم مرغ غنی شده با سیمرغ
شرکت سیمرغ بزرگترین مجتمع مرغداری در خاورمیانه است که با قدمتی بیش از 39 سال و با داشتن 7 واحد تولیدی در 5 استان اصفهان، قزوین، خراسان، کرمان و یزد به عنوان بزرگترین و تولید کننده تخم‌مرغ خوراکی در کشور فعالیت می نماید. شرکت سیمرغ سالانه توانایی تولید بیش از 45 هزار تن تخم مرغ خوراکی ، 23 میلیون قطعه جوجه یکروزه گوشتی و 4 میلیون قطعه جوجه یکروزه تخمگذار و پرورش 1640000 قطعه پولت تخمگذار را داراست. علاوه بر آن ، شرکت با مجهز بودن به کارخانجات پیشرفته تهیه و بسته‌بندی خوراک دام و طیور سهمی بزرگ در تولید و تامین دان مورد نیاز کشور را نیز بر عهده دارد. شرکت سیمرغ علاوه بر تولید انبوه تخم مرغ خوراکی، فعالیتهای گسترده‌ای نیز در زمینه کشاورزی و باغبانی دارد که از آن جمله می‌توان به 220 هکتار باغ‌های پسته اشاره نمود. شرکت سیمرغ به عنوان بزرگترین تولید کننده تخم مرغ خوراکی در کشور به دلیل همجواری سالن‌های تولیدی با بخش‌های بسته‌بندی بدون نیاز به جمع آوری تخم مرغ از فواصل دور و نزدیک و با توجه به تعدد و گستردگی مزارع تولیدی در نقاط مختلف کشور با تولید و توزیع روزانه تخم‌مرغ توانسته است تازه ترین تخم مرغ خوراکی را با بهترین کیفیت و طعم به دست مصرف‌کنندگان برساند که این یکی از ویژگی‌های غیر‌قابل رقابت شرکت سیمرغ محسوب می‌گردد.
تلاونگ اولین تولید کننده تخم‌مرغ بسته‌بندی در ایران
تلاونگ همواره پیشرو در سرمایه‌گذاری و مشارکت فنی و نوآوری در زنجیره ارزش صنایع غذایی مرتبط با تخم‌مرغ از مزرعه تا فروشگاه و تأمین و توزیع است. بر این اصل، تلاونگ به عنوان اولین تولیدکننده تخم مرغ بسته‌بندی در ایران با بکارگیری دستگاه سورت و بسته‌بندی تمام اتوماتیک Moba، بدون دخالت دست، نقش تعیین کننده‌ای در‌خصوص هوشمندسازی صنعت غذای کشور داشته است، پس از آن برای نخستین بار در سال ١٣٨۴ تخم مرغ مایع پاستوریزه را تولید و به کارخانه‌جات صنایع غذایی، شیرینی و شکلات عرضه کرده است.علاوه بر آن با داشتن آزمایشگاهی تخصصی برای بررسی‌های سلولی و مولکولی تخم‌مرغ‌ها وتعامل با بزرگان صنایع غذایی در دنیا و ﺗﺎﺳﯿﺲ داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ در ﻣﺤﻞ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮد ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎرت داﻧﺸﮕﺎه ﺟﺎﻣﻊ ﻋﻠﻤﯽ ﮐﺎربردی، ﮔﺎﻣﯽ ﻣﺤﮑﻢ و ﻣﻬﻢ در راﺳﺘﺎی نوآوری و ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑین صنعت طیور و داﻧﺸﮕﺎه ﺑﺮداﺷﺘﻪ است.این ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺎ داﺷﺘﻦ ﺷﺒﮑﻪ ﺗﻮزیع اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ اﯾﻦ اﻣﮑﺎن را ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻮده ﺗﺎ در ﻫﺮ ﻓﺼﻞ از ﺳﺎل ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺿریب اﯾﻤﻨﯽ ﺑﺎﻻﯾﯽ از ﻟﺤﺎظ ﺳﻼﻣﺖ و ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺼﺮفﮐنندﮔﺎن برساند.
مروارید با بیش از نیم قرن تجربه درتولید
تخم‌مرغ مروارید محصولی از مرغداری برادران موسوی با بیش از نیم قرن تجربه در تولید و بسته‌بندی مرغ و تخم‌مرغ و بلدرچین یکی از بهترین واحدهای تولیدی موجود در ایران می باشد. تخم مرغ روز مروارید عضو رسمی کمیسیون بین‌المللی تخم‌مرغ IEC می‌باشد. همچنین عضو رسمی انجمن صنفی تولیدکنندگان تخم مرغ شناسنامه‌دار ایران می‌باشد. این شرکت با توجه به اهمیت حفظ ارزش غذایی در تخم مرغ تصمیم گرفت که ظروف بسته‌بندی خود را از بهترین و مرغوب‌ترین مواد تهیه نماید.پس از عقد قرارداد ما بین این شرکت و یکی از کشورهای اروپایی صاحب‌نام در این صنعت اقدام به وارد نمودن ظروف بسته‌بندی در سایز و ابعاد متنوع گردید. دستگاه‌های چاپ مورد استفاده در این واحد تولیدی به‌صورت تمام اتوماتیک بوده و ساخت یکی از شرکت‌های معتبر اروپایی در این صنعت می‌باشد. جوهر مصرفی به‌صورت صد در صد خوراکی می باشد که برای انسان هیچگونه ضرری ندارد.
«مصرف‌کنندگان» متقاضی خرید کدام برند هستند؟
برای رسیدن به پاسخ این پرسش که کدام برند تولیدکننده تخم‌مرغ توانسته رضایت مصرف‌کننده‌ها را جلب کند، سری به چند مارکت و فروشگاه زنجیره‌ای در سطح شهر زده‌ایم.
سیمرغ و تلاونگ انتخاب اول من
لیلا 41 ساله خانه‌دار در این خصوص می‌گوید: ما بیشتر مشتری تلاونگ و سیمرغ هستیم به این دلیل که تخم مرغ‌های درشت‌تری دارند و هم زرده‌هاشون خوش‌رنگ‌تر هست و تقریباً هفته‌ای 7 تا 8 عدد تخم مرغ استفاده می‌کنیم.
تلاونگ و زرده طلایی بهترینند
مژگان 43 ساله یکی از مشتری‌های فروشگاه زنجیره‌ای که از بالا رفتن قیمت تخم مرغ شکایت دارد، می‌گوید: ما مشتری تلاونگ و زرده طلایی هستیم و مصرف تخم‌مرغ در خانه ما زیاد است؛ الان هم که تخم‌مرغ گران شده سوال من این است که مگر مرغها دلار می‌خورند که این همه قیمت را بالا برده‌اند! اگر وضع به همین صورت ادامه پیدا کنه دیگر در خرید مواد غذایی برند مطرح نیست و هر محصولی ارزان تر باشد مردم همان را خریداری می‌کنند.
همه برندها کیفیت یکسان دارند
محسن یکی دیگر از مشتریان می‌گوید: برای من برند تفاوت زیادی نمی‌کند از هر برندی باشد خرید می‌کنم و به نظرم اغلب آنها وضعیتی یکسان دارند؛ مصرف تخم مرغ در منزل ما کم هست به این دلیل که هم من و هم همسرم چربی خون داریم.
مروارید کیفیت خوبی دارد
مریم 53 ساله و خانه‌دار تخم‌مرغ را به شکل باز خریداری میکند و به نظر او تخم مرغ‌های بسته‌بندی تفاوتی با تخم‌مرغ‌های باز ندارند و تنها هزینه بسته بندی است که هزینه خرید را بالا می‌برد و می‌گوید: تخم‌مرغ‌های مروارید که دانه‌ای به فروش می‌رسند کیغفیت خوبی دارند و من هم در این شرایط سعی می‌کنم صرفه‌جویی کنم نه اینکه پول جعبه و بسته‌بندی بدهم.
زرده طلایی انتخاب ما
بهاره 45 ساله از مشتریان «زرده طلایی» است و این برند را به این جهت انتخاب کرده که زرده تخم‌مرغ‌هایش بوی ضخم نمی‌دهد؛ او در ادامه می‌گوید: پسر من ورزشکاره به همین دلیل مصرف تخم‌مرغ ما خیلی زیاد است و الان با گرانی هر ماه هزینه خرید تخم مرغ ما خیلی زیاد می‌شود؛ کاش مسؤولین فکری برای گرانی تخم مرغ بکنند.
تخم مرغ بدون آنتی بیوتیک می‌خرم
خاطره 40 ساله و کارمند در پاسخ به این پرسش می‌گوید: من معمولا تخم مرغ محلی مصرف می‌کنم که از شمال برایم می‌آورند؛ اما اگر بخواهم از تهران خرید کنم برند خاصی در نظرم نیست بیشتر به این نکته توجه می‌کنم که روی بسته‌بندی قید شده باشد بدون آنتی بیوتیک.
مردم بیشتر خریدار تخم‌مرغ‌های باز هستند
علی فروشنده محصولات غذایی در پاسخ به این پرسش که مشتریان او خریدار چه برندی هستند می‌گوید: هر برندی مشتری خود را دارد ولی اگر به‌طور کلی بخواهم پاسخ بدهم در این شرایط مشتری‌ها بیشتر تخم مرغ را به شکل باز می‌خرند تا ارزان تر باشد؛ البته تلاونگ و سیمرغ همیشه مشتری خود را دارند و جزو بهترین‌ها هستند.
