اقتصادسبز آنلاین: مرکز نوآوری صنعت غذا قرار است محلی شود برای توسعه و تجاریسازی ایدههای نوآورانه این حوزه. در این مرکز ایدههای فناورانه شتابدهی میشود و میتواند نقش مؤثری در پیشبرد اهداف عالیه صنعت داشته باشد. دی ماه امسال مرکز نوآوری صنعت غذا در فضای اطراف سیلوی قدیمی تهران گشایش یافت. جهت اطلاع از برنامههای این مرکز پای صحبتهای دکتر علیرضا کریمی، رییس کانون هماهنگی دانش، صنعت، بازار و زنجیره گندم، آرد و نان نشستیم که ماحصل آن را با هم میخوانیم:
لطفاً در ابتدا ضرورتهای راهاندازی مرکز نوآوری صنعت غذا را تشریح کنید.
صنعت غذا به جهت ساختارهای علمی در گذشته تا این اندازه نیاز به فناوری و بهروز شدن نداشت، اما امروز وضعیت تفاوتهای بسیاری کرده است.
در این راستا معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به جهت نگاهی که در رابطه با صنعت غذا داشته با رویکردی بنیادی درخصوص نوآوری و خلاقیت و ورود فناوریهای نو ظهوربه صنعت غذا مسیرهای خاص را که با زیست بوم ما مطابقت داشته باشد با تاکید بر حضور حداکثری بخش خصوصی برگزیده است. یکی از مدبرانه ترین مسیرهایی که این معاونت در راستای رونق خلاقیت و مباحث نوآورانه دنبال کرد، ایجاد مراکز نوآوری است که روشی شناخته شده در اقصینقاط دنیا برای صنایع مختلف بهشمار میرود، چرا که معلوم نیست واحدهای تحقیق و توسعه در شرکتها در آینده آنقدر فضا امکانات و ثروت داشته باشند که بتوانند در مسیر خلق ، پرورش و سرمایه گذاری برای پیاده سازی ایده ها ایفای نقش کنند.
امروزه در کشورهای توسعه یافته و آینده محور مراکز نوآوری و شتابدهی و اصطلاحاً حوزههای نوآورانه در اکثر علوم با ایجاد کانون ها و حلقه هایی با ساختار زیست اشتراکی برای حضور هسته های خلاق و ایده پرداز میدان را برای ایجاد طوفانهای فکری و ایده ساز و تحولگرا فراهم ساخته اند.
با این رویکرد معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با انجام تعاملات فیمابین با شرکت بازرگانی دولتی ایران درصدد برآمد تا از محیط سیلوی تهران که در فضای 19 هکتاری واقع شده و اجازه میداد پایگاهی در این خصوص برقرار شود، استفاده کند که با موافقت دکتر سیف مدیرعامل بازرگانی دولتی تفاهمنامهای به امضاء رسید تا معاونت علمی، مکانی را از شرکت بازرگانی دولتی در اختیار داشته باشد و با انجام هزینههای لازم بهمدت 7 سال این فضا در اختیار معاونت علمی قرار گیرد که از دیماه سال 1399 پس از افتتاح مرکز با حضور دکتر ستاری، معاون محترم علمی و فناوری ریاست جمهوری و دکتر حناچی، شهردار محترم تهران رسما فعالیت مرکز آغاز شده است.
لطفاً در رابطه با جزییات روند شکلگیری این مرکز بیشتر توضیح دهید.
بهدنبال هدایتهای دکتر صالحی، معاون دکتر ستاری و در پی اقدامات بنیادی زندهیاد دکتر زینالدین بهعنوان بنیانگذار این تحول،که شایسته است از نقش مؤثر وی یاد شود چون ابتدا مرکز نوآوری صنعت غذا در انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی بعنوان تخصصی ترین حوزه تولید علم در صنعت غذا شکل گرفت و مقرر گردید در فازهای مختلف مورد توسعه قرار گیرد و به جهت تعمیم این فرهنگ و پدیده با تاکید دکتر ستاری در جغرافیای شهری جنوب شهر تهران سیلوی تهران پیشنهاد و با مساعدت معاون وزیر جهاد کشاورزی وقت و مدیریت غله و خدمات بازرگانی منطقه یک آقای یوسفی و آقای ارشدی مرکز نوآوری صنعت غذا یادبود مرد از دست رفته مرحوم شیخ زین الدین نام گرفت.
ارتباط این مرکز با مرکز نوآوری صنعت غذا در انستیتو تغذیه چگونه است؟
یک ارتباط مستقیم و کریدوری میان این دو مرکز برقرار شده است. در واقع دبیرخانه این مرکز انستیتو تغذیه و تحقیقات صنایع غذایی محسوب میشود.
پیرامون ترکیب مدیریتی این مرکز توضیح میدهید.
دکتر فرجادیان رییس مرکز نوآوری صنعت غذا هستند که از سوی کانون هماهنگی دانش، صنعت، بازار، زنجیره گندم، آرد و نان بعنوان بهره بردار مرکز ، معرفی و با تایید معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تصدی مرکز را با ترکیب هیات اجرایی متشکل از زنجیره دانش صنعت و بازار به عهده گرفتند.
این کانون یکی از اصلیترین وظایفش ایجاد زنجیره میان صنعت، بازار و دانش از طریق ایجاد فضاها و زیستگاه های ایده پرداز و خلاق است و در واقع بهرهبرداران اصلی این مرکز ، نسل های سوم صنعت غذا و نواندیشان در این عرصه به شمار میروند. این مرکز با حضور هیأت اجرایی مرکب از نمایندگان اتاق بازرگانی، انستیتو تغذیه، صنعت، خبرگان نوآوری و کانون انجمنهای صنفی صنایع غذایی اهداف مد نظر معاونت و نیازهای نوآورانه صنایع غذایی را پیگیری میکنند.
بیشتر بخوانید: نمایندگان مجلس بهدنبال استیضاح یا تحقیق و تفحص از وزارت جهادکشاورزی
یک نوآور صنعت غذا، یک شرکت دانشبنیان و یا یک استارتاپ با چه شرایطی میتوانند از ظرفیتهای این مرکز نوآوری استفاده کنند؟
علاقهمندان جهت استفاده از فضا و ظرفیتهای این مرکز ابتدا درخواستی را به دبیرخانه ارایه میدهند. طرح ارایه شده توسط دبیرخانه بررسی میشود تا طی ممیزی مشخص شود که اساساً آیا خلاقیتی وجود دارد یا خیر و اگر خلاقیتی وجود داشت به چه امکانات و ابزار و تمهیداتی نیاز است. اگر نیاز به شتابدهی دارد با توجه به اتصالی که با مراکز شتابدهی و پردیس دانشگاه تهران و صندوقهای شکوفایی برقرار شده، در مرکز حضور یافته و مورد معاضدت،شتابدهی و تسهیل و یا آموزش مانیتورینگ و مهارتهای کارزار اجرایی ایده خود قرار می گیرد و اگر نیاز به فضاهای آزمایشگاهی و کارگاهی وجود داشته باشند در همین مرکز فضا در اختیار آنها قرار میگیرد.
شرایط در اختیار گرفتن فضا در این مرکز چگونه است؟
اگر واقعاً فرد علاقهمند دارای خلاقیت و نوآوری باشد، نه تنها وجهی بابت اجاره فضا مطالبه نمیشود، بلکه امکانات بیشتری هم در اختیارشان قرار میگیرد. البته ایده پردازی مشمول مساعدت حداکثری خواهد بود که خلاقیتش را با نیازها و کشش بازار منطبق نموده و دست را برای پذیرش خود با ارائه ایده کاربردی فراهم میسازد. و این همکاری و همیاری بر اساس دستورالعمل های تشویقی و…. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و تعرفههای یارانهای انجام می پذیرد.
نوآور و نوآوری به تعبیر جنابعالی چه تعریفی دارد؟
خالق هستی به نظر ما راساً مظهر نوآوری است و ذات بشر هم اصالت نوآور دارد. درخواست ما هم طبق آئین های ارزشی و سنتی بر مبنای تغییر فصل و سال با حول حالنا الی احسن الحال شروع میشود. گردش هستی هم متذکر نو شدن، نواندیشی، نوگرایی و نوزیستی است. تغییر و باور داشتن به این ضرورت دیگر یک تذکر نیست یک حقیقتی بود که بعنوان واقعیت تجربه شده بازماندگان را به حسرت غبطه و پشیمانی وادار میکند. حوزههای نوآورانه و افراد نوآور عموماً دارای ذهنهای خلاق هستند و نوآوری یک ضرورت، نیاز و احتیاج است که سکوهای اول تولید علم ثروت در زیر پای خلاقترین و جسورترین بازیگران اقتصاد جهان قرار دارد و وبه نظر میرسد صاحبین قدرتهای اجتماعی وحتی سیاسی نیز از این ادعا مستثنی نباشند.