اقتصادسبز آنلاین: استان هرمزگان که به عنوان قطب پرورش آبزیان در کشور شناخته می‌شود در سال‌های اخیر به پرورش ماهیان خاویاری روی آورده است و قصد دارد با استفاده بهینه از استخرهای ذخیره آب کشاورزی در سال‌جاری تولید این ماهیان را به ۱۷ تن افزایش دهد.

در سال‌های اخیر پرورش دهندگان شیلاتی در هرمزگان علاوه برپرورش انواع آبزیان خوراکی اعم از ماهی و میگو، به پرورش ماهیان خاویاری از گونه‌های فیل ماهی روی آورده‌اند به طوری که انتظار می‌رود پرورش این نوع ماهی با توجه به سودآوری آن نقش مهمی در افزایش بهره‌وری مزارع کشاورزی، رونق درآمد کشاورزان و جلوگیری از مهاجرت جوانان روستایی داشته باشد.
البته پرورش ماهیان خاویاری اولین‌ بار، سال۹۵ به صورت طرح آزمایشی در شهرستان حاجی آباد با۳۵۰قطعه بچه ماهی خاویاری از گونه‌های فیل ماهی آغاز شد و اکنون با گذشت چهارسال از تولید ماهیان خاویاری در هرمزگان و توسعه مزرعه‌های پرورش این نوع آبزی، به صنعت پر رونق بخش شیلات این استان شناخته شده است.
این اقدام در راستای رونق تولید بوده و در همین زمینه اختصاص سهمیه دولتی بچه ماهی خاویاری و پرداخت تسهیلات به تولیدکنندگان از جمله حمایت‌های شیلات استان هرمزگان از پرورش دهندگان ماهیان خاویاری بوده است.
هم اکنون استان هرمزگان با اجرای طرحهای توسعه ای در دریا از قبیل پرورش ماهیان در قفس، استخرهای پرورش ماهی و میگو در ساحل و داشتن شناورهای پیشرفته صید در آب‌های آزاد سالانه افزون بر ۲۷۰ هزار تن انواع آبزیان صید می‌کند که ۳۳درصد از سهم صید کشور توسط این استان صورت می‌گیرد بنا براین توسعه پرورش ماهیان خاویاری به افزایش صید در استان منجر می‌شود.

اجرای طرح پرورش ماهیان خاویاری به صورت آزمایشی در حاجی‌آباد

ماهیان خاویاری با حمایت دفتر بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی شیلات ایران از ۴ سال قبل از استان‌های شمالی کشور به هرمزگان انتقال داده شد و حدود یک تن ماهی خاویاری در شهرستان حاجی‌آباد به صورت آزمایشی تولید شد.
طبق گفته‌های عبدالرسول دریایی مدیرکل شیلات هرمزگان، دی‌ماه سال۹۷ برای نخستین بار در استان در قالب طرح نمونه استخرهای ذخیره آب کشاورزی، ماهی خاویاری برداشت شد.
وی یاد آور شد: میزان ماهی خاویاری تولید شده حدود یک و نیم تن از گونه فیل ماهی است که از دو استخر ذخیره آب کشاورزی واقع در دشت گلروییه و جائین شهرستان حاجی‌آباد برداشت شد.
وی ادامه داد: اقلیم استان‌های جنوبی از جمله خوزستان و هرمزگان نسبت به استان‌های شمالی کشور به گونه‌ای است که تولید ماهیان خاویاری را دو تا سه برابر افزایش می‌دهد.

تولید ۱۰تن ماهی خاویاری از یک مزرعه پرورشی

یکی از پرورش‌دهندگان ماهیان خاویاری در شهرستان حاجی‌آباد گفت: تولید گوشت این‌گونه از ماهیان پرورشی برای یکسال۱۰تن است که سال ۹۷، یک هزار و ۵۰۰کیلوگرم به کشور روسیه صادر شد.
ابوطالب حیدر بیان داشت: در حال حاضر ۱۰نفر در شرکت پرورش ماهی خاویاری کشت و صنعت دشت گلروئیه اشتغال دارند.
وی که مدت چهار سال به پرورش ماهیان خاویاری در شهرستان حاجی‌آباد مشغول است، می‌گوید: با توجه به حمایت سازمان‌های مربوطه و دولت در سال جهش تولید، پرورش و تکثیر بچه ماهی خاویار توسعه پیدا کرده است.
حیدر اظهار داشت: البته در زمینه پرورش ماهیان خاویاری هم مشکلاتی از قبیل، نبود کارخانه غذای ماهی در هرمزگان، دستگاه تعیین جنسیت ماهی و بازار مناسب برای بازاریابی و فروش وجود دارد.
این پرورش دهنده ماهی خاویاری در هرمزگان خاطرنشان کرد: برای افزایش تولید خاویار در استان نیاز به حمایت‌های دولتی بیشتر در زمینه‌های پرداخت تسهیلات زودبازده و مجوزهای لازم است.
مدیر شرکت کشت و صنعت دشت گلروئیه یادآور شد: ماهی خاویاری به لحاظ ظاهری دارای رنگ روشن‌، نقره‌ای است و طعمی فوق‌العاده دارد.
سیروس برازنده رییس اداره توسعه آبزیان آب‌های داخلی داخلی شیلات هرمزگان هم گفت: امکان‌سنجی پرورش ماهی خاویاری در شهرهای غیرساحلی، استفاده چندمنظوره از منابع آب شیرین، افزایش بهره‌وری و فعال‌سازی ظرفیت‌های جدید توسعه آبزی‌پروری استان همراه با کشاورزی، ایجاد تنوع گونه‌ای در پرورش آبزیان، افزایش بهره‌وری و تولید و معیشت کشاورزان از مهم‌ترین مزایای اجرای طرح پرورش ماهی خاویاری است.

ذخیره‌سازی ۱۵هزار قطعه بچه ماهی خاویاری در هرمزگان

رییس گروه پرورش آبزیان شیلات هرمزگان در این زمینه گفت: ۱۵هزار قطعه بچه ماهی خاویاری سال۹۸ در شهرستان‌های بندرعباس، رودان، میناب و حاجی‌آباد شامل، فیل ماهی، اوزون برون، سیبری و قره برون ذخیره‌سازی شد.
کاظم قاسمی‌پور افشار افزود: این گونه‌ها در سال ۹۹ افزون‌بر۱۰۰تن ماهی خاویاری در هرمزگان تولید و به بازارهای مصرف به ویژه بازارهای صادراتی وارد می‌شود.
وی ادامه داد: در سال‌های اخیر با حمایت دفتر بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی شیلات ایران، این استان به عرصه تولید و پرورش ماهیان خاویاری راه یافته لذا استان از جایگاه بالایی در جذب سرمایه‌گذاران برای پرورش ماهی خاویاری برخوردار است.

پرورش آبزیان از صنایع مهم اشتغالزا در هرمزگان است

استاندار هرمزگان در همین زمینه با تاکید بر حمایت هر چه بیشتر از صنعت آبزیان در استان گفت: این صنعت از صنایع مهم، اشتغالزا و تاثیرگذار در تولید و صادرات است لذا باید بسته کامل و جامع سیاست‌ها، برنامه‌ها و دستورالعمل‌های صنعت پرورش آبزیان در استان تدوین شود.
فریدون همتی افزود: تدوین این بسته با محوریت اتاق بازرگانی، اتحادیه صنعت آبزیان و دستگاه‌های مرتبط انجام و جهت بررسی کارشناسی و تصویب به کارگروه اقتصادی و شورای برنامه‌ریزی استان ارائه شود.
وی ادامه داد: این بسته موجب شفاف شدن سیاست‌ها، دستورالعمل‌ها و برنامه‌های این حوزه برای بخش خصوصی و دستگاه‌های اجرایی خواهد شد بنا براین با این برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری، ظرفیت‌های صنعت پرورش آبزیان هرمزگان در راستای رونق تولید و اشتغالزایی به کار گرفته می‌شود.
وی تصریح کرد: تقویت و پشتیبانی از بخش آبزی پروری هرمزگان راهبرد مهم استانداری در سال جهش تولید است و در مسیر حمایت از فعالان واقعی این بخش از هیچ تلاشی دریغ نخواهد شد.
همتی بیان داشت: دغدغه مهم و اساسی تمامی دستگاه‌های اجرایی و نظارتی در هرمزگان رونق بخش‌های مختلف تولیدی بویژه صنعت آبزی‌پروری است و در این راه آماده همکاری همه جانبه با فعالان این بخش برای رفع مشکلات احتمالی هستند.

اختصاص ۲هکتار از استخرهای کشاورزی در هرمزگان به پرورش ماهیان خاویاری

مدیرکل شیلات هرمزگان گفت: در حال حاضر ۲هکتار از استخرهای ذخیره آب کشاورزی در شهرستان‌های حاجی آباد، بندرعباس، رودان و میناب به پرورش ماهیان خاویاری اختصاص داده شده است.
عبدالرسول دریایی افزود: در حال حاضر ۱۵مزرعه در هرمزگان به صنعت پرورش ماهیان خاویاری فعالیت دارند.
وی بیان داشت: طی سال۹۷ میزان یک تن و۵۰۰کیلوگرم ماهی خاویاری تولید شده در هرمزگان به کشور روسیه صادر و همچنین برای مصارف داخلی کشور به فروش رسیده است.
این مسوول شیلاتی در هرمزگان پیش‌بینی کرد: با توجه به استقبال سرمایه‌گذاران برای پرورش ماهیان خاویاری به منظوره استفاده بهینه از استخرهای ذخیره آب کشاورزی در سال‌جاری تولید این ماهیان به۱۷تن افزایش پیدا کند.
دریایی خاطرنشان کرد: استفاده دو منظوره از استخرهای ذخیره آب کشاورزی بوسیله آب چاه، رشد بیشتر و ضریب تبدیل مناسب‌ترنسبت به سایر استان‌ها از مزیت‌های پرورش ماهیان خاویاری در هرمزگان به شمار می‌رود.
وی اظهار داشت: پرورش ماهیان خاویاری در هرمزگان، به مناسب بودن شرایط فیزیکی و شیمیایی آب چاه‌های کشاورزی و دمای هوا بستگی دارد.
مدیرکل شیلات هرمزگان ادامه داد: باتوجه به شرایط مناسب آب چاه‌های هرمزگان به ویژه در شمال استان(شهرستان‌حاجی‌آباد) ماهیان پرورشی از رشد و کیفیت گوشت مناسب و رنگ روشن‌تری برخوردار هستند.
وی با اشاره به برنامه‌های شیلات هرمزگان در راستای جذب سرمایه‌گذار با هدف جهش تولید عنوان کرد: این اداره‌کل با همکاری سازمان نظام مهندسی‌کشاورزی و اداره منابع‌ طبیعی، کلاس‌های آموزشی برای مزرعه‌داران و کارشناسان این صنعت برگزار کرده است.

خاصیت‌های استفاده از ماهی خاویاری

خاویار مشهور به پیچیده بودن و گران قیمت است، اما با طعم و بافت برجسته آن مواد مغذی مفیدی را به عنوان پروتئین‌ها، قندها، چربی‌ها، موادمعدنی و ویتامین‌های مورد نیاز برای عملکرد مناسب بدن را فراهم می‌کند.
این ماده غنی از ویتامینA است که به اصلاح بافت پوست آسیب زده و به جلوگیری از سایش سلول‌ها کمک می‌کند و ویتامینE پوست را در عمق بالا می‌برد تا با شرایط پوست بسیار خشک مقابله کند.
ویتامین E نیز برای سیستم گردش خون ارزشمند است و ممکن است به جلوگیری از بیماری پارکینسون کمک کند،این ویتامین‌ها برای داشتن پوستی جوان، چشمانی سالم، تقویت سیستم ایمنی و خواص ضد سرطانی، ضروری هستند که بنابراین خاویار یکی از قوی‌ترین آنتی اکسیدان‌ها در طبیعت محسوب می‌شود.
پتاسیم موجود در خاویار که برای کاهش فشار خون مفید است به بیماران مبتلا به فشارخون بالا توصیه می‌شود،مقدار بالای روغن امگا ۳، بیش از یک هزار میلی‌گرم در خاویار به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و جلوگیری از آلزایمر کمک می‌کند.
ویتامین D یک عنصر فراوان دیگر در این خوراکی سالم محسوب می‌شود که به حفاظت از سیستم ایمنی کمک کرده و اطمینان حاصل می‌کند که سلول‌های ایمنی به درستی ارتباط برقرار خواهد کرد.
هموگلوبین جزیی از خون است که به انتقال اکسیژن در بدن کمک می‌کند، به همین دلیل خاویار باعث افزایش سطح این ماده در جریان خون شده و مصرف آن به بیمارانی که شیمی درمانی یا تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند توصیه می‌شود.

ظرفیت‌های ارزآوری آبزیان در هرمزگان

ظرفیت تولید ۱۱۳هزار تن انواع ماهیان دریایی در قفس،۵۰هزار هکتار زمین‌های مناسب برای تولید میگوی پرورشی با امکان تولید۲۰۰ هزارتن در سال، وجود زمین‌های جدید پرورش ماهیان خاویاری در آب‌های داخلی استان، پرورش ماهیان گرمابی و تیلاپیا، امکان تولید و پرورش خیار دریایی، گیاهان دریایی و صدف‌های مرواریدساز، آرتمیا، لابستر از جمله ظرفیت‌های آبزی‌پروری هرمزگان است که به گفته کارشناسان حوزه کشاورزی می‌توان از این ظرفیت‌ها برای ارزآوری هر چه بیشتر و جایگزینی با نفت استفاده کرد.
استان هرمزگان با ۲۲ بندر صیادی و صید سالانه افزون‌بر۲۷۰هزار تن انواع آبزی،۳۰ درصد بنادر صیادی و ۳۶ درصد صید انواع آبزیان کشور را به خود اختصاص داده است که این آمارها نشان از جایگاه و اهمیت فعالیت‌های شیلاتی این استان در کشور دارد.
در نتیجه با توجه به ظرفیت و توانمندی هرمزگان در بخش تولید، استحصال از دریا و استخرهای پرورشی انتظار می‌رود که از تولیدکنندگان و صادرکنندگان حمایت بیشتری شود زیرا در گذشته صادرات آبزیان به اروپا یکی از اقدام‌های خوب این استان بود که باید تداوم یابد. / ایرنا