سرویس بینالملل اقتصادسبز- شیما نصیری:
اقتصادسبز آنلاین: افزایش میزان تقاضا برای مصرف مواد غذایی و بهدنبال آن جمعیت در حال رشد جهان، نیاز به انواع ماشینآلات و تجهیزات کشاورزی را دوچندان رشد داده است. همچنین سیاستهای مطلوب دولت کشورهای در حال توسعه مانند ارتقای سرمایه گذاری مستقیم خارجی در بخش کشاورزی، میزان تقاضای ماشینآلات این حوزه را نیز افزایش داده است. علاوه بر آن، یارانه دولت و گسترش و تصویب وامهای خرد با بهره پایین باعث شده تا بستر مناسب و تضمین شدهای برای رشد میزان استفاده از انواع ماشینآلات برای کشاورزان فراهم آید و آنها بتوانند با به کارگیری هرچه بیشتر تجهیزات و ماشینهای نوین کشاورزی، سرعت تولید و میزان بهرهوری را تا اندازه قابل توجهی افزایش دهند. از این رو کشاورزان هم دیگر نمی توانند از این روش مقرون به صرفه با بهرهوری بالا چشمپوشی کنند و قطعا به سمت کاربرد گستردهتر از این ماشینآلات و تجهیزات کشاورزی سوق پیدا کردهاند.
تمامی این عوامل دست به دست هم میدهد تا یک چشم انداز رقابتی در بازار جهانی ماشین آلات و تجهیزات کشاورزی به وجود آید که این امر درنهایت منجر به افزایش حجم سرمایهگذاریها در این بازار خواهد شد. با استفاده از ماشینآلات کشاورزی میتوان فرایندهایی مانند بذر دستی، آبیاری، کاوش محصول و سایر فعالیتها را در زمان کوتاهتر و هزینه پایینتر انجام داد که این امر قطعاً برای کشاورزان بسیار مطلوب خواهد بود.
البته باید اشاره کرد که افزایش هزینه مواد اولیه مانند لاستیک، فولاد و آهن و نوسانات بالای قیمت این مواد اولیه باعث شده هزینه تولید نیز برای تولیدکنندگان ماشین آلات و تجهیزات کشاورزی افزایش پیدا کند و همین عوامل رشد این بازار را کمی با نوسان مواجه کند. این در حالی است که با وجود این محدودیتها، میتوان به توسعه بازار جهانی ماشینآلات کشاورزی و تجهیزات وابسته امیدوار بود.
ارزشگذاری بازار جهانی ماشینآلات کشاورزی
از دیگر عواملی که موجبات رشد و توسعه بازار جهانی ماشین آلات کشاورزی را فراهم میآورند، میتوان به گسترش کاربرد فناوریهای نوین، بهبود شرایط اقتصادی و افزایش درآمد مزارع اشاره کرد. بنابراین پیش بینی میشود تا سال 2026 میلادی، شاخص ارزش بازار جهانی ماشینآلات کشاورزی به 118.2 میلیارد دلار برسد؛ درصورتیکه این رقم در ابتدای سال 2020 میلادی حدود 95.6 میلیارد دلار بوده است. به دلیل رشد جمعیت در جهان و رشد میزان تقاضای مواد غذایی، کاربرد گسترده از ماشینآلات کشاورزی میتواند با صرف زمان کمتر و حداقل تلاش و زحمت، محصول کشاورزی و غذایی با کیفیتی را به بازار مصرف ارایه دهد و سرعت عمل در تولید را دوچندان افزایش بخشد.
علاوه بر آن، استفاده از ماشینآلات اتوماتیک و نیمه اتوماتیک برای کشاورزی، نیاز به نیروی انسانی در مزارع را کاهش میدهد که در نهایت هزینههای ناشی از نیروی انسانی افت پیدا میکند. از این رو، انتظار میرود چنین مزایایی اندازه بازار ماشین آلات کشاورزی را توسعه دهد. البته در این میان، افزایش یارانه دولتها برای سرمایه گذاری در توسعه تجهیزات بهتر همراه با سیاستهای مطلوب دولتها همانند تشویق سرمایه گذاری مستقیم خارجی در بخش کشاورزی پیشرفته و مدرن قطعاً میتواند به رشد اندازه بازار ماشینآلات کشاورزی جهان و افزایش شاخص ارزش آن کمک شایانی کند.
طیف گستردهای از این ماشینآلات کشاورزی میتوانند مراحل مختلف کشاورزی را تحت پوشش قرار دهند و بههمین دلیل تولید و بهرهوری در این حوزه را حتی بین 118 تا 170 درصد افزایش میدهند. به همین دلیل نمی توان به راحتی از این تأثیرگذاری بزرگ چشمپوشی کرده و آن را نادیده گرفت.
لازم به ذکر است که برخی از عوامل دیگر که به طور غیرمستقیم، اما مثبت بر بازار جهانی ماشینآلات کشاورزی تاثیر میگذارند، مالیات و بیمه کشاورزی هستند که توسط بانک جهانی برای کمک به این بخش در بسیاری از کشورهای درحال توسعه، در حال اجرا میباشند. درحالیکه بانک جهانی در سال 2019 میلادی تعهدات جدیدی بر این اساس به ارزش حدودی 6.8 میلیارد دلار به ثبت رساند که توانست به رشد این بازار و افزایش بهرهوری فعالیت کشاورزان کمک قابل توجهی کند.
بیشتر بخوانید: دیالکتیک آمایش سرزمین در حوزه کشاورزی و الگوی کشت ملی
سهم اصلی بازار جهانی ماشینآلات در اختیار تراکتورهاست
بازار جهانی ماشینآلات کشاورزی تحت تاثیر رشد تقاضا برای مکانیزاسیون مزارع کشاورزی است که منشأ آن نیز از کشورهای چین و هند میباشد. در این میان، تراکتورها نیز بالای نیمی از سهم بازار جهانی ماشینآلات را به خود اختصاص دادهاند که نمیتوان آنها را نادیده گرفت.
با توجه به افزایش مکانیزاسیون مزرعه در چین و هند، سرمایهگذاری در کشاورزی و فشار دولت به سمت مکانیزهشدن مزرعه افزایش یافته است. دولت چین یارانه مستقیم و غیرمستقیم خرید تجهیزات و ماشینآلات کشاورزی را به کشاورزان اعطا میکند. سرمایهگذاری در مکانیزاسیون مزرعه، نتیجه افزایش تعداد تولیدکنندگان بزرگ کشاورزی و سازمانهای جدید روستایی است که به کشاورزی مشغول هستند. نرخ مکانیزاسیون مزرعه در هند در سال 2018 میلادی معادل 56.80 درصد و در سال 2019 میلادی معادل 63 درصد عنوان شده است.
آسیا-اقیانوسیه، سریعترین منطقه درحال رشد در بازار جهانی ماشین آلات
انتظار میرود منطقه آسیا-اقیانوسیه به دلیل تقاضای بالای محصولات کشاورزی، بهویژه از هند و چین، به سرعت رشد کرده و ارتقا یابد. در آسیا، چین از نظر تولید و فروش تجهیزات کشاورزی غالب است؛ در حالیکه انتظار میرود هند، ژاپن و استرالیا سهم قابل توجهی در بازار جهانی در سالهای آینده داشته باشند و بدین ترتیب از اروپا به عنوان بزرگترین بازار پیشی بگیرند. جمعیت در منطقه آسیا-اقیانوسیه در حال افزایش است و نیاز به مکانیزاسیون کشاورزی بیش از هر زمانی احساس میشود. با توجه به تقاضای بالا و افزایش هزینههای نیروی کار، تخمین زده میشود بازار تراکتور در این منطقه تا سال 2026 میلادی بالای 15 درصد رشد ثابت را به صورت سالانه تجربه کند. طبق بانک اطلاعاتی بانک جهانی، کل جمعیت در منطقه آسیا-اقیانوسیه قرار است در سال 2030 میلادی به 4.17 میلیارد نفر برسد. این رقم نشان میدهد که تقاضا برای مواد غذایی و سایر محصولات کشاورزی به رشد خود ادامه خواهد داد؛ در نتیجه تقاضا برای ماشینآلات کشاورزی به منظور دستیابی به بازدهی مطلوب تر در تولید افزایش پیدا میکند.
70 میلیارد دلار؛ ارزش بازار جهانی تجهیزات کشاورزی
بازار جهانی تجهیزات کشاورزی بر روی قطعات و سیستمهای الکتریکی و نوین تمرکز دارد که به توسعه فناوریهای مدرن کشاورزی نیز کمک شایانی میکند. از این رو پیشبینی میشود شاخص ارزش این بازار از 63.17 میلیارد دلار در ابتدای سال 2020 میلادی به 70.03 میلیارد دلار تا سال 2025 میلادی افزایش پیدا کند.
در واقع، نیاز به افزایش محصولات کشاورزی منجر به رشد سطح آگاهی دولتهای کشورهای مختلف جهان شده است که انتظار میرود این امر بازار جهانی تجهیزات کشاورزی را تحت تاثیر قرار داده و موجب توسعه هرچه گسترده تر آن شود. بنابراین میتوان امیدوار بود که رشد این بازار، نگرانیهای رو به رشد در مورد امنیت غذایی جهان را برطرف سازد. از اینرو ابتکارات دولتها و سهامداران همچون سرمایهگذاریها و سیاستهای تجاری برای هدایت بازار به شدت در حال افزایش است.