دکتر حسین شیرزاد *

در13 ژوئن 2023 یکی از مهترین اتفاقات دنیای غلات رخ داد که قطعا در سال‌های پیش روی تاثیرات شگرف و عمیقی بر دنیای معاملات و تجارت غلات در جهان خواهد گذارد. خبری کوتاه: “غول تجارت کشاورزی ایالات متحده Bunge قراردادی را برای ادغام با Viterra، یکی از بزرگترین شرکت‌های پیشرو غلات در آمریکای شمالی امضا کرده است”. این ادغام “شرکت ترکیبی نوظهور” را بوجود می‌آورد تا نقشی پیشرو در صنعت غلات جهان ایفا کند.ادغام Bunge و Viterra یک “نیروگاه جهانی تجارت کشاورزی” و تنوع فزاینده‌ای در سبد دارایی‌ها، زنجیره‌های تامین، مناطق جغرافیایی و محصولات کشاورزی ایجاد می‌کند که آماده است تا خواسته‌های بازارهای پیچیده را برآورده کند و به کشاورزان و مشتریان نهایی خدمات بهتری ارائه دهد. این معامله بزرگ کشاورزی قرار است سرمایه گذاری در راه حل‌های پایدار برای مهم ترین چالش‌های غذایی قرن حاضر را تسریع بخشد. انتظار می‌رود که ادغام در اواسط سال 2024 پس از اخذ دریافت تاییدیه‌های نظارتی و تایید سهامداران Bunge قرارداد نهایی منعقد شود. بر اساس مستندات منتشر شده،”Bunge Loders Croklaan ” یک تولید کننده و تامین کننده جهانی روغن‌ها و چربی‌های ویژه گیاهی پایدار برای صنعت تولید مواد غذایی است. این شرکت به عنوان تجارت جهانی روغن‌های خوراکی B2B شرکت Bunge Limited (NYSE:BG) فعالیت می‌کند. محصولات آن در طیف گسترده ای از کاربردها، از نانوایی و شیرینی پزی گرفته تا آشپزی و تغذیه نوزادان استفاده می‌شود. Bunge در حال حاضر بزرگترین پردازشگر دانه‌های روغنی در جهان است. سبد محصولات آن شامل دانه‌های روغنی، روغن‌های گیاهی، وعده‌های غذایی پروتئینی، روغن‌های بسته بندی شده و فله، مارگارین و سس مایونز است. این شرکت آرد گندم، محصولات ذرت آسیاب شده خشک، مخلوط نانوایی، محصولات برنج آسیاب شده، شکر و اتانول را تولید و به فروش می‌رساند. همچنین از سوزاندن باگاس نیشکر برق تولید می‌کند و آن را به کاربران شخص ثالث و شبکه‌های محلی می‌فروشد. این شرکت به تولیدکنندگان دام، تولیدکنندگان خوراک دام، تولیدکنندگان مواد غذایی میان وعده، آسیاب‌های گندم و ذرت، توزیع کنندگان خدمات مواد غذایی، رستوران‌های زنجیره ای، فرآوری مواد غذایی، قنادی‌ها و شرکت‌های خدمات غذایی، تولیدکنندگان ذرت و دانه‌های روغنی می‌فروشد، کشت و صنعت‌هایش غلات تولید می‌کند، خوراک دام مخلوط تولید نموده و کودهای فسفات مایع و جامد مبتنی بر نیتروژن را بین کشاورزان آرژانتین، اروگوئه و پاراگوئه توزیع می‌کند. این شرکت دارای عملیات تجاری وسیعی در قاره آمریکا، آفریقا، خاورمیانه، آسیا-اقیانوسیه و اروپا است. دفتر مرکزی Bunge در چسترفیلد، میسوری، ایالات متحده است در سال گذشته، Bunge بزرگترین صادرکننده ذرت و سویا از برزیل، منبع اصلی محصولات اصلی در جهان برای تولید خوراک حیوانات و سوخت‌های زیستی بود. بزرگ‌ترین تولیدکننده روغن‌های گیاهی جهان بود، از سال 2019، Bunge با شرکت بزرگ نفت “شورون” و غول دانه‌ها و مواد شیمیایی “بایر” وارد همکاری شده بود تا تقاضای فزاینده برای سوخت‌های تجدیدپذیر را دنبال کند.
ویترا ” Viterra ” هم دست کمی از بونگه ندارد. در سال 2022 ویترا سومین صادرکننده بزرگ ذرت و هفتمین صادرکننده دانه سویا بود. قبلاً به عنوان” Glencore Agriculture ” شناخته می‌شد، پس از تصاحب ویترا توسط گلنکور در دسامبر 2012، ویترا دستخوش تغییرات عمده ای شد. گلنکور یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های غلات و دانه‌های روغنی متنوع در جهان و یک تولیدکننده بزرگ کشاورزی در جهان و بازاریاب بیش از 60 کالا که در زندگی روزمره مان نقش کلیدی دارد را از طریق شبکه ای از دارایی‌ها،مشتریان و تامین کنندگانی در سراسر جهان به پیش می‌برد. ریشه‌های تاریخی شکل گیری این هولدینگ بزرگ از تعاونی‌های حمل و نقل غلات دشت ساسکاچوان منشاء میگیرد. در واقع پیشینیان ویترا تعاونی‌های تجارت غلات بودند که در دهه 1920 در کانادا به نام استخرهای گندم تاسیس شدند. شرکت ویترا، با فعالیت در کانادا، ایالات متحده، استرالیا، نیوزیلند و چین به یک تجارت جهانی کشاورزی تبدیل شد. ویترا سه کسب‌وکار متمایز و مرتبط مدیریت و بازاریابی غلات، محصولات کشاورزی و فرآوری، را اداره می‌کند: که به آن امکان می‌دهد تا در نقاط مختلف زنجیره تولید مواد غذایی از مزرعه تا میز درآمد کسب کند. عملیات جابجایی و بازاریابی غلات ویترا، عمدتاً در دو منطقه حاصلخیز جهان واقع شده است: کانادای غربی و استرالیای جنوبی . این شرکت دارای پایانه‌های غلات در غرب کانادا و 95 درصد از تاسیسات حمل و نگهداری غلات در استرالیای جنوبی است. این شرکت غلات را به بازارهای سراسر جهان ارسال می‌کند. ویترا همچنین یکی از بزرگترین خرده‌فروشان محصولات کشاورزی در کانادا با شبکه‌ای از بیش از 250 خرده‌فروشی در سراسر این کشور و به عنوان بخشی از این تجارت، ویترا دارای 34 درصد سهام در Canadian Fertilizer Limited CFI، یک کارخانه بزرگ اوره و آمونیاک است. این شرکت همچنین چندین تجارت فرآوری با ارزش افزوده را اداره می‌کرد، از جمله شرکت‌های تابعه کاملاً تحت مالکیت” Dakota Growers Pasta Company، 21st Century Grain،” که آن را به بزرگترین تولیدکننده جو صنعتی در آمریکای شمالی، سومین تولیدکننده بزرگ ماکارونی در قاره، بزرگترین تولید کننده مالت در استرالیا، بزرگترین تولید کننده بزرگ کلزا و تولید کننده پیشرو خوراک دام در نیوزلند تبدیل نموده است.
حال، ترکیب Bunge و Viterra به طور قابل توجهی استراتژی Bunge را تهاجمی تر می‌کند و بر اساس هدف اساسی این دو شرکت برای اتصال حداکثری کشاورزان به مصرف کنندگان برای ارائه غذا، خوراک دام و بایو دیزل، شبکه‌ای ایجاد می‌کند که بزرگترین مناطق تولیدی جهان را به مناطقی با سریع‌ترین رشد مصرف متصل می‌کند و تعادل جغرافیایی و سازگاری زنجیره‌های ارزش جهانی را تقویت می‌نماید تا کشاورزان و مشتریان نهایی منتفع شوند. این شرکت ترکیبی، دارای یک شبکه جهانی پیشرفته، افزایش تنوع محصولات در مناطق جغرافیایی و چرخه‌های فصلی خواهد بود و باعث راه حل‌های نوآورانه افزایش مدیریت ریسک، تولید جریان نقدی، انعطاف‌پذیری و افزایش انعطاف پذیری خواهند شد. تاجران غلات ایالات متحده Bunge و Viterra تحت حمایت گلنکور در حال ادغام برای ایجاد یک غول تجارت کشاورزی به ارزش حدود 34 میلیارد دلار هستند، شرکت Viterra Ltd متعلق به Glencore، هیئت سرمایه گذاری برنامه بازنشستگی کانادا و BC Investment Management Corp است، انتظار می‌رود ادغام Viterra با Bunge ارزش قابل توجهی برای Glencore به همراه داشته باشد و شرکت ترکیبی جدید را در مقیاس جهانی به رقبای پیشرو Archer-Daniels-Midland و Cargill نزدیک می‌کند. ارزش Bunge و Viterra هر کدام حدود 17 میلیارد دلار است. با این حال، سهامداران Bunge حدود 70 درصد از شرکت را در اختیار خواهند داشت زیرا Bunge بخش قابل توجهی از معامله را با پول نقد پرداخت خواهد کرد. طبق مفاد این قرارداد که به اتفاق آرا توسط هیئت مدیره هر دو شرکت تصویب شد، سهامداران ویترا تقریباً 65.6 میلیون سهم از سهام Bunge را با ارزش مجموع حدود 6.2 میلیارد دلار آمریکا خریداری خواهند کرد و حدود 2 میلیارد دلار به صورت نقد مبادله خواهد شد که ترکیبی از حدود 75٪ سهام Bunge و 25٪ پول نقد را نشان می‌دهد. به عنوان بخشی از این معامله، شرکت Bunge معادل 9.8 میلیارد دلار از بدهی Viterra را به عهده خواهد گرفت . بر اساس بیانیه مشترک، بونگه همچنین 9.8 میلیارد دلار از بدهی ویترا را تقبل خواهد کرد. همچنین قصد دارد 2 میلیارد دلار از سهام خود را بازخرید کند تا افزایش سود به ازای هر سهم را افزایش دهد. ترکیب زنجیره‌های ارزش جهانی مکمل Bunge و Viterra و قابلیت‌های ذاتی هر یک، به کشاورزان دسترسی بیشتر به بازار و راه‌حل‌های متمایزتر و ارزش افزوده بالاتری در همه نقاط کلیدی جهان ارائه می‌دهد. این ادغام قدرت رقابت بیشتری در برابر تجار بزرگ جهانی غلات و دانه‌های روغنی مانند ADM و Cargill به این شرکت نوظهور خواهد داد. در سال 2022، تجارت ؛ “ویترا”، در خرید و فروش غلات از طریق خرید” Gavilon ” گسترش بیشتری درآمریکا و جهان یافت. اما این ادغام، تجارت صادرات غلات و فرآوری دانه‌های روغنی Bunge را در ایالات متحده، دومین صادرکننده بزرگ ذرت و سویا در جهان، که حضور کمتری نسبت به ADM و Cargill دارد، افزایش می‌دهد. هیئت سرمایه‌گذاری بازنشستگی کانادا(CPPIB) مالک 12 درصد از سهام شرکت و شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری بریتیش کلمبیا از سهامداران ویترا، از نگاهی حمایتی، با این معامله موافقت کرده‌اند. به اعتقاد تحلیلگران، اثرات این معامله در اوکراین هم بعنوان بزرگترین تولید کننده آفتابگردان در جهان و بزرگترین تامین کننده روغن آفتابگردان، تاثیر خواهد گذارد چون یک Bunge-Viterra ترکیبی؛ دارای سه کارخانه فرآوری دانه‌های روغنی در جنوب و شرق کشور – در خارکف، دنیپرو و میکولایف خواهد شد. از طرفی،سازمان ترکیبی این شرکت نوظهور، دو تیم مدیریتی در کلاس جهانی را گرد هم می‌آورد و موقعیت خوبی برای ایجاد ارزش معنادار برای همه سهامداران با مشخصات مالی بسیار قانع‌کننده‌اش دارد. انتظار می‌رود که این ترکیب در طی سه سال پس از تکمیل و هم افزایی، حدود 250 میلیون دلار سود ناخالص سالانه ایجاد کند.علاوه بر این، پیش بینی میشود، این ترکیب از هم افزایی، شبکه لجستیک موثر و قابل توجهی در فرصت‌های برتر تجاری مشترک، کارایی یکپارچه سازی عمودی فراهم آورده و بهبود بهینه سازی لجستیک و اختیار معامله از یک شبکه بزرگتر و گسترده تر بهره مند شود. شرکت ترکیبی انتظار دارد که جریان‌های نقدی نسبتاً پایدارتر و متنوع تری را ببیند. انتظار می‌رود بهبود در ریسک تجاری و شهرتمندی اعتباری شرکت ترکیبی، کارایی ساختار سرمایه و هزینه منافع سرمایه گذاران و صاحبان حقوق سهام را افزایش دهد.

* تحلیل‌گر و دکترای توسعه کشاورزی