انجیر خشک، ریسه‌ای‌اش مشتری خوب بخر داشت، اما زور همه کس به خرید انجیر ریسه‌ای نمی‌رسید!
صادرات انجیر خشک ایران در سال 2021 از نظر وزن 13.609 هزار تُن و به مبلغ 40.436.000 دلار بوده است. شاید در نظر اول این رقم چندان چشمگیر نباشد، اما فراموش نکنیم، محصولات باغی کشاورزی ایران در 4 تا 5 دهه اخیر خیلی جدی و سودآور شده است.
گروه گزارش «اقتصاد سبز»: یحیی امیری
باغ‌دارها و سردرختی چین‌ها، اوج گرمای تابستان را می‌گویند انجیر پزان، یک میوه خوش مزه و خوش خوراک برای عامه مردم، مخصوصاً پیرمردها و پیرزن‌هایی که دندان ندارند برای میوه‌های سخت، ولی انجیر یک استثناء است، بدون دندان هم می‌شود انجیر شیرین به دهان گذاشت و از خوردن یک میوه تازه لذت برد.
برعکس باغ‌دارها، خشکبارفروش‌ها با آغاز فصل سرد از فروش انجیر خشک به سود شیرین می‌رسند. از صادرات آنچه در روزگاری که فروش‌ها فله‌ای و اکثراً در بنادر و حمل‌ونقل دریایی، داد و ستد می‌شد و چه در یکی دو دهه اخیر که انجیر خشک در بسته‌بندی‌های لوکس و فله‌ای ماشینی هم در کارتن‌های 3 ، 5 و حداکثر 10 کیلویی به کشورهای مقصد فرستاده می‌شود.
باغ‌دارها از 15 امردادماه که گرما اوج می‌گیرد به فصل می‌گوید فصل انجیرپزان، کبلایی «رضا کفشدار زاده» باغدار آملی که حالا 93 ساله شده به ما می‌گوید: انجیر چینی از 10 – 15 مردادماه شروع و ته بار تا اواخر شهریور برداشت می‌شود، تازه‌خوری‌اش در همین مدت است، بازار اگر بار را پس بزند، یا مازاد داشته باشیم انجیرها را خشک می‌کنیم. به او می‌گویم: امروز 25 مهرماه در کف میادین میوه و تره‌بار شهرداری تهران، بارگیری وانتی انجیر را دیدم. میادین میوه و تره‌بار تا وقتی بار تازه می‌آورند که قیمت بار پایین باشد، و فراوانی بار قیمت‌ها را پایین نگه می‌دارد و برخلاف مغازه‌ها، مخصوصاً مغازه‌های لوکس میوه‌فروشی، که بستگی به محلی که کسب و کار می‌کنند بازار فروش ظرفیت قیمت بالا را داشته باشد، در بعضی مغازه‌ها، انجیر کیلویی 150 تا 200 هزار تومان هم مشتری دارد. پس بار فراوان است و تا آخرهای مهرماه می‌شود در میادین میوه و تره‌بار انجیر تازه خرید. می‌شود گفت تا اوایل آبان‌ماه هم در مغازه‌ها انجیر تازه می‌شود خرید.
کبلایی رضا می‌گوید: ممکنه، شهرهایی که دیر سرد می‌شوند انجیر سردرخت می‌ماند، اما از نظر ما به‌طور کلی انجیرپزان همان مرداد و شهریور است. انجیر خشک کنی هم در همین اواخر شهریور کارش تمام می‌شود.
کبلایی می‌گوید دردسرش زیاده، انجیر میوه ظریف و حساسیه، در انجیر پزان باید باغدار به سرعت دست به‌کار شود و میوه را از درخت پایین بیاورد، وگرنه ریزش شروع می‌شود، انجیر پای درخت را نمی‌شود به بازار آورد، لهیده و بد منظره می‌شود، حتی برای مربای انجیر هم نمی‌شود از آنها استفاده کرد چون انجیرهای لهیده پای درخت را نمی‌شود شست و گرد و خاک‌گیری کرد. آب به خوردش برود ترش و بدمزه می‌شود، قدیما، اون روزگاری که خودم سرباغ بودم و قُد (زور) داشتم، بالای درخت می‌رفتم و انجیر را از همان بالای درخت داخل چپر (بر وزن سبد، ظرفی مخروطی شکل حصیری) با حوصله می‌چیدم، سبد که پُر می‌شد به‌دست زن‌های خانه می‌دادیم که ببرند بازار و بفروشند.
چپر یا زنبیل‌های مخصوص انجیر حالا دیگر بافت نمی‌شود، در شهریور‌ماه همین سال، در بازار روز محمودآباد، دنبال انجیرهای چپری به بساط زنان میوه و سبزی فروش سر می‌زدم ، یافت نمی‌شد، فقط یک زن روستایی می‌گفت، ما چند تا چپر از قدیم داریم، صبح زود اگر بیایید ممکنه یکی دو چپر انجیر پیدا کنی، حالا سبدهای پلاستیکی روباز مُد شد. که حمل و نقلش به دردسر روزگار انجیر چپر نمی‌رسد.
انجیر خیلی حساس است، چیدن داخل چپر دردسر داشت ولی نه به اندازه وقتی که می‌خواهیم انجیر را از داخل چپر به زنبیل یا کیسه مشتری بریزیم. قدیم‌ها که چپرسازی ارزان و فراوان بود گاه انجیر را با چپر به مشتری می‌فروختیم، حالا چپر قیمت پیدا کرده، کسی وقت و حوصله چپرسازی ندارد، (می‌خندد) شده صنایع دستی!
کبلایی می‌گوید: انجیر خشک‌کُنی هم کار پردردسری بوده، باید انجیرهای چاک‌دار و دهن‌باز را با حوصله نخ می‌کردیم (درست مثل نخ تسبیح) این‌کارم کار هرکس نبود، بلدیت می‌خواست، انجیرهای نخ شده را در بالاخانه به سقف آویزان می‌کردیم، تا باد خشک و آب‌گیری کند، برای این‌که زودتر خشک شود آرد می‌زدیم، بنده در 10 هکتار باغ میوه‌های سردرختی فقط 4 درخت انجیر داشتم، به وقت انجیرپزان با جوان‌هایی که توان بالارفتن از درخت داشتند قرارداد داشتیم که هرچه می‌چیند نصف او و نصف من، زن‌ها انجیر را می‌بردند، بازار روزها می‌فروختند، اگر بازار خوب نبود، مربای انجیر می‌پختیم که تا شب عید فروش می‌رفت، یا از وسطش نخ می‌کردیم و انجیر خشک می‌ساختیم، که بازارش خیلی بهتر از مربا و تازه‌خوری، مشتری داشت.
میوه بهشتی
به انجیر میوه بهشتی هم می‌گویند، میوه‌ای که از عصر آدم و هوا بود، دلیلش را هم باستانی پاریزی در یکی از مقالاتش شرح داد، او گفته است که در اساطیر آدم و هوا، با برگ درخت انجیر سترعورت کرده‌اند، پس در عصر آدم و هوا درخت انجیر بوده، انسان اولیه از انجیر به عنوان دارو هم استفاده می‌کرد، در طب سنتی درباره درمان انواع بیماری‌ها با انجیر اغراق‌گویی زیاد شده. پر از صدها دانه ریز، یک میوه منحصر به فرد است برای درمان انواع بیماری‌های معده، ویتامین B6 یک ویتامین اصلی است، انجیر ویتامین B6 دارد ولی در این‌که حاوی انواع ویتامین‌هاست و قند طبیعی دارد، اختلاف نظری وجود ندارد، شناخته‌ترین درمانگر دستگاه گوارش و قلب بوده و حتی برخی‌ها بر این باورند که در مدیریت سطح قند خون محشر است. در یکی از گزارش‌های پزشکی آمده بر مبنای مطالعه‌ای که برروی 150 فرد مبتلا به سندروم تحریک‌پذیر، یبوست (IBS.C) به این نتیجه رسیدند که کسانی که روزانه حدود 4 انجیر خشک مصرف کردند، درمان شده‌اند.
دکتر نورالدین سالمی پزشک عمومی پُرسابقه که نزدیک به 40 سال سابقه درمان بیماران با داروهای شیمیایی دارد می‌گوید: از این‌که میوه‌های فصل مفید فایده هستند و انجیر یکی از خوش‌نام‌ترین آن است، حرفی نیست، ولی تجربه پزشکی ثابت کرده که یک عدد قرص ویتامین C می‌تواند به اندازه یک کیلو پرتقال تأثیر بگذارد، ولی کی حوصله دارد روزی یک کیلو پرتقال بخورد، در مورد انجیر هم وضع همین‌طور است، میوه‌ها همه‌شان اگر به اندازه و منظم خورده شوند، مفیدند و به سلامتی کمک می‌کنند ولی هرگز به اندازه قرص‌های شیمیایی درمانگر نیستند.
صادرات انجیر امکان ندارد
تجارت جهانی انجیر خشک در یکی دو قرن اخیر همواره، رو به رُشد بوده، ایران جزو 15 کشور صادرکننده انجیر خشک، در جهان است. حاج آقا استاد منصوری که روزگاری در میدان میوه‌وتره‌بار بزرگ شوش حجره داشته به ما می‌گوید:
صادرات انجیر تازه کاری ناممکن است، انجیر تنها میوه‌ای است که به سرعت لهیده می‌شود و در یک جابه‌جایی، از درخت به جعبه و از جعبه به میدان و از میدان به مغازه و از مغازه به خانه انجیر بیش از 5 درصد شکلی و قیافه‌اش را از دست می‌دهد، در دهه 40 چند بار تصمیم گرفتیم که انجیر تازه به فرانسه و ایتالیا و انگلیس بفرستیم، هر دو سه بار شکست خوردیم، با کامیون که امکان ندارد، با قطار و کشتی زمان‌بر است، با هواپیما می‌شود ولی به اندازه‌ای هزینه‌اش بالاست که هیچ بازاری جواب نمی‌دهد البته تاجرهای میدان محمدیه درباره انجیر خشک کار کردند و جواب خوبی هم گرفتند، آن روزگار که وسایل حمل و نقل محدود بود تمام تجربه ما شکست خورده، این روزگار هم که سرعت حمل و نقل کالا بالا رفته، باز هم در مورد انجیر هیچکس حاضر به ریسک نیست. اما چه باک، صنایع غذایی، در مرباسازی موفق بوده، بسیار هم موفق بوده، تمام کارخانه‌هایی که مرباپزی دارند، روی انجیر کار کردند و جواب خوبی گرفتند.
حاج رسول نعمتی عمده فروش خشکبار می‌گوید: در گذشته که انجیر به‌صورت سنتی یعنی، با آفتاب و گیاهان مصنوعی انجیر خشک می‌شد صادرات محدودی وجود داشت، ولی این سال‌ها صنایع غذایی با قدرت و توانایی که در خشک کردن و بسته‌بندی مدرن دارند، از تولید و فروش انجیر خشک و مخصوصاً صادرات آن به سودهای خوبی رسیدند.
استهبان، قطب انجیر ایران
اواخر مردادماه که گرمای آن به انجیرپزان شهرت دارد، در خروجی آمل به طرف جاده هراز از یک وانتی کنار خیابان انجیر سیاه و زرد خریدیم به قیمت کیلویی 180 هزار تومان، هفته بعد در میدان میوه و تره‌بار انجیر خریدیم کیلویی 29 هزار تومان، در وانت بار، 15- 10 سبد انجیر بود، در میدان میوه و تره‌بار بیش از 100 سبد انجیر. فراوانی انجیر در میادین و مخصوصاً ویژگی شیرینی آن، اصلا قابل مقایسه با انجیر وانت‌باری نبود. گرانی‌اش را می‌شد به‌خاطر هجوم توریست‌‌ها به شمال ایران که در یکی دو دهه اخیر، جهشی اوج گرفته قابل تصور بود، اما فراوانی و ارزانی آن در میادین، حکایت دیگری بود، تولید انجیر در شمال ایران بسیار محدود و برای همین عرضه آن هم محدود است اما آنچه که به میادین می‌آید حکایت از تولید انبوه در یکی از استان‌های کشور دارد، این استان و این شهر چه نام دارد؟ استان فارس و شهرستان استهبان، شهرستان استهبان در استان فارس قطب تولید انجیر ایران است. استان فارس در میان استان‌های دیگر رتبه اول را دارد، به همین نسبت تولید انجیر خشک هم در استهبان رقم بالایی دارد، باغداری انجیر در شهرستان استهبان به دو شیوه انجام می‌گیرد دیمی و آبی، استان فارس چه از نظر نیاز بازار به تازه‌خوری و چه تأسیس کارخانه‌های مدرن انجیر خشک کُنی، سرآمد شهرهای دیگر ایران شده است. در بعضی از گزارش‌های فائو، تنوع انجیر جهان 600 گونه است، در استان فارس بیش از 20 گونه انجیر تولید می‌شود، نکته مهم این‌که مزه و طعم انجیر استهبان و از نظر شیرینی بر تمام مناطق دیگر برتری دارد.
200 کیلو انجیر از یک درخت
ایران به‌دلیل دارا بودن آب و هوای متنوع از لحاظ تولید محصولات کشاورزی از کیفیت و بازار خوبی برخوردار است. در شهر تهران، در شمیرانات هم درخت پربار انجیر داریم. دکتر منوچهرکیا می‌گوید: در ویلای برادرم در خیابان نفت درخت انجیری دیده‌ام که پُربار است. انجیرهای درشت و شیرین، از نظر کیفیت با انجیرهای شمال ایران نه تنها برابری می‌کند بلکه طعم و مزه بهتری دارد، یک علتش این است که انجیر میوه یک درخت بومی به‌نام «نیکوس کاریکا» در مناطق گرمسیری بار پُر دارد، به‌طور کلی درخت انجیر اگر به‌موقع و خوب هرس شود، باروری‌اش بالا است. در داخل شهر تهران، در محل مسکونی ما کوی نویسندگان درخت انجیری داریم که 5 عدد آن به اندازه یک عدد انجیر ویلای برادرم وزن دارد، اگر کمی دقت کنیم در همین میادین و بازار میوه و تره‌بار و مغازه‌های میوه‌فروشی نزدیک به 10 نوع انجیر دیده می‌شود، انجیرهای شمال ایران، اگر کم باران بخورد، کیفیت خوبی دارد، ولی باران در فصل گرم، مزه انجیر را تغییر می‌دهد.
کبلایی رضا کفشدارزاده به ما گفته است، از یک درخت انجیر خود حدود 200 کیلو انجیر برداشت می‌کرده که همه این 200 کیلو به پول نزدیک نمی‌شده، چرا که چین انجیر باید به‌موقع انجام شود ریزش هیچ سردرختی به اندازه انجیر نیست، از همه مهمتر، پرندگان عموماً عاشق انجیر هستند، اگر به‌موقع بار از درخت پایین نیاد، گنجشک‌ها نیمی از انجیر را از انتفاع می‌اندازند، با نک زدن به انجیر شیرین، شکل و قیافه آن را تغییر می‌دهند و به سرعت لهیده و ترش و بدمزه می‌شود.
انجیرهای سرچاک
اوایل کار و فعالیت کارخانه‌های غذاسازی، یک شایعه وجود داشت که بنجل‌های درخت و ریزش‌های زمین کشاورزی به کارخانه می‌رود و رُب گوجه و مربا ساخته می‌شود، آیا این روایت درباره انجیرها هم صدق می‌کند؟ انجیر سرچاک را خیلی‌ها دوست دارند و خیلی‌ها که وسواس بهداشتی بودن دارند، انجیر سرچاک را نمی‌پسندند، اما انجیر سرچاک به نظر کارشناسان موادغذایی کیفیت بالایی دارد، اگر به‌موقع چیده و فاصله زمانی چین و مصرف آن خیلی کوتاه باشد.
اما اگر انجیر سرچاک در شیراز و یا همان زادگاهش استهبان هوادار داشته باشد در مازندران و گیلانن که باران هست و باران از چاک انجیر ورود می‌کند و مزه می‌اندازد پُرمشتری نیست.
در صادرات و بازارهای جهانی که اشاره کردیم انجیر خشک ایران بازار پررونقی دارد انجیرهای درشت مورد پسند است، دست‌اندرکاران صادرات انجیر تأکید دارند که پس از چین، حتماً سورت شود، انجیرهای خشک باید درشت و گوشت‌دار باشد، حتی آقای حجت خوشرنگ مدیرعامل تعاونی باغداران استهبان تأکید می‌کند وقتی صحبت صادرات می‌شود باید دقیق عمل کرد و هیچ باغداری حق ندارد برای سود بیشتر بازار و انجیر ایران را خراب کنند. یک دست بودن انجیر از لحاظ ریزی و درشتی خیلی اهمیت دارد، ولی آیا انجیرهای درشت مازندران هم همین‌قدر طرفدار دارد؟ جوابش نه است!
ثبت جهانی انجیر در فائو
در روزهایی که گروه گزارش سخت سرگرم جمع‌آوری مواد اولیه این گزارش بود، آقای حجت خوشرنگ در گفت‌وگویی مفصل با خبرنگار ماهنامه برزگر، خبر خوش برای باغداران انجیر را منتشر کرد و آن خبر خوش این بود:
خبر خوش این است که امسال انجیر استهبان به‌عنوان یک میراث جهانی کشاورزی در فائو ثبت شد، جا دارد از همه مسئولان و دست‌اندرکاران این امر، خصوصاً مدیریت جهادکشاورزی تشکر کنم، که چندین ماه وقت صرف کرده و از تهیه «پروپوزال» و استقبال از نماینده فائو در شهر استهبان و….
آقای حجت در این مصاحبه اطلاعات خوبی درباره باغداری انجیر به ما می‌دهد، او در پاسخ به این سؤال خبرنگار برزگر که به‌طور کلی درختان انجیر استهبان چقدر عمر می‌کند، می‌گوید: باغدار و به‌طور کلی کشاورزان سردرختی‌ها در نو و کهنه‌کردن درختان انجیر تجربه و مهارت خوبی دارند، هرس درخت انجیر اهمیت فوق‌العاده‌ای در پُربارکردن دارد، یعنی پا هرس، کاشت، پا جوش زدن، ساقه‌ها و کنده‌های قدیمی را به‌موقع حذف کردن و درختان جوان را جایگزین کردن هنر باغدار انجیر است. این چرخه همواره ادامه دارد، خود ما از قدیمی‌ها یاد گرفتیم و باید به نسل‌های بعدی انتقال دهید.
شاهان ایرانی انجیرخور بودند
به قدمت انجیر اشاره کردیم، درخت انجیر قدیمی است، به هزاران سال پیش از میلاد مسیح، در مصر انجیرخوری مرسوم بوده، در دوران چهارم زمین‌شناسی در اطراف دریای مدیترانه کشت می‌شده و در یونان قدیم هم از لحاظ دارویی و هم از لحاظ خوراکی یک منبع ارزشمند خوراکی به‌خصوص در فصل زمستان بوده، در بعضی از اسناد اشاره شده که در 1552 سال پیش از میلاد از انجیر به‌عنوان یک ماده غذایی نیروبخش استفاده می‌شده است.
انجیر منطقه «آتیکا» در یونان یک انجیر مرغوب بوده است، درباره قوی بنیه کردن انجیر، به سندی برخوردیم که می‌گوید شاهان ایرانی به میوه درخت انجیر خیلی علاقه داشته‌اند. به‌طوری که در برنامه غذایی، هر روز ظرفی از انجیر تازه (در تابستان‌ها) و انجیر خشک (در زمستان‌ها) قرار داشته است. در همین حاشیه‌های تاریخی، آمده که فتح شهرهای انجیرخیز اهمیت داشته است!
در تمام اسناد تاریخی و روایت‌های تاریخی به منطقه فارس و انجیرهای استهبان اشاره شده در برخی از کوه‌های این شهر درختان انجیر وحشی دیده شده، در تاریخ قدیم آمده است. اولین منطقه‌ای که انجیرکاری در آن رواج داشته منطقه «داردون» بوده و آخرین منطقه «تیرونجان» بوده که در مورد این دومی اشاره‌هایی به 60 سال پیش می‌شود که انجیر فروشی در سطح کلان کشور مطرح شده است.
انجیر در 22 استان کشور
کدبانوهای فارس، اولین مرباسازان انجیر بوده‌اند، به‌طور کلی می‌شود گفت سنت فرآوری میوه‌ها و فروش در بازار مصرف محصولات کشاورزی در بین ایرانیان و از طرف زنان رواج داشته. هنوز هم کدبانوهای ایرانی میل شدیدی به مربای انجیر دارند. صنایع غذایی ایران از همان اوایل دهه 50 به ساخت مربای انجیر و بسته‌بندی مناسب آن توجه داشته، امروزه بسیاری از برندها روی تولید مربای انجیر خوش حوصله بوده‌اند، صادرات مربای انجیر اگرچه به نسبت بقیه مرباها کمی گران‌تر است ولی بازار پُررونقی دارد.
تاکنون نزدیک به 1000 واریته انجیر در جهان شناسایی شده، اما دو نوع زرد و سیاه یا به اصطلاح مشکی در 5 قاره جهان مصرف دارد، در تمدن‌های اولیه مردم آسیای غربی و نواحی شرقی مدیترانه، انجیر سطح کشت بیشتری داشته است. درکشور ایران در 22 استان این محصول به‌صورت دیم و آبی کشت می‌شود. علاوه بر استان فارس، استان‌های دیگر مثل کرمانشاه، لرستان، کرمان، خوزستان، یزد، بوشهر، خراسان، سمنان، کهگیلویه و بویراحمد، مازندران، گرگان، هرمزگان و حتی تهران، انجیر کشت می‌شود، اما در نهایت استان فارس و مخصوصاً شهرستان استهبان همچنان حرف آخر را می‌زند و باغداری انجیر همواره از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار بوده است.
بنده 16 تُن انجیرخشک می‌فروشم
در بعضی منابع آمده که انجیر اولین میوه پرورده توسط انسان در تاریخ بوده است.
بقایای میوه انجیر در کاووش‌های باستان‌شناسی عصر تئولینک در 5000 سال پیش از میلاد به‌دست آمده و از سال‌های 1500 در آمریکا هم انجیرکاری مرسوم گردیده ولی در نهایت آنچه در همه منابع مشترک است شهرهای ازمیر و آیدین، مهمترین مراکز تولید انجیر در ترکیه بوده است. و تولید انجیر ترکیه مخصوصاً منطقه آیدین آن اولین محصول دارای نشانه جغرافیایی اتحادیه اروپا شده است.
اما به گفته آقای حجت خوشرنگ مدیرعامل تعاونی باغداران استهبان، انجیر این شهر دیمی است و همین امر باعث تمایز شدن آن نسبت به سایر مناطق کشور شده است. او گفته است در 23 هزار هکتار از سطوح انجیر دیم این منطقه سالانه حدود 25 میلیون کیلوگرم انجیر تولید می‌شود:
بنده دارای 10 هکتار باغ انجیر به متوسط تولید 16 هزار کیلوگرم یعنی 16 تُن انجیر خشک هستم علاوه بر این در تعاونی باغداران نیز فعالیت دارم و 12 سال است که مدیریت این تعاونی برعهده من است. تعاونی باغداران استهبان در سال 1381 به ثبت رسیده ولی عمده فعالیت آن از سال 1386 بوده، تعاونی باغداران انجیر موفق شد راهکارهای خوبی برای ارسال انجیر تازه به اقصی‌نقاط ایران و بعضی از کشورهای جهان پیدا کرده است که ضایعات را به نفت رسانده است.
گریدهای انجیر خشک
ایرانی‌های قدیم، انجیر خشک را به‌صورت ریسه‌ای شبیه تسبیح به یاد دارند، این شیوه خشک کردن انجیر، اکنون مثل گذشته بازار ندارد، مردم عموماً انجیر خشک را دانه‌ای دوست دارند، خشکبارفروشان بازار مولوی، انجیر ریسه‌ای را به سفارش مشتری آماده می‌کنند، اما انجیر دانه‌ای در تمام خشکبارفروشی‌ها موجود و به فروش می‌رسد.
رونق صادرات انجیر خشک موجب گریدبندی آن شده و بد نیست به این بخش از فعالیت‌های انجیرفروشان بازار خشکبار اشاره‌ای داشته باشیم.
انجیر خشک گرید 101 یا AAA گران‌قیمت‌ترین نوع انجیر خشک است که شامل دانه‌هایی با رنگ روشن سفید و زرد و سایز نسبتاً درشت، بزرگتر از 24 میلی‌متراست.
انجیر خشک گرید AA شامل دانه‌های به رنگ سفید و زرد و میانگین 22 میلی‌متر می‌باشد، در این نوع، دانه‌های انجیر خشک حداکثر 90 درصد دهن باز و دارای حداکثر 4 درصد دانه‌های تیره رنگ است.
انجیر خشک گرید A شامل دانه‌های به رنگ سفید و زرد و سایز بین 14 تا 22 میلی‌متر بوده، در این نوع، دانه‌های انجیر حداثل 25 درصد دهن باز و حداکثر 15 درصد دانه‌های تیره رنگ است.
انجیر خشک گرید B شامل دانه‌هایی به رنگ قهوه‌ای و خاکستری با سایز میانگین 14 میلی‌متر می‌باشد، انجیرهای خشک این گرید بیشتر دانه‌‌ها یا دهان بسته و حداقل 3 درصد دهن باز است.
مرغی که انجیر می‌خوره نُکش کجه
صادرات انجیر خشک ایران در سال 2021 از نظر وزن 13.609 هزار تُن و به مبلغ 40.436.000 دلار بوده است. شاید در نظر اول این رقم چندان چشمگیر نباشد، اما فراموش نکنیم، محصولات باغی کشاورزی ایران در 5 ، 4 دهه اخیر خیلی جدی و سودآور شده است.
محصولات باغی کشاورزان ایران به گفته دکتر منوچهر کیا همواره بیشترین ضایعات را داشته است. انجیر به سرعت دورریزی می‌شود، اول لهیدگی و ریزش از درخت، اکثر باغداران انجیر در گذشته با افسوس شاهد این ریزش بوده‌اند، مشکلی که اکثر باغداران دارند، ولی از بابت انجیر به‌دلیل لطافت و نرمی پوست به سرعت دورریز می‌شود، دوم ترشیدگی، انجیر از آن دسته میوه‌های شیرین است که در مدتی کوتاه اگر در چرخه چین برای بازار تازه‌خوری و فرآوری مثل مربا نشود رو به ترشیدگی می‌آورد، یک ضرب‌المثل در زبان فارسی داریم که می‌گوید مرغی که انجیر می‌خوره نکش کجه، اگر چین به موقع و با دقت انجام نشود، پرندگان با هجوم به شاخه‌های سردرخت، آن را میل می‌کنند.
به گفته کبلایی کفشدارزاده، هنوز هم انجیرهای شاخه بالایی خوراک پرندگان می‌شود، در روش‌های سنتی چین انجیر، شاخه‌های بالایی عموماً برای خوراک پرندگان در نظر گرفته می‌شد و باغدار در مقابل هجوم پرندگان، ناظری غمگین بوده، اما بالاخره پرندگان هم، حقی از این موهبت طبیعی و خدا داده، دارند.
درآمدزا شدن انجیر کاری
ترکیه در مقیاس ایران با تولید 91224 تُن به مبلغ 330514000 دلار تقریباً 10 برابر ایران درآمد در سال 2021 داشته است.
اما به گفته دکتر کیا، یعنی مقدار درآمد ایران هم جای شکرگزاری دارد، چرا که باغدار ایرانی در این دو سه دهه اخیر موفق شده به چنین درآمدی برسد.
و صنایع غذایی به کنارش آمده تا دورریزها را تبدیل به کالایی قابل قبول در بسته‌بندی‌های مقبول وارد بازار کند.
درآمدزایی دو سه اخیر کشاورزان انجیر کار، بخش مهمش به ورود صنایع غذایی ارتباط دارد، انجیر خشک از دکه‌های خشکبارفروشان به بازارهای جهانی راه یافته، و مخصوصاً در این سال‌ها، درآمدزایی دلاری رنگ و لعابی به زندگی اقتصادی کشاورز ایرانی زده است. #
اقتصادسبز آنلاین / اقتصاد سبز آنلاین / اقتصادسبز / اقتصاد سبز / صنایع غذایی / صنعت غذا / کشاورزی / پایگاه خبری صنعت غذا
