دکتر مهدی کریمی تفرشی * بحران کرونا در دراز مدت قطعا بر امنیت غذایی جهان اثر خواهد گذاشت. طبیعی است که جمعیت آسیب‌پذیر بیش از دیگر اقشار جامعه جهانی با ناامنی غذایی مواجه خواهد شد. قطعاً پیامد قرنطینه در سراسر جهان اینست که میلیون‌ها نفر از کارکنان رستوران‌ها، صنعت گردشگری، هتل‌ها، صنعت هواپیمایی بیکار می‌شوند […]
دکتر مهدی کریمی تفرشی *
بحران کرونا در دراز مدت قطعا بر امنیت غذایی جهان اثر خواهد گذاشت. طبیعی است که جمعیت آسیب‌پذیر بیش از دیگر اقشار جامعه جهانی با ناامنی غذایی مواجه خواهد شد.
قطعاً پیامد قرنطینه در سراسر جهان اینست که میلیون‌ها نفر از کارکنان رستوران‌ها، صنعت گردشگری، هتل‌ها، صنعت هواپیمایی بیکار می‌شوند و با توسعه بحران اقتصادی، این موج بیکاری‌ها به صنایع دیگری نیز بسط خواهند یافت.
بسیاری از کانال‌های ارتباطی و تولیدات بین‌المللی احتمالا دچار اختلال خواهند شد که این امر می‌تواند ناشی از کمبود نیروی کار باشد.تولیدکنندگان مواد غذایی فاسد نشدنی احتمالا با افزایش تقاضا مواجه خواهند شد؛ موضوعی که تاکنون در تقاضای حبوبات در سراسر جهان مشاهده شده است.طبعاً بسیاری از موادغذایی که خواص آن‌ها برای تقویت سیستم ایمنی بدن برای مردم روشن شده است و با توجه به همه گیری این ویروس و نقش مهم ارزش تغذیه ای مواد غذایی، تقاضا برای این نوع موادغذایی بالا خواهد رفت که قطعا تلاش و مجاهدت مضاعف تولیدکنندگان را می‌طلبد.
بحث واردات مواد اولیه با مشکلاتی مواجه خواهد شد و نیز تلاش دولت برای کنترل بازار ارز و ایجاد امنیت در بازار عامل بسیار مهمی است که به تولیدکنندگان و متعاقباً مصرف‌کنندگان کمک خواهد کرد.ضمن این‌که از تاثیر چشمگیر این بحران بر بازارهای صادراتی نمی توان بسادگی گذشت و نیاز به پیش‌بینی ساز و کارهای تازه ای برای حفظ این بازارها احساس می‌شود.رسیدن به نرخ رشد سالانه ۲۲درصدی صادرات غیرنفتی از اهداف اصلی برنامه ششم توسعه صادراتی نیز محسوب می‌شود. از جمله مهمترین بازارهای منطقه برای صادرات موادغذایی ایران سه کشور روسیه، عراق و عمان است.
اولین و بزرگ‌ترین واردکننده محصولات صنایع غذایی ایران عراق است که در بسیاری از محصولات غذایی صادراتی ایران جایگاه نخست را دارا است. تقاضای واردات عراق همواره چشمگیر بوده
و پیوسته واردکننده خالص بزرگ موادغذایی در منطقه بوده است
و ایران نیز توانسته سهم مهمی از موادغذایی این کشور را تامین کند و جزو شرکای تجاری طبیعی ایران شناخته می‌شود.
دومین جایگاه را افغانستان دارد به‌طوری که همواره جزو چهار کشور نخست برای صادرات یکایک محصولات گروه مربوط به صنعت غذا قرار دارد. سومین جایگاه از آن روسیه است.در پی شیوع ویروس کرونا در ایران، برخی از کشورهای همسایه مرزها را بستند و صادرات غیرنفتی دچار مشکل شده است. واردات و صادرات محصولات بستگی به طولانی بودن حضور ویروس کرونا دارد. اما قطعاً این موضوع تبعاتی در اقتصاد ایران خواهد داشت. همانطور که در چین ملاحظه شد اقتصاد چین در عرض یک ماه در آستانه فلج شدن قرار گرفت و مراودات تجاری این کشور قدرتمند اقتصادی متوقف شد. صادرات کالاهای روسی به چین با توجه به شیوع ویروس کرونا، بیش از یک چهارم کاهش یافت و تنها صادرات و واردات کالاهای عمده ادامه دارد.مقابله جدی با شیوع این بیماری و تدابیر شدید ایمنی که بر سرعت روند جلوگیری از شیوع بیماری بیافزاید و اطلاع‌رسانی دقیق و شفاف یه مردم باید در دستور کار فوری دولت و مسؤولین قرار گیرد.در شرایطی که در برنامه بودجه سال آینده اتکاء اصلی بودجه بر اقتصاد غیرنفتی پایه‌ریزی شده است باید برنامه‌ریزی دقیق و حساب شده ای از سوی دولت برای جلوگیری از ضربه به صادرات غیرنفتی در شرایط بروز بحران‌هایی مانند شیوع ویروس کرونا اندیشیده شود.
* رییس هیات مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان تهران، ریاست هیأت مدیره تعاونی تولیدکنندگان محصولات غذایی کشور، عضو هیأت مدیره کنفدراسیون صنعت ایران، نایب رییس هیأت مدیره انجمن علوم و فناوری غلات ایران، مشاور عالی در کمیته فناوری‌های نو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، کارآفرین برتر جهان اسلام
- نویسنده : مهدی کریمی تفرشی
