سرویس بینالملل اقتصادسبز- مونا مشهدی رجبی:
اقتصادسبز آنلاین: پدیده گرمایش زمین و انتشار کربن توسط فعالان صنعتی مسألهای بسیار جدی است. اهمیت این مسأله تا آنجاست که حتی رهبران و سران اقتصادی و سیاسی دنیا هم در اجلاس سالانه داووس به این مسأله پرداختهاند. مسأله تغییرات جوی مشکلی جدی برای دنیای امروز ایجاد کرده است و فعالان محیطزیست در سراسر دنیا خواستار ارایه راهحل توسط اصحاب ثروت و قدرت در دنیا هستند. اهمیت این مسأله و فشار جامعه روی سران شرکتهای بزرگ صنعتی به خصوص فعالان حوزه انرژی به اندازهای زیاد بود که در آخرین روز اجلاس داووس، جلسه ای برای بررسی این مسأله تشکیل شد و در این جلسه تأکید شد که دنیا باید انتشار کربن را کاهش دهد و این کار از دو طریق ممکن است. اول اینکه سوخت فسیلی کمتری مصرف کند و دوم اینکه سوختهای پاک یا کم آلایندهتری تولید شوند که جایگزین سوختهای مصرفی در صنایع شوند. در این جلسه روسای شرکتهای بزرگ فعال در حوزه انرژی از جمله رییس شرکت رویال داچ شل، چورون، توتال و عربستان سعودی حضور داشتند و بحث اصلی این بود که باید استخراج، تولید و فروش سوختهای فسیلی در دنیا کاهش یابد زیرا انتشار کربن در تمامی فرآیندهای ذکر شده بالا است
و عامل اصلی افزایش دمای زمین است. البته شرکتهای نفتی نتوانستند در این زمینه تصمیمگیری نهایی بکنند ولی مطرح شدن این مسأله به تنهایی عمق فاجعه را نشان داد و بر بزرگی مشکل در جهان تأکید کرد.
ایت اویل پرایس در این زمینه نوشت: شرکتهای صنعتی حاضر در داووس اعلام کردند طبق دستورالعمل سازمان ملل انتشار گاز دیاکسیدکربن را تقلیل دادند. در نتیجه این طرح در سال 2019 میلادی حجم کربن منتشر شده در دنیا 10 درصد کمتر از سال 2010 بود ولی تمامی فعالان محیطزیست و دانشمندان حوزه اقتصادی تأکید داشتند که این سطح کاهش انتشار کربن برای حل معضل جهانی کافی نیست. شرکت رپسول اسپانیا که یک شرکت نفتی است اعلام کرده است سرمایههای خود را در بخش تولید انرژی بادی و خورشیدی سرمایهگذاری میکند زیرا سرمایهگذاری در تولید سوختهای فسیلی به معنای ایجاد آسیب مداوم به سلامت انسانها
و محیطزیست است. این شرکت طرح عدم انتشار کربن در سال 2050 را در دستور کار قرار داده است.
اما شرکتهای بزرگ آمریکایی هنوز در مقابل این طرح مقاومت میکنند و حتی همان کاهش 10 درصدی انتشار کربن را هم نپذیرفتهاند.
سرمایهگذاری لازم برای توسعه تکنولوژی چقدر است
شاید اصلیترین و مهمترین گام برای ایجاد این تغییر بزرگ، سرمایهگذاری در تولید تکنولوژیهای تازه سوخت و تکنولوژیهای تازه در صنایع باشد. و قبل از سرمایهگذاری برای ساخت آنها باید بودجههای مطالعاتی در این زمینه انجام شود. بلومبرگ نوشت: هر زمان که رهبران اقتصادی دنیا بودجه مطالعاتی را افزایش دادند
تغییرات بزرگی در دنیا ایجاد شده است. تمامی انقلابهای صنعتی در دنیا در نتیجه مطالعات و تحقیق و سرمایهگذاری در این بخشها ایجاد شده است و باید برای این تحول که شاید بقای انسانها و موجودات را روی زمین تحت تاثیر قرار دهد هم سرمایهگذاری بیشتری انجام داد.
این رسانه امریکایی با اشاره به آتشسوزیهای اخیر در استرالیا و از بین رفتن بالغ بر یک میلیارد حیوان و گیاه نوشت: آتشسوزیهای استرالیا نشان داد که مشکل تغییرات جوی بسیار جدی است و نباید با آن مقابله کرد. ما رفتار خوبی با محیطزیست نداشتهایم و این پاسخی است که محیطزیست به ما داده است. درصورتی که برای اصلاح مشکلات جوی وارد عمل نشویم در آیندهای نه چندان دور بحرانی بسیار بزرگ و جدی را تجربه خواهیم کرد که شاید برای حل آن دیگر زمانی در سدت نداشته باشیم.
این سرمایهگذاری باید توسط تمامی شرکتهای بزرگ دنیا انجام شود زیرا بودجه لازم برای آن بالا خواهد بود. اخیراً شرکت مایکروسافت اعلام کرده است بودجهای برای مطالعات در زمینه نکنولوژیهای کاهش انتشار کربن در نظر گرفته است. مدیرعامل این شرکت با شاره به این مسأله که مایکروسافت تا سال 2050 بیش حجم زیادی از کربن منتشر شده در اتمسفر را جمعآوری میکند گفت: ما در نظر داریم هم انتشار کربن را در بخشهای مختلف بیزینس خود کاهش دهیم و هم با سرمایهگذاری روی تکنولوژیهای تازه، در فرآیند مطالعه برای یافتن راهحل برای این مشکل جهانی مشارکت کنیم. این سیاستی است که میتواند مشکل جهان را حل کند.
مدیرعامل بزرگترین شرکت فعال در عرصه تکنولوژی دنیا اعلام کرد: این بحران را شرکتهای بزرگ صنعتی و تولیدی ایجاد کردهاند نه مردم عادی و باید همین شرکتهای بزرگ هم برای حل مشکل پیشگام شوند.
صنعت حمل و نقل دریایی پیشگام شد
در ماههای اخیر شرکتهای حمل و نقل دریایی در دنیا نسبت به کیفیت سوخت مصرفی خود اعتراض کرده بودند. به گزارش بلومبرگ اعتراض شرکتهای حمل و نقل دریایی به این مسأله بود که شرکتهای عرضه کننده سوخت سطح سولفور را در سوخت کشتیها افزایش دادهاند و انتشار گاز دیاکسیدکربن در نتیجه مصرف سوخت بیشتر شده است. اینکار کاملاً در مغایرت با سیاستهای جهانی مبنی بر تلاش برای کاهش انتشار کربن است.
در نتیجه دانشگاه یو سی ال امریکا پروژهای مطالعاتی برای ارزیابی بزرگی مشکل و راهحلهای پیشروی صنعت حمل و نقل دریایی آغاز کرد. این مطالعه در شرایطی انجام شد که رییس جمهور امریکا بحرانهای زیستمحیطی را غیرواقعی میداند و از اجلاس زیستمحیطی سال 2015 پاریس هم خارج شد.
نتیجه 2 سال مطالعه توسط این دانشگاه در یک گزارش 215 صفحهای منتشر شده است که بخش زیادی از آن را مباحث فنی و تکنیکی تشکیل می دهد. در این گزارش آمده است: صنعت
حمل و نقل دریایی عامل انتشار 2.2 درصد از دیاکسیدکربنی است که سالانه وارد محیطزیست می شود که این سهم در مقایسه با سهم شرکتهای فعال در صنعت انرژی و فولادسازیها بسیار کمتر است ولی برای اینکه انتشار کربن را کاهش دهیم باید همه وارد عمل شویم.
طبق گزارش منتشر شده توسط دانشگاه یو سی ال اولین و اصلیترین گامی که باید برداشته شود، تغییر تکنولوژی سوختهای مصرفی در صنعت حمل و نقل دریایی است. در واقع هم باید نوع سوختها تغییر کند و از سوختهایی که انتشار کربن کمتری دارند استفاده شود و هم سیستمهای مصرف سوخت در کشتیها اصلاح شود. در نهایت باید تأسیسات و کارخانههای تولید سوخت کشتیها در دنیا اصلاح شود.
اویل پرایس نوشت: «برمبنای این گزارش برای اینکه سوختهای گیاهی یا سوختهای تازهای که در نتیجه مطالعات ایجاد خواهند شد
جایگزین سوختهای فسیلی شوند و کشتیهای باری بزرگ بتوانند با استفاده از این سوختهای تازه ماهها در اقیانوسها سفر کنند، باید بالغ بر یکهزار میلیارد دلار در بازه زمانی 2030 تا 2050 سرمایهگذاری شود و پیش از آن هم بودجههایی برای مطالعه در این زمینه اختصاص یابد. این سرمایهگذاری تا سال 2050 و برای توسعه تکنولوژیهای تازه مصرف سوخت و ایجاد موتورهای تازه و قدرتمندی صرف میشود که بتوانند از انتشار کربن در دنیا بکاهند.»
دانشگاه یو سی ال متوسط سرمایهگذاری لازم برای هر سال – از سال 2030 تا 2050 - را بالغ بر 50 میلیارد دلار اعلام کرد و نوشت: « دو سناریوی مختلف را باید در نظر بگیریم. در یک سناریو انتشار کربن به نصف سطح کنونی برسد و در سناریوی دوم انتشار کربن از این صنعت متوقف شود. در صورتیکه بخواهیم تولید کربن را به نصف سطح کنونی برسانیم باید در مجموع یک هزار میلیارد دلار سرمایهگذاری کنیم ولی برای اینکه انتشار کربن را به صفر برسانیم باید مبلغ سرمایهگذاری را 400 میلیارد دلار بیشتر کنیم و کل سرمایهگذاری را به 4/1 هزار میلیارد دلار برسانیم.»
سازمان بینالمللی حمل و نقل دریایی با اشاره به مطالعه انجام شده در دانشگاه یو سی ال نوشت: «87 درصد از سرمایهگذاری برای ایجاد تجهیزات و تأسیسات تولید سوختهای کم کربن برای کشتیها و در روی زمین صرف میشود و بقیه آن برای ارتقای سیستم مصرف سوخت در کشتیها استفاده میشود.»
لازم به ذکر است سازمان بینالمللی حمل و نقل دریایی در فاصله سالهای 2020 تا 2030 میلادی سالانه بالغ بر 5 میلیارد دلار برای کارهای مطالعاتی در زمینه تغییر تکنولوژی سوختهای مصرفی کشتیها و تکنولوژی تولید سوختهای کم آلاینده اعم از سوختهای گیاهی و زیستی تا سوختهای جدیدی که در نتیجه مطالعات عرضه خواهد شد، صرف خواهد کرد. قرار است این بودجه با افزایش 2 دلاری قیمت هر تن سوخت خریداری شده توسط شرکتهای حمل و نقل دریایی تأمین شود و در اختیار مراکز مطالعاتی قرار بگیرد.