دکتر مهدی کریمی تفرشی * کاهش تولید در برابر افزایش تقاضا بهصورت خودکار منجر به پدیدهای کاملا قابل درک و فهم بهنام شکاف تورمی میشود. این پدیدهای است که دنیا کم و بیش با آن دست و پنجه نرم میکند. آثار مخرب جنگ روسیه و اوکراین و تحریمهای روسیه بر اقتصاد جهان را نمیتوان نادیده […]
دکتر مهدی کریمی تفرشی *
کاهش تولید در برابر افزایش تقاضا بهصورت خودکار منجر به پدیدهای کاملا قابل درک و فهم بهنام شکاف تورمی میشود. این پدیدهای است که دنیا کم و بیش با آن دست و پنجه نرم میکند.
آثار مخرب جنگ روسیه و اوکراین و تحریمهای روسیه بر اقتصاد جهان را نمیتوان نادیده گرفت. در هر چهارگوشه قاره اروپا اکنون قیمتها رو به افزایش است. تخمین زده میشود که نرخ تورم در کل اتحادیه اروپا طی سال جاری به 6.8 درصد برسد. اقتصاد ۲۷ کشور عضو این اتحادیه تحت تاثیر تهاجم نظامی روسیه به اوکراین و تبعات آن قرار گرفته است.
روسیه اولین تأمینکننده نفت، گاز و زغال سنگ کشورهای اروپایی محسوب میشود. حدود یک چهارم از انرژی مصرفی در اروپا را روسیه تأمین میکند.
حمله روسیه به اوکراین نگرانیهای زیادی را بابت کمبود احتمالی سوخت و جایگزینی نفت و گاز وارداتی از روسیه پدید آورد.
قیمت بسیاری از کالاهای دیگر از جمله مواد غذایی نیز در کشورهای اروپایی از زمان اعلام اولین قرنطینه در این کشورها به دنبال شیوع ویروس کرونا همچنان در حال افزایش است. امری که در برخی مقاطع هجوم مردم به فروشگاهها یا کمبود برخی کالاها را رقم زد.
حمله نظامی روسیه به اوکراین این وضعیت را به مراتب بغرنجتر کرده است. چرا که روسیه و اوکراین به تنهایی حدود یک سوم از گندم و جوی مصرفی در جهان را تامین میکردند. حدود دو سوم از روغن آفتابگردان مصرفی در جهان نیز از این دو کشور صادر میشد. اوکراین همچنین چهارمین تأمین کننده ذرت در جهان بود.
تورم علاوه بر اینکه از افزایش تقاضا و متعاقباً افزایش نقدینگی ناشی میشود، نتیجه کاهش عرضه نیز هست. بهطور مثال در شرایط فعلی بدلیل فشار بر تولیدکنندگان، تولید در بسیاری از بخشها تا حد زیادی کاهش یافته است و این خود به کاهش عرضه منجر میشود.. کاهش عرضه خود منجر به جهش تورم میشود.
اما تنها فشار تورم نیست که بر اقتصاد کشورها وارد میشود بلکه شکاف تورمی پدیدهای بسیار پیچیده و آسیبزنندهتر از خود تورم است. چرا که فشار تورم بر اقشار و دهکهای مختلف یک جامعه یکسان نیست و به دعوامل بسیار زیادی بستگی دارد. برخی زیر فشار تورم نمیتوانند کمد راست کنند در حالیکه عدهای دیگر در همین شرایط سودهای کلان به جیب میزنند و این یعنی یک آسیب جدی به اقتصاد یک کشور که برای درمان باید ریشهیابی و تحلیل شود.
* رئیس کارگروه کسب و کارهای جاده ابریشم سازمان ملل- یونسکو، ریاست هیأت مدیره تعاونی تولیدکنندگان محصولات غذایی کشور، رئیس هیأت مدیره انجمن دارندگان نشان استاندارد ایران، رئیس هیأت مدیره مجتمع صنایع غذایی گلها و گروه صنعتی آل ام کا تی (MKT GROUP)، نائب رئیس هیأت مدیره انجمن علوم و فناوری غلات ایران، عضو هیأت مدیره کانون انجمنهای صنایع غذایی کشور، کارآفرین برتر جهان اسلام
- نویسنده : مهدی کریمی تفرشی