احمد قاضی *

چندین سال است که با نام‌ها و روش‌های متعدد و البته غیر اصولی، مفهوم مجهول حمایت از عرصه تولید و تولید کننده داخلی را تحمل می‌کنیم، اما دریغ و صد افسوس از حمایتی واقع‌بینانه، استاندارد در تولید و توجهی عقلایی به مصائب بی پایان تولیدکنندگان داخلی این بخش که اگر ذره‌ای از وعده‌های بی‌پایان انجام می‌شد، جای بسی خرسندی و شادمانی داشت، اما فراتر از آن بی‌توجهی به فرمایشات راهبردی رهبر معظم انقلاب است که چندین سال پیاپی و مستمر، خواهان شکوفایی عرصه تولید هستند و مدبرانه به همه مدیران ارشد، دستور حمایت از این بخش سرنوشت ساز را داده و می‌دهند، ولی دست‌اندرکاران مرتبط، برخلاف مصالح کشور و نظام همچنان بر خلاف اصول، تولیدکننده را مدام با کلافی سردرگم‌تر مواجه می‌دارند و در راستای اشتباهات مکرر شیوه‌نامه‌ها، بخشنامه‌ها و قوانین جدیدی صادر می‌کنند که اوضاع را وخیم‌تر می‌کند.

مصوبات بدون پشتوانه باعث سردرگمی تولیدکننده شده است
مصوبات بدون پشتوانه مطالعاتی و یا تجربه کار میدانی مدیران اجرایی که از سوی دیگر، اهمیت تولید در یک کشور را نگران کننده می‌سازد. اهمیتی که بی‌تردید بر کسی پوشیده نیست و بالاتر از آن ارزش و اهمیت تولید گندم، آرد، نان و غیره که همیشه تاریخ دارای جایگاه خاص خود بوده است. کالاهایی که دارای موقعیت استراتژیک هستند و قوت لایموت مردم به شمار می‌روند و در موقعیت بحرانی کشور و منطقه، وضع طرح‌های غیر اصولی و غیر کاربردی، بدون داشتن زیرساخت‌های علمی پژوهشی، صرفاً برای ‌پنهان‌سازی اشتباهات کسانی است که هجمه سنگینی از مشکلات را بر دوش صنعت آسیابانی کشور نهاده و شرایط ناهموار تولید را ناهموارتر از قبل کرده و تمامی مشکلات را بر دوش آسیابان گذاشته‌اند.
در این بین، اگر دولت درصدد کمک و همکاری با صنعت آرد کشور برنیاید قطعاً لطمات جبران‌ناپذیری بر پیکر سلامت و صنعت غذای کشور وارد می‌شود.
عدم حساسیت در روند تولید نان به عنوان مهم‌ترین کالای سبد غذایی خانوار ایرانی و کالای استراتژیک گندم، بحران اقتصادی نامعلومی را برای مردم و دولت در بر خواهد داشت.
در این راستا تولیدکننده‌ای که با سرمایه در گردش اندک و نقدینگی ناچیز، گندم را کیلویی ۶۶۵ تومان خریداری می‌کرد، امروز می‌بایست با اجرای طرح جدید دولت از قرار هر کیلو ۱۲ هزار تومان خرید نماید و این یعنی میزان نقدینگی آسیابان تا ۱۸ برابر افزایش یابد که قطعاً غیرمنطقی به نظر می‌آید؛ چرا که در کدام صنفی دیده‌ایم که یک شبه، توان خرید سرمایه‌گذاری ۱۸ برابر شود و کمر تولیدکننده، زیر بار این فشار مضاعف نشکند و تأمین این حجم از نقدینگی توسط دولت و بانک مرکزی به حال خود شود از طرفی، هنوز طرحی اجرایی نشده است و مردم، صنعت آرد و نان، تولید و تولید کننده نگران هستند که می‌بایست با حمایتی همه جانبه از آسیابانان از تعطیلی گسترده این صنعت جلوگیری شود و بنده نیز در مصاحبه‌های قبلی خود چنین روزی را پیش‌بینی کرده بودم و سوابق آن موجود است.

بیشتر بخوانید: کشت مخلوط محصولات کشاورزی، راهی برای کاهش هزینه‌های آب و کود

البته این حمایت همه‌جانبه را باید با حضور کارشناسان این صنعت -که شامل تولید کننده و … هستند- بررسی کرد که به نظر بنده دولت می‌بایست: در ابتدا با ایجاد قراردادهایی شفاف با آسیابانان و واگذاری ضمانت‌نامه‌های اجرایی، درصدد حمایت از این صنعت و صنف برآید.
علاوه بر آن، با افزایش قیمت سبوس گندم شاید بخش کوچک این بار از دوش آسیابان برداشته شود. همانطور که می‌دانید قیمت اعلام شده یارانه آرد و نان بر عهده دولت است، نه آسیابانان و چندین سال اخیر آسیابانان، کمک وافری در راستای تأمین یارانه نان به دولت کرده‌اند و دولت هم بخشی از این فشار را به صورت غیرمستقیم بر گُرده این صنعت نهاده است.
همچنین با راه‌اندازی سامانه‌ای هدفمند و هوشمند با بالا بردن بحث کیفی آرد و نان از هدررفت این کالای استراتژیک و حساس در سبد ضایعات خانوار جلوگیری به عمل آورد. از طرفی با استفاده از آموزش‌های لازم و بایسته در خصوص تولید، عرضه و مصرف بهینه نان در مقیاس وسیع و جدی و کمک‌های مالی همه جانبه از طریق بانک‌ها به خصوص بانک صنعت ومعدن با بهره حداقل ویا تأمین اعتبارنامه بانکی از سوی دولت، گامی مؤثر در رهیافت بدان مهم است.
به نظر بنده به عنوان فعال این بخش با چنین برنامه‌ای، زمانی موفق خواهیم شد که اصلاحات زیربنایی و زیرساختاری داشته باشیم؛ در غیر این صورت همچون امروز، که دو کارخانه فعال و معتبر استان لرستان تعطیل شده است، خدا می‌داند که فردا، نوبت کدام یا کدامین واحد است؟!
باید توجه داشت که این تعطیلی‌ها، تنها تولیدکننده را متزلزل نمی‌کند، بلکه از مردم تا دولت و همه را در تنگناهای شدید و خطرناکی قرار می‌دهد و می‌تواند تبعات اقتصادی اجتماعی داشته باشد.
یکی از این پیامدها، وابستگی به تولیدات خارجی است که ضربه عظیمی بر پیکر جامعه و مردم فرود خواهد آورد که قطعاً فرار سرمایه را نیز به همراه خواهد داشت.
در پایان باید گفت که این طرح‌ها، زمانی نتیجه‌بخش خواهد بود که دولت، آسیابانان را تنها نگذاشته و مصرف‌کننده را از رموز مصرف بهینه آگاه کند که البته این امور بر عهده «آکادمی آرد و نان کشور» است و جای خالی آن را (البته به صورت رسمی و نه اسمی ) در اتمسفر تولید استراتژیک کشور خالی می‌بینیم.

* مدیرعامل شرکت آرد اطمینان الیگودرز