اقتصادسبز آنلاین: صنعت کشاورزی به‌عنوان بنیان اساسی یک جامعه همواره مورد توجه بوده است و در تمام دنیا بسیاری از مردم در این صنعت فعالیت می‌کنند تا جایی‌که برآورد شده است که حدود ۵ درصد از جمعیت کل جهان در بخش کشاورزی به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم مشغول به کار هستند.
قسمتی از این صنعت که ارتباط مستقیم و تنگاتنگ با معیشت مردم و سفره خانوار دارد بخش دام و طیور است که از دیرباز بسیاری را به این‌کار و پرورش آن وا داشته است. در کشور ایران پرورش طیور از سال ۱۳۴۰ به‌صورت صنعتی و در غالب طرح‌ها و پروژه‌های ملی آغاز به‌کار کرد و با سابقه ۵۰ ساله در ایران و اشتغال حدود ۷۰۰ هزار نفر نقش بسزایی را در اقتصاد کشور ایفا کرده است.
در این بین نقش تشکل‌ها و انجمن‌های مربوطه در حمایت، حفاظت و پشتیبانی از فعالان این صنعت بسیار تأثیرگذار بوده است و به نوعی بخش خصوصی تاوان کم اهمیتی بخش دولتی را داده است و با درگیر کردن خود در این بخش سعی در رفع مشکلات و افزایش بهره‌وری در این صنعت داشته است که انصافاً با سختی و مشقت‌های فراوانی در این بخش مواجه بوده است. در این مقطع نقش اتحادیه‌ها بسیار پررنگ و حیاتی بوده است و به علت حضور اعضای اتحادیه‌ها در بطن ماجرا و حضور در تولید بسیار بیشتر از پشت میزنشینان به درک معضلات و مشکلات این صنعت پی می‌برند.
در حال حاضر و با مشکلات پیش‌آمده در کشور ایران که تحریم‌ها و نوسانات ارزی شاکله آن را تشکیل می‌دهند باعث شده است تا پرورش این موجود به‌عنوان منبع غنی پروتئین در بسیاری از نقاط کشور به خطر افتاده و ادامه حیات در این صنعت هر روز به پایان کار خود نزدیک‌تر شود.
در همین رابطه بی‌مناسبت ندیدیم تا گفت‌وگویی با مهندس سید صدرالدین عظیمی، عضو هیأت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی استان فارس و نایب رییس اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران داشته باشیم که با کوله‌باری از تجریه در این بخش پاسخگوی سؤوالات خبرنگار ما بود که در ادامه ماحصل آن را می‌خوانیم:
لطفاً در رابطه با ظرفیت تولید طیور در کشور و مشکلات پیرو آن توضیحاتی بفرمایید.
در حال حاضر و با حجم انبوه تولیدکنندگان مرغ گوشتی در ایران شاهد ظرفیت تولید سالانه ۳٫۵ میلیون تن مرغ در کشور هستیم در حالی‌که میزان مصرف در کشور حدود ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تن برآورد شده است و عملاً باید عنوان کنم که ایران با مازاد تولید حدود ۳۰ درصدی مواجه است که باعث می‌شود قیمت مرغ هیچ‌گاه به سطح واقعی خود نرسد. در همه جای دنیا در زمان تولید با یک برنامه‌ریزی مشخص و کارشناسانه میزان مصرف و صادرات محاسبه می‌شود و براساس آن تولید صورت می‌گیرد، در حالی‌که در ایران هیچ‌گاه برنامه مشخصی برای تولید وجود نداشته است و همواره تولیدکننده به حال خود رها شده است.
در بخش صادرات نیز عمده مشکل ایجاد شده بسته بودن درهای صادرات به‌روی تولیدکننده و مشکلات مانع بر سر راه است و اگر شرایط صادرات مهیا شود قادر هستیم تا مرغ را با هر وزنی که قابل درخواست باشد تولید کنیم. به هر صورت در این زمان حساس باید عنوان کنم که صنعت کشاورزی و علی‌الخصوص بخش طیور با ناملایمات و کج‌سلیقگی‌های فراوانی روبه‌رو است که امید به آینده این صنعت را بیش از پیش اندک کرده است.
لطفاً در رابطه با تعیین قیمت مرغ و تأثیرات آن بر تولید توضیحاتی بفرمایید.
در حال حاضر قیمت مرغ اصلاً منطقی و کارشناسی شده نیست در این مورد بارها از طریق اتحادیه‌های مربوطه به وزارت جهادکشاورزی و نهادهای دولتی اعلام شده است، ولی همواره دولت با تصمیم‌گیری‌های نادرست روبه‌روی تولیدکنندگان قرار گرفته است. درست است که مردم به‌عنوان مصرف‌کننده حق این را دارند تا بتوانند مایحتاج خود را با قیمت مناسب و ارزان تهیه کنند ولی به شرط آنکه این ارزانی قیمت مرغ از جیب تولیدکننده پرداخت نشود زیرا آنها نیز جزئی از همین مردم هستند و عیناً با همین مشکلات موجود در کشور مواجه هستند و دولت باید مابه‌التفاوت ارزان نگهداشتن قیمت مرغ را خود از بودجه کشور تأمین کند و نباید قیمتی را مصوب کند که به ضرر تولیدکننده باشد.
در حال حاضر قیمت مرغ در خرده‌فروشی‌ها رقمی حدود ۱۲ الی ۱۳ هزار تومان است که برای تولیدکننده اصلاً قابل توجیح نیست و به نظر بنده قیمت مرغ در خرده‌فروشی‌ها باید حداقل ۱۸ هزار تومان در نظر گرفته شود زیرا که در پروسه تولید عوامل بسیاری وجود دارد که در یکسال اخیر قیمت آنها چندین برابر شده است.
تولید مستلزم تهیه و اجرای ملزومات فراوانی از جمله خرید جوجه یکروزه، تأمین نهاده، خرید واکسن و دارو، هزینه باربری و… می‌باشد که من تنها به چند مورد آن اشاره می‌کنم، قیمت جوجه یکروزه در حال حاضر ۵۰۰۰ تومان است که قیمت معقول آن باید حداکثر ۳۰۰۰ تومان باشد، در تهیه نهاده‌ها ذرت در حال حاضر با قیمت ۲۰۰۰ تومان عرضه می‌شود که قیمت نرمال آن باید ۱۳۶۰ تومان باشد، در تهیه داروها و واکسن‌ها نیز به علت شرایط تحریم شاهد افزایش قیمت سرسام‌آور و گاهاً حتی نایابی آنها در بازار هستیم. با توجه به موارد ذکر شده باید اذعان کنم که هزینه‌های تولید در بخش طیور در سال جدید حداقل ۵۰ درصد افزایش داشته است و در مقابل دولت اصرار دارد تا مرغ با قیمت گذشته عرضه شود که از نظر تولیدکننده تیشه زدن به ریشه تولید است و شاهد حذف بسیاری از مرغداران از چرخه تولید کشور هستیم.
در بخش تولید با چه مشکلاتی مواجه هستید؟
بزرگترین مشکل موجود در این بخش تعیین قیمت غیرمنصفانه و ناعادلانه برای مرغ است که به علت دخالت‌های بی‌مورد دولت صورت گرفته است. از سایر مشکلات در این بخش می‌توان به واردات بی‌مورد مرغ در فصول مختلف سال اشاره کرد که در بسیاری از موارد خسارات سنگینی به تولیدکننده وارد کرده است. از نظر بنده بسیار جالب است که عنوان کنم کشوری که با مازد تولید مرغ مواجه است چه دلیلی برای واردات مرغ می‌تواند داشته باشد؟
از دیگر مشکلات موجود می‌توان به کاهش عرضه دارو، واکسن، مکمل‌‌ها و تهیه نهاده‌ها اشاره کرد که هرکدام از آنها به نحوی در تولید مشکل‌ساز هستند. به‌طور مثال کمبود واکسن و دارو به اندازه کافی در کشور سبب شده است تا تلفات مرغداری‌ها در سراسر کشور به رقم مأیوس کننده ۱۵ الی ۲۰ درصد برسد.
چه توقعاتی از دولت جهت تسهیل در تولید مرغ دارید؟
عملکرد دولت در صنعت طیور بسیار جالب است و دقیقاً در مواردی که نباید ورود کند وارد می‌شود و در مواردی که باید حضور داشته باشد جای خالی آنها حس می‌شود. به طور مثال دولت در تعیین قیمت مرغ
در بخش صادرات با اعمال تعرفه گمرکی ۵هزار تومان برای هر کیلوگرم مرغ، واردات مرغ گرم و منجمد در زمان‌های نامناسب و صدور مجوز ساخت مرغداری‌ها که اخیراً نیز آزاد شده است، سبب ایجاد اخلال در تولید و افزایش درصد بیماری‌ها خواهد شد و سبب ضرر و زیان فراوان برای تولیدکنندگان می‌شود و بالعکس در مواردی مانند تهیه و واردات ذرت، سویا، دارو، مکمل، واکسن و… حضور کمرنگ دارند و بازهم سبب متضرر شدن تولیدکننده شده است.
در برخی مسائل اتحادیه‌ها اقدام به ورود به برخی از موارد کرده‌اند که دولت در اجرای آن حضور پررنگی نداشته است که می‌توان به تشکیل ستاد مبارزه با بیماری‌های طیور گوشتی توسط اتحادیه مرغداران گوشتی کشور که با همکاری سازمان دامپزشکی و سایر نهادهای دولتی بوده اشاره کرد که متولیان این امر باتمام کمبودها و کاستی‌ها با اطلاع‌رسانی به موقع و فرهنگ‌سازی مناسب گام در کاهش تلفات در این کشور برداشته‌اند.
لطفاً به‌عنوان عضو هیأت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی استان فارس توضیحاتی در رابطه با عملکرد این اتحادیه بیان بفرمایید.
اتحادیه مرغداران گوشتی استان فارس با تلاش بی‌وقفه مهندس سینا عباسی مدیرعامل اتحادیه و سایر اعضای هیأت مدیره اقدامات شایسته‌ای را در صنعت طیور داشته است که بنده به بخشی از آنها اشاره می‌کنم.
استان فارس دارای ۱۰۰۰ واحد تولدی گوشت مرغ با ظرفیت ۲۷ میلیون قطعه جوجه‌ریزی می‌باشد که در تولید گوشت مرغ مقام چهارم را در کشور به خود اختصاص داده است و سالانه نیازمند ۳۷۰ هزار تن دان آماده مصرف می‌باشد که از این میزان دان مصرفی ۲۲۰ هزار تن ذرت و ۱۱۵ هزار تن سویا و مابقی را سایر اقلام دان مرغ گوشتی شامل می‌گردد و اتحادیه مرغداران استان فارس از اول فروردین ماه سال ۱۳۹۸ تاکنون مقدار ۷۰ هزار تن سویا که معادل ۶۱ درصد سویا مورد نیاز استان می‌باشد و مقدار ۳۰ هزار تن ذرت که ۱۴ درصد ذرت مورد نیاز مرغداران استان است را تأمین و با قیمت‌های مصوب بین تولیدکنندگان توزیع نموده است که این روند توزیع همچنان به قوت خود باقی و ادامه‌دار می‌باشد و توزیع سویا و ذرت در زمان‌هایی که این اقلام در بازار بسیار کمیاب شده بود جهت حفظ و پایداری تولید و تنظیم بازار آزاد این نهاده‌ها توسط اتحادیه کشاورزی مرغداران استان فارس صورت پذیرفته است.
اتحادیه مرغداران استان فارس و اعضاء هیأت مدیره درحال پیگیری تشکیل زنجیره تولید مرغ گوشتی، با حمایت تعاونی‌ها و اعضای تحت پوشش تعاونی‌ها می‌باشد و گام‌های اولیه در این خصوص برداشته شده است که نسبت به پیگیری و خرید و واگذاری زمین احداث کارخانه خوراک دام و طیور آبزیان در شهرک صنعتی شیراز صورت گرفته و زمین در حال واگذاری به اتحادیه می‌باشد و جواز اولیه آن هم توسط جهادکشاورزی صادر و برای انجام مرحله بعدی به سازمان صنعت و معدن و تجارت استان ارجاع داده شده است.
