اقتصادسبز آنلاین: حاج حیدر توکلی از سال 1354 فعالیت خود را در زمینه تولید انواع شیرینی، شکلات و بستنی به‌صورت صنفی آغاز و پس از کسب تجربیات ارزشمند در سال 1372 شرکت فعلی را با نام شرکت شکوه شاد شانجان در سطح صنعتی تأسیس و نام تجاری «آی سودا» که در زبان آذری به معنی تصویر ماه در آب است را برای محصولات شرکت به ثبت رساند. در برگزاری بیست‌ویکمین نمایشگاه بین‌المللی شیرینی و شکلات بی‌مناسبت ندیدیم که پای صحبت‌های این مدیر استخوان‌خردکرده صنعت شیرینی و شکلات بنشینیم که ماحصل آن در ادامه می‌آید.

سال‌هاست که صنعت شیرینی و شکلات برای تأمین هر سه ماده اولیه اصلی خود (آرد، شکر و روغن) با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کند، پس از حذف ارز ترجیحی و چند برابر شدن قیمت‌ها وضعیت چگونه شده است؟
حذف ارز ترجیحی اتفاق مثبتی در اقتصاد ملی محسوب می‌شود و علی‌رغم افزایش بسیار بالای قیمت مواد اولیه و مشکلات پیش آمده برای تولید‌کنندگان که به شرح ذیل اعلام می‌کنم، می‌توان گفت این اقدام به نوعی هم تهدیدات و هم فرصت تلقی می‌شود.
با توجه به رانت موجود در ارز ترجیهی و بحث قاچاق کالا و یارانه پرداختی توسط دولت این جراحی اقتصادی باید زودتر از این ها می‌بایستی در اقتصاد ملی اجرایی می شد که انجام شد و از این‌رو فرصت ارزشمندی ایجاد کرده است.
اما به طور حتم تهدیدهایی را متوجه صنعت کرده است.
نخست اینکه با افزایش چندین برابری قیمت اقلام و به طبع آن افزایش قیمت محصولات و کاهش سطح توانایی مردم در خرید و فروش محصولات داخلی با این افزایش قیمت به چالش کشیده شده است.

بیشتر بخوانید: مدل‌سازی مزایای احیای جنگل‌های کنار رودخانه

تهدید دوم اینکه با افزایش قیمت مواد اولیه و با بالا رفتن بهای تمام شده رقابت صادراتی در صنعت به چالش کشیده شده و کشور‌های دیگر جای بازار صادراتی ایران را مقاصد صادراتی گرفته است.
سومین تهدید اینکه ثابت شدن و مصوب کردن و اعمال دستوری قیمت اقلامی مثل روغن ، آرد و شکر که وابسته به بهای جهانی آن است ، یکی دیگر از مشکلات جلوی پای صنعت است زیرا که بهای آن می‌بایستی بر اساس بهای جهانی آنها شناور باشد که متاسفانه در زمان کنونی با تغییرات قیمت جهانی که می‌بایستی قیمت‌های داخلی نیز تاثیر گذار باشد کار ساز نبوده و این اختلاف باعث دوری بیشتر از حد از بازار‌های صادراتی شده است.
و اما دولت با ایجاد مشوق‌های صادراتی جهت پر کردن خلاء قیمت در بازار‌های جهانی و توسعه صادرات و شناور کردن بهای داخلی قیمت مواد اولیه بر اساس بهای جهانی می‌تواند تمام تهدیدها را تبدیل به فرصت کند.

در زمینه تأمین کاکائو با چه مشکلاتی مواجه هستید؟
در این زمینه با مشکل کمبود خاصی در کشور مواجه نیستیم، ولی وجود تحریم‌ها و برگشت پول حاصل از صادرات مشکل اصلی صنعت است که باعث بالا رفتن قیمت تمام شده می‌شود.

مهم‌ترین موانع تولید و صادرات صنعت شیرینی و شکلات را تشریح کنید.
بالا بودن قیمت مواد اولیه و عدم رقابت‌پذیری، عدم وجود مشوق‌های صادراتی، برگشت ارز حاصل از صادرات نیاز به نقدینگی جهت صادرات ارزی، مشکل پرداخت‌های ریالی و عدم تطبیق قیمت صادرات با ارزش گمرکی و در نتیجه بالا رفتن بدهی حاصل از صادرات به دولت از جمله مهم‌ترین موانع تولید و صادرات صنعت شیرینی و شکلات است.

لطفاً مختصری پیرامون آخرین وضعیت مجموعه تولیدی خود از نظر تولید و صادرات و خطوط تولید محصولات جدید توضیح دهید.
صنایع غذایی «آی سودا» با قدمت بیش از نیم قرن تولید صنعتی علی رغم مشکلات متعدد پیش روی صنعت در زمینه تولید داخلی و صادرات مسیر خود را طی می‌کند و در حال توسعه و پیشرفت است و این در حالی است که اگر مشکلات نقدینگی و تحریم و سایر موانع پیش رو نبود می‌توانست بسیار موفق تر و پیشرفته تر از امروز توسعه یافته و کارآفرینی ایجاد کند.

نمایشگاه شیرینی و شکلات امسال را چگونه ارزیابی‌ می‌کنید؟
نمایشگاه شیرینی و شکلات از بهترین نمایشگاه های تخصصی کشور است که البته فارغ از کاستی‌ها نیز نمی‌باشد. کمبود فضای نمایشگاهی کافی، عدم کمک دولت در پرداخت یارانه بیشتر به شرکت‌های حاضر و ورود عموم مردم غیر‌متخصص به نمایشگاه از جمله این کاستی‌ها به‌شمار می‌رود.