اقتصادسبز آنلاین: «امسال در حالی به پیشواز روز جهانی زنبورعسل می‌رویم که مطالبات زنبورداران همچنان در محاق تبصره‌های گوناگون مانده است.

عفت رئیسی سرحدی، رئیس هیأت مدیره کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار زنبورعسل و یکی از قدیمی‌ترین فعالان صنعت زنبورداری کشور که نامی معتبر در این صنعت به‌شمار می‌رود با اشاره به مطلب فوق گفت: از سال 1917 میلادی به پیشنهاد کشور اسلوونی، سازمان ملل متحد 20 ماه «می» یا 30 اردیبهشت را روز جهانی زنبورعسل یا زنبورها نام‌گذاری کرد که هدف از آن، نقش زنبورعسل و حشرات گرده‌افشان زندگی انسان‌ها است.
رئیسی افزود: امسال نیز روزجهانی زنبورعسل؛ آگاهی‌سازی از نقش زنبورعسل و سایر گرده‌افشان‌ها برای حیات انسان‌ است.
رئیسی سپس ضمن اشاره به این‌که در رابطه با زنبورعسل، شاید به واسطه جثه ریز آن، کار ترویجی چشمگیری در کشور انجام نشده است، گفت: درباره نقش این حشره (به وسیله گرده‌افشانی) در حفظ و حراست از چرخه تولیدات کشاورزی، یک سری کارهای تحقیقاتی در کشور صورت گرفته است.
وی افزود: در واقع زنبورعسل با افزایش 90 درصدی در تولید محصولات کشاورزی به‌ویژه در میوه‌ها و نقش 33 تا 70 درصدی آن در دانه‌های روغنی، باعث افزایش دانه‌دار شدن دانه‌های روغنی همچون کلزا، آفتابگردان، کرچک و گلرنگ می‌شود.
او سپس با بیان این‌که «حرفه زنبورداری» برای فعالین این حوزه بسیار حائز اهمیت است، گفت: متأسفانه وزارت جهادکشاورزی به عنوان تنها متولی صنف زنبورداری، طی چند سال اخیر، مشکلات عدیده‌ای را برای زنبورداران ایجاد کرده است.
وی در همین رابطه افزود: یکی از مهمترین معضلات در رابطه با استانداردسازی عسل است که در سال 99 به تصویب شورای عالی استاندارد رسیده و با آن موافقت شده و این شورا، مسئولیت نهایی را برعهده وزارت جهادکشاورزی گذاشته است اما متأسفانه این امر، همچنان مغفول مانده است؛ به طوری که سازمان دامپزشکی در جواب استعلام وزارتخانه مبنی بر لزوم اجرایی شدن آن، اعلام کرده است که زیرساخت‌های لازم جهت استانداردسازی این محصول وجود ندارد.
رئیسی گفت: چرا پس از گذشت چهل و اندی سال، زیرساخت آزمایش یک محصول ساده همچون عسل نباید موجود باشد؛ در حالی که کشور ما علاوه بر دارا بودن آزمایشگاه‌های مجرب برای استانداردسازی موادغذایی، دارای 400 – 300 کارگاه زنبورداری فعال جهت بسته‌بندی است که داشتن آزمایشگاه و مسئول فنی در هریک از آن‌ها لازم و ضروری است.
رئیسی سپس دلیل عدم موافقت سازمان دامپزشکی با این امر حیاتی را به شرح زیر بیان کرد و گفت: توجیه سازمان دامپزشکی این است که در وزارت جهادکشاورزی به‌ویژه معاونت وقت وزارتخانه هیچ‌وقتی صرف این امر نشده است.

بیشتر بخوانید: رشد قیمت برندهای غذا و نوشیدنی در جهان

وی افزود: گویا وزارتخانه‌ای چنان عریض و طویل، تنها خود را درگیر مسائلی همچون مرغ، تخم‌مرغ و علوفه کرده است و با دخالت بی‌مورد در این محصولات نیز تنها باعث آشفتگی بازار آن شده است.
مدیرعامل سابق اتحادیه زنبورداران در بخش دیگری از سخنان خود یادآور شد: متأسفانه در آستانه 20 ماه «می» در حالی به پیشواز این روز می‌رویم که مطالبات زنبورداران همچنان در محاق ماده تبصره‌های گوناگون گرفتار مانده است.
رئیسی یکی دیگر از مشکلات صنف را عدم موافقت برای برقراری بیمه زنبورداران عنوان کرد و گفت: چندی پیش اتحادیه در نشستی با کمیسیون تلفیق و کمیسیون کشاورزی، خواستار تعیین و تکلیف بودجه اختصاصی جهت بیمه زنبورداران شد که طی آن اعلام گردید این بودجه صرف بیمه کامیون‌داران معترض شده است که مطالبه بیمه و هزینه‌های خود را داشتند و دلیل آن را نیز تأثیرگذاری بیش‌تر این قشر اعلام کردند.
رئیسی در انتها، دلیل این‌که امروز تمامی دستگاه‌ها به بحث توزیع ورود پیدا کرده‌اند را ناشی از دخالت‌های بی‌مورد دولت دانست و افزود: فرقی ندارد که دولت، چپ، راست یا میانه‌رو باشد و در واقع این خصلت دیوان سالاری است که سدراه تصمیم‌گیری‌های درست شده و مانع دیده شدن تولیدکنندگان و مردم می‌شود.

رئیسی سپس با اشاره به این‌که نگاه به زنبورعسل در کشور ما صرفاً به آخرین زنجیره آن یعنی تولیدعسل است، گفت: در واقع عمل گرده‌افشانی، نقش مهمی در افزایش محصولات کشاورزی و حفظ اکوسیستم دارد و از منابع پایه محسوب می‌شود. متأسفانه بی‌توجهی مسئولین به این امر باعث کم اهمیت جلوه دادن آن می‌شود.
وی گفت: در واقع هیچ‌گونه نظارتی در رابطه با محصول موجود عسل در بازار وجود ندارد و تنها شرکت‌های بسته‌بندی ملزم به رعایت یک چارچوب قانونی هستند و سازمان‌هایی همچون غذا و دارو، بهداشت محیط، تعزیرات و سایر سازمان‌های مربوطه به طور مرتب از این واحدها سرکشی می‌کنند که اگر این امر به منظور حمایت باشد، ستودنی است، اما بیش‌تر جنبه مداخله دارد.
رئیسی سپس قیمت عسل واقعی و مرغوب را بسیار بالاتر از آن‌چه امروز در بازار و فروشگاه‌های متعدد عرضه می‌شود، خواند و گفت: عسلی که امروز در فروشگاه‌های گوناگون عرضه می‌شود حتی قیمت یک شیشه مربا را نیز ندارد.
وی اضافه کرد: واقعیت این است که حال صنعت زنبورداری کشور خوب نیست و مسائلی همچون عدم بیمه زنبورداران، حذف اجباری استاندارد عسل و دریافت 9 درصد ارزش افزوده از زنبوردار و… این صنعت را تهدید می‌کند.
او گفت: صنعت زنبورداری در کشور، مورد بی‌مهری قرار گرفته است و مسائلی همچون افزایش 300 درصدی داروها و مکمل‌های دارویی و… صنعت را تهدید می‌کند. متأسفانه از تولیدکنندگان داروهای داخلی نیز هیچ‌‌گونه حمایتی نمی‌شود و یک شرکت یا فرد مبتکر و نوآور در این زمینه حتی پس از سال‌ها دوندگی نیز موفق به اخذ مجوز از سازمان دامپزشکی نخواهد شد که همین امر منجر به دلزدگی از ادامه مسیر می‌شود.
رئیسی سپس بیان کرد: افزایش سمپاشی و سموم آفت‌کش بدون اطلاع زنبورداران در باغات نیز باعث تأثیر مخرب و کشنده در زنبورها می‌شود که تمامی این امور نیاز به کار ترویجی و آموزش دارد؛ در کشور ما تعداد زیادی شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی وجود دارد که می‌توان از آن‌ها جهت اطلاع‌رسانی و آموزش به کشاورزان استفاده کرد.
این فعال صنعت زنبورداری افزود: در حقیقت، تنها حشره‌ای که از خطر سمپاشی‌های بی‌رویه در امان مانده، همین زنبورعسل است و امروز دیگر مانند گذشته نمی‌توان در باغات، سنجاقک و پروانه‌ها را یافت و نسل آن‌ها به واسطه همین سمپاشی‌های بی‌رویه و غیرمفید رو به نابودی رفته است.

رئیسی عنوان کرد: در سایر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه برای استفاده از کندوی عسل در باغات و مزارع جهت افزایش تولید، فراخوان ترتیب داده و از اتحادیه، درخواست کندوی زنبورعسل می‌کنند و به این ترتیب کشاورز یا زارع، مبلغی را برای گرده‌افشانی به عنوان سوبسید و یارانه به زنبورداران می‌دهد، اما متأسفانه چنین مکانیزمی در کشور ما موجود نیست.
او در همین ارتباط افزود: سال‌ها پیش به مجلس پیشنهاد دادیم تا برای جلوگیری از واردات دانه‌های روغنی، درصدی را برای توسعه صنعت زنبورداری (که باعث افزایش دانه‌دار شدن دانه‌های روغنی می‌شود) در نظر بگیرند که این امر با وجود پذیرفته شدن، با روی کارآمدن دولت جدید و تغییر دولت به محاق رفت.
رئیسی سپس ضمن اشاره به این‌که زنبوردار باید انگیزه ادامه کار داشته باشد، گفت: این امر به‌واسطه ارائه مشوق‌ها میسر خواهد شد. البته در زمان مسئولیت مهندس طهماسبی به‌عنوان معاونت باغبانی، درصدی را برای تشویق زنبورداران در نظر گرفتند که آن هم اصلاً به‌دست زنبوردار نرسید.
وی در انتها افزود: آن‌چه امروز بر سر صنعت زنبورداری آمده است، حاکی از حال بد آن دارد؛ به‌خصوص در بحث پرداخت 9 درصدی ارزش افزوده که زنبوردار توان پرداخت آن را ندارد.