سرویس بینالملل اقتصادسبز- مونا مشهدی رجبی:
اقتصادسبز آنلاین: همهگیری ویروس کرونا ساختار جوامع را در دنیا تغییر داده است که بخشی از این تغییر بهدلیل انقلاب دیجیتالی در دنیا است. انقلابی که از ابتدای سال جاری و از زمانی که مردم برای مقابله با شیوع ویروس کرونا مجبور به ماندن در خانه شدند، شدت گرفته است.از آن زمان تا کنون شرکتها و مؤسسات اقتصادی از روشهای ارتباطی – مخابراتی آنلاین و تکنولوژیهای ارتباطی مدرن استفاده کردند. هماکنون دیگر جلسات بزرگ کاری و حتی جلسات بزرگ سیاسی بهصورت آنلاین برگزار میشود و سران کشورها در دفاتر کاری خود با همتایان خارجی خود تبادل نظر میکنند و تصمیمات مهم را اتخاذ میکنند. آموزش آنلاین و غیرحضوری دانشآموزان و دانش جویان، پرداختهای دیجیتالی و در نهایت خریدهای آنلاین در سطح بسیار وسیع، همه از تغییراتی است که این انقلاب برای ما بههمراه آورده است. اما سؤوال این است که از این دنیای جدید چگونه میتوان برای توسعه صنعت کشاورزی استفاده کرد و چگونه میتوان تأمین غذای دنیا را بهبود بخشید؟
کشاورزی دیجیتال، نیاز دنیای امروز
مطالعات نشان داده است، کشاورزی دیجیتال میتواند کمک بزرگی به پایان بحرانهای غذایی در دنیا بکند و عرضه محصولات کشاورزی را در دنیا تسریع کند.نشریه اکو-بیزینس در گزارش اخیر خود نوشت: «کشاورزی دیجیتال که در آن کشاورزان از گوشیهای موبایل هوشمند و دیگر وسایل مدرن تکنولوژیکی استفاده میکنند و میتوانند اطلاعات لازم برای کارشان را به سرعت دریافت کنند، میتواند انقلابی بزرگ در صنعت کشاورزی ایجاد کند. انقلابی که ما از آن به عنوان انقلاب دیجیتالی در صنعت کشاورزی نام میبریم.» این نشریه در ادامه به سیاست کشور هند برای حمایت از صنعت کشاورزی دیجیتال اشاره کرد و نوشت: «دسترسی کشاورزان به موبایل باعث میشود تا امکان ارسال اطلاعات در مورد زمان کشت و نکات مهم کشاورزی از طریق پیامهای مکتوب یا صوتی وجود دارد. از طرف دیگر میتوان پایگاههای مطالعاتی کشاورزی در کشور راه اندازی شود و اطلاعات مورد نیاز برای کشاورزان هر منطقه به صورت تخصصی در اختیار انها قرار بگیرد و حتی مرکزی برای پاسخگویی به سوالهای کشاورزان ایجاد شود. این سیاست در شهری جنوبی در کشور هند اجرا شده است و ارایه اطلاعات به صورت روزانه به ۸۰۰ هزار کشاورز آن منطقه باعث شده است تا در طی یک سال راندمان تولید مزارع انها ۱۰ درصد رشد کند. این در حالیست که انتظار میرفت در سال اول اجرای این طرح که استقبال زیادی از ان انجام نشده است، تولید رشد ملموسی نداشته باشد.» مطالعات انجام شده توسط مرکز مطالعات کشاورزی دولت هند نشان میدهد کشاورزانی که از اطلاعات دیجیتال استفاده کردهاند، توانسته است راندمان تولید محصولات کشاورزی خود را افزایش دهند و درآمد بیشتری کسب کنند. از طرف دیگر افزایش توان تابآوری آنها در برابر شوکهایی که کسب و کارشان را هدف قرار میدهد، فاکتور مثبت دیگری برای کشاورزی دنیا است.نشریه ساینس هم بر مبنای اطلاعات تهیه شده توسط یک مقاله علمی نوشت:«کشاورزانی که پیشنهادات دیجیتالی را به صورت روزانه دریافت میکنند و از این پیشنهادات در کارشان استفاده میکنند به ازای هر یک دلاری که هزینه میکنند ، ۱۰ دلار درآمد کسب میکنند که تقریباً دو برابر دیگر کشاورزان است.»
سازمان ملل هم از این سیاست حمایت میکند
صندوق توسعه کشاورزی سازمان ملل هم برای حمایت از توسعه دیجیتالی صنعت کشاورزی در دنیا سرمایهگذاری زیادی کرده است. طبق اطلاعات اخیر قرار دادن سنسورهایی در مناطق مختلف مزرعه که به کشاورز کمک میکند تا آبیاری و کوددهی را به صورت بهینه انجام دهد و سرمایه موردنیاز کشاورزان برای خرید انواع پهبادهای مورد استفاده در این صنعت را تامین میکند، از دیگر سیاستها است. از طرف دیگر سازمان ملل استفاده از پهبادهای برای رصد وضعیت زمین کشاورزی و شناسایی محصولات بیمار یا بخشهایی از زمین که نیاز به دریافت منابع غذایی و آبی و کود بیشتر دارند، را بهعنوان سیاست دیگر معرفی کرده است.
نکته دیگر افزایش سطح خلاقیت در کشاورزی دیجیتال است که به کشاورزان کمک میکند تا راندمان تولید محصولات کشاورزی خود را افزایش دهندو درآمد بیشتری کسب کنند. این موفقیت از طریق استفاده از بذرهای مناسب با شرایط زمین یا روشهای مناسب برای کشت بر مبنای شرایط اب و هوایی حاصل خواهد شد.کشاورزی دیجیتال به کشاورزان کمک میکند تا از محصولات خود در برابر بیماریها و افتها محافظت کنند و تمامی اطلاعات مورد نیاز خود را از کارشناسان خبره دریافت کنند. ازطرف دیگر اطلاع از وضعیت آب و هوایی ، دمای هوا ، میزان بارش و غیره از طریق گوشیهای موبایل هم کمک بزرگی است. کشاورزی دیجیتال امکان اطلاع رسانی در مورد وضعیت بازار، قیمت محصول در بازار، میزان تقاضا برای آن و حتی دریافت سفارش برای محصول بهصورت آنلاین را فراهم میکند و فرآیند فروش را نیز تسهیل خواهد کرد.کشاورزی دیجیتال امکان استفاده از خدمات مالی آنلاین را نیز فراهم میکند که مزایای زیادی برای کشاورزان دارد. تمامی این خدمات دنیای دیجیتال برای صنعت کشاورزی، فرصتهای پیش روی این گروه فعال در عرصه صنعت غذای دنیا را بیشتر میکند و خطرات پیشروی آنها در فرآیند تولید و برداشت محصول و عرضه ان به بازار مصرف را از بین میبرد.
یکی از مزایای مهم کشاورزی دیجیتال را میتوان ایجاد بازارهای آنلاین محصولات کشاورزی و نهادههای کشاورزی دانست که باعث میشود تا خرید نهادهها و فروش محصولات برای کشاورزان تسهیل شود و اطلاعات انها در مورد کیفیت محصولات و قیمت آنها درست باشد. این کار هزینههای تولید را کم میکند و درآمد کشاورزان را ارتقا میدهد.در نهایت باید در نظر داشت کشاورزی دیجیتالی به کشاورزان امکان میدهد تا درخواستهای خود را مستقیم به دولتها و مسؤولان ارایه دهند و به مسؤولان هم این امکان را میدهد که تاثیر سرمایهگذاری در عرصه کشاورزی و سیاستهای اجرا شده روی راندمان مزارع را ارزیابی کنند.
هماهنگیهای زیادی باید انجام شود
حال سؤوال این است که چگونه باید فرآیند توسعه کشاورزی دیجیتال در کشورها بهخصوص کشورهای در حال توسعه تسریع شود؟ کوین اولیور، کارشناس صنعت کشاورزی در سازمان ملل در این مورد میگوید: «دیجیتالی شدن صنعت کشاورزی این پتانسیل را دارد که کشاورزی را در کشورهای در حال توسعه تغییر دهد. اما این تغییر نیازمند افزایش سطح خلاقیت و مشارکت قدرتمند بین دولتها، کسب و کارها و کشاورزان با فضای قانونگذاران در عرصههای اقتصادی و زیست محیطی است.
از طرف دیگر باید برخورداری از تکنولوژی برای کشاورزان امکان پذیر باشد و البته هزینه این کار هم پایین باشد تا کشاورزان انگیزه لازم برای این کار را داشته باشند. بخش خصوصی هم میتواند در این زمینه نقش مهمی ایفا کند. بخش خصوصی از طریق ارتقای تکنولوژیهاو مهندسی مجدد آنها زمینه را برای استفاده کشاورزان کوچک نه مزارع وسیع و تخصصی کشاورزی فراهم میکند. در نهایت باید در نظر داشت سرمایه گذاری در کشاورزی دیجیتال میتواند چهار برابر شدن راندمان صنعت کشاورزی دنیا در سالهای آتی را به همراه بیاورد که مسألهای مهم برای دنیای امروز و آینده است.