این سال‌ها، تحت تأثیر دو عامل گرمایش جهانی و نیز تغییرات اقلیمی جغرافیایی مخاطرات طبیعی، دستخوش تغییرات شده است و حجم، میزان و تواتر خسارات افزایش یافته است، این در حالی است که یگانه ساز‌و‌کار جبران هزاران میلیارد تومان خسارات سالانه در بخش کشاورزی، مکانیزم بیمه است که نوعی تأمین پوشش حمایتی برای انواع محصولات کشاورزی در مقابل خسارت‌های ناشی از سوانح طبیعی و حوادث قهری نظیر تگرگ، طوفان، خشکسالی‌، سیل و مانند آن می‌باشد. در واقع یک روش و سیاست پرهزینه انتقال ریسک از کشاورزان به دولت‌ها و یا سایر مؤسسات بیمه است. بیمه محصولات کشاورزی ساز‌و‌کاری برای مشارکت در ریسک است که در عمل موجب انتقال ریسک از بیمه‌گزاران به مؤسسات بیمه کننده دولتی یا خصوصی می‌شود. بیمه محصولات کشاورزی ابزار مهمی برای اجرای سیاست‌های توسعه بخش کشاورزی، منطقه‌ای کردن کشت مطلوب، اشاعه روش‌های نوین زراعی-دامی، جلوگیری از مهاجرت بی‌رویه روستائیان و رسیدن به اهداف توسعه‌ای در بخش کشاورزی است. زیرا با استفاده از این ساز‌و‌کارها نه فقط می‌توان از طریق پس‌اندازهای اندکی که انبوه کثیری از کشاورزان به‌عنوان حق بیمه می‌پردازند خسارت وارد به کشاورزان خسارت دیده را جبران کرد، بلکه به‌وسیله آن می‌توان امنیت بیش‌تری را برای تولید کنندگان کشاورزی فراهم ساخت، مخاطرات تولید را کاهش داد و در نهایت شرایط مطلوب‌تری را برای بخش کشاورزی فراهم آورد. لذا بیمه کشاورزی در افزایش سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی و استفاده بهتر از سرمایه‌های موجود سودمندترین ابزار می‌باشد. زیرا بیمه، سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی را تشویق می‌کند. در واقع سازوکار بیمه کشاورزی، شیوه مدرنی است که بیش از یکصد سال است در جهان برای استمرار تولید، محکم‌سازی پایه‌های امنیت غذایی و جبران خسارت کشاورزان به‌کار می‌رود.

گندم، یکی از مهمترین محصولات راهبردی تحت پوشش بیمه کشاورزی است. سطح زیر کشت گندم در دنیا بیش از ۲۵۰ میلیون هکتار است و تولید کل آن در دنیا بیش از ۵۰۰ میلیون تن گزارش شده است. ‌مصرف سرانه گندم در دنیا ۱۳۰ کیلوگرم و در ایران ۲۲۰ کیلوگرم است. سطح زیر کشت این گیاه در ایران تقریبا ۶٫۵ میلیون هکتار گزارش شده است. لذا در کشور ما گندم به‌عنوان اصلی‌ترین منبع تغذیه مردم، نقش ویژه‌ای در الگوی تغذیه‌ای ایفا می‌کند و علیرغم تغییرات اساسی و ایجاد تنوع در خوراکی‌ها، همچنان ماده اصلی در سبد غذایی خانوارهای ایرانی است و بخش عمده‌ای از نیازهای انرژی و پروتئین بدن افراد را تأمین می‌کند، به‌طوری که ۳۶ درصد کالری مردم و ۴۰ درصد امنیت غذایی کشور را تأمین می‌‌‌کند. گندم به‌دلیل سازگاری گسترده کشت با شرایط مختلف آب و هوایی مختلف از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و ضمن داشتن بالاترین سطح زیر کشت در بین محصولات کشاورزی، در چند دهه اخیر به سبب رشد جمعیت، گندم به‌عنوان محصولی راهبردی  و ابزاری کارکردی در روابط سیاسی و بین‌المللی کشور تلقی شده است. در حال حاضر در جهان بیمه گندم به دو صورت سنتی‌ (بر اساس عملکرد انفرادی افراد طراحی و اجرا می‌شود) و مدرن (بر اساس پارامترهای آب و هوایی منطقه مانند میزان بارندگی و دما طراحی می‌شود) انجام می‌شود. ‌لذا در این شرایط یکی از اصولی‌ترین و موثرترین ابزارها که می‌تواند کشاورزان را در مقابل سوانح طبیعی به بهترین نحو حمایت کند بیمه اجباری این محصول کشاورزی می‌باشد. در واقع با اجباری و فراگیر شدن بیمه گندم در زمان خسارت‌های فاجعه‌بار مانند سیل، طوفان و خشکسالی، امکان جبران صد‌درصدی خسارت‌ها وجود خواهد داشت. بیمه اجباری گندم پیامدهایی همچون تقویت منابع مالی دولت، افزایش مشارکت کشاورزان، کاهش مخاطرات اخلاقی و بدگزینشی در بیمه و حمایت بهتر صندوق در مناطق خسارت‌دیده را به‌همراه خواهد داشت. اگر چه اجباری کردن بیمه گندم باید به‌گونه‌ای باشد که به کاهش تولید منجر نشود. زیرا کشاورزان گندم در ایران خرده پا بوده و درصد بالایی از گندم‌های تولیدی مختص زمین‌های کوچک و خرده مالکی می‌باشد، لذا با اجباری شدن بیمه گندم می‌توان ضمن کنترل دقیق وضعیت، از وارد آمدن خسارت و کناره‌گیری این کشاورزان به‌دلیل خسارت سنگین جلوگیری نمود‌. امروزه این نوع بیمه اجباری در کشورهای پیشرفته دنیا همچون آمریکا، ژاپن، کانادا و استرالیا به‌عنوان حامی تولیدکنندگان کشاورزی سرلوحه برنامه‌های بیمه‌ای قرار گرفته است. به عنوان مثال کشاورزان کانادایی در هنگام خرید بذر گندم مبلغی از پول خود را جهت حق بیمه گندم به صندوق بیمه کشاورزی واریز می‌کنند. ‌در واقع هدف اصلی بیمه اجباری ‌در این کشورها کاهش سهم دولت بوده و متکی به حق بیمه‌ها هستند. اگر‌چه در ایران به‌دلیل وابسته بودن به یارانه دولت نتوانسته‌اند خود را تأمین کنند.  لذا پیشنهاد می‌گردد کشاورزان  درصد کمی از درآمد خود را در صندوق بیمه‌ای واریز کنند و از این راه برای مدیریت ریسک تأمین مالی می‌شوند و وابسته به دولت نیستند. از مهمترین مزایای بیمه فراگیر گندم از یک‌سو توانمندی بیشتری را برای صندوق در زمینه پرداخت غرامت‌ها فراهم می‌آورد و از سوی دیگر باعث می‌شود که برآورد صندوق بیمه بر پایه قانون اعداد بزرگ دقیق‌تر انجام شده و اعتبار مورد‌نیاز برای جبران خسارت‌ها با سهولت بیشتری تأمین شود. در واقع می‌توان گفت که بیمه اجباری گندم در جهت افزایش تولید گندم، به خود‌کفایی رسیدن این محصول راهبردی،  امنیت خاطر کشاورزان و تأمین امنیت غذایی به‌عنوان یک اصل مهم تلقی شود.

امروزه تأمین غذا برای جمعیت رو به رشد از طریق کاهش واردات و افزایش تولیدات کشاورزی با تأکید بر حفظ و پایداری منابع تولید مهمترین جنبه مدیریت راهبردی بخش کشاورزی در کشور به شمار می‌رود که از این‌رو افزایش تولیدات کشاورزی و بهبود امنیت غذایی به اتکای تولید داخلی جهت‌گیری اصلی دولت یازدهم و دوازدهم بوده است. نتیجه این افزایش تولید از یک‌سو موجب بهبود امنیت غذایی به اتکای تولید داخلی شده و از سوی دیگر، در نتیجه افزایش بهره‌وری، موجب بهبود معیشت و درآمد کشاورزان شده است. سازمان ملل و بانک جهانی، امنیت غذایی را دسترسی همه مردم به غذای کافی در تمام اوقات برای داشتن یک جسم سالم می‌دانند. لذا با توجه به این تعریف دسترسی به غذا اولین مرحله است امروزه با ریسک‌های فراوانی همچون خشکسالی و سیل تحت تأثیر قرار گرفته و عملاً دسترسی به غذا را دشوار می‌سازد. در ایران مکانیزم بیمه کشاورزی به شیوه‌ای نظام‌مند می‌تواند بخش مهمی از مدیریت ریسک‌های مالی را بر‌عهده بگیرد و بحران‌های بزرگ اقتصادی را با این ابزار هوشمند و با کمترین تکانه اقتصادی در تأمین امنیت غذایی مدیریت نماید.   در حال حاضر بیش از نیمی از ورودی صندوق بیمه کشاورزی از سوی دولت تامین می‌شود. لذا نیاز ضروری بیمه کشاورزی تأمین سریع اعتبار حق بیمه سهم دولت می‌باشد، البته وجود تشکل‌هایی همچون بنیاد توانمندسازی گندم نیز می‌تواند همکاری لازم را با صندوق بیمه کشاورزی در زمینه تأمین اعتبار به جهت فراگیر نمودن بیمه گندم کشاورزان را به‌سوی افزایش تولید و جبران بخش مهمی از  خسارات ناشی از سوانح طبیعی سوق دهد.

در پایان لازم به ذکر است که بیمه اجباری گندم باید با یک آموزش ترویجی از طریق مراکز کشاورزی ترویجی، صندوق بیمه کشاورزی با فرهنگسازی دقیق و شناسایی و تشویق کشاورزان پیشرو مثمر‌ثمر باشد.

به‌عنوان متخصص گندم که دوره‌های تخصصی را در مرکز بین‌المللی بهبود گندم و ذرت(International   Maize and Wheat Improvement Center) با نام   CIMMYT در قاره آمریکا گذراندم و مدت ۹ سال هم افتخار کارگزاری بیمه زراعت را با موفقیت و اشتیاق داشتم، به دولت و مجلس پیشنهاد می‌کنم: بیمه اجباری و فراگیر گندم را تصویب و در قالب یک قانون همانند بیمه طیور در کشور، ضمن تأمین منابع مالی برای صندوق بیمه کشاورزی فراهم نمایند. در این مسیر نقش توانمند مدیر‌عامل بانک کشاورزی، وزیر جهاد کشاورزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی رییس سازمان برنامه و بودجه در نیل به این هدف مقدس بسیار مهم است. من که در سطوح اجرایی بیمه کشاورزی و در مناطق روستایی کار کرده‌ام و اینک هم شوق بازگشت به مجموعه بیمه را پس از طی دوره‌های تخصصی در خارج از کشور را دارم، مطمئنم بیمه کشاورزی توان تخصصی و عملیات اجرایی این طرح بزرگ ملی را خواهد داشت.