زهرا مازندرانی

سرویس بین‌الملل: تولید جهانی محصولات زراعی و محصولات مشتق شده در کشاورزی بین سال‌های 2000 تا 2021 با 54 درصد افزایش تولید به 9.5 میلیارد تن رسید که 2 درصد بیشتر از سال 2020 است که نشان‌دهنده 3.3 میلیارد تن بیشتر از سال 2000 است. با اندکی کمتر از کل، غلات گروه اصلی محصولات تولید شده در سال 2021 بودند و پس از آن شکر با تولید22 درصد، سبزیجات و محصولات روغنی هر کدام 12 درصد به ثبت رسیدند.

ارزش تولید محصولات با سرعتی بالا در شرایط واقعی افزایش یافته زیرا مقادیر تولید شده (57 درصد) از 1.8 تریلیون دلار در سال 2000 به 2.8 تریلیون دلار در سال 2021 رسید. همانند مقادیر تولید شده، غلات بیشترین سهم را در ارزش کل تولید در سال 2021 (30 درصد) دارد.
سبزیجات و میوه‌ها به ترتیب 19 درصد و 17 درصد از ارزش کل را در سال 2021 تشکیل می دادند که به طور قابل توجهی بالاتر از سهم در مقدار است.
محصولات قندی 4 درصد از ارزش کل را تشکیل می‌دادند که این اختلاف با سهم مقادیر تولید شده به دلیل تفاوت قیمت در مقایسه با میوه و تره‌بار است و شکر تصفیه شده بیشترین ارزش را دارد.

در حالی‌که بسیاری از محصولات در سراسر جهان کشت و برداشت می‌شوند، تنها چهار محصول منفرد نیمی از تولید جهانی محصولات اولیه را در سال 2021 به خود اختصاص دادند: نیشکر (20 درصد از کل، با 1.9 میلیارد تن)، ذرت (13 درصد، با 1.2 میلیارد تن)، گندم و برنج (هر‌کدام 8 درصد، با 0.8 میلیارد تن). روغن نخل و سیب زمینی هر کدام 4 درصد از تولید جهانی محصول را تشکیل می دهند. نیشکر حدود 21 درصد از تولید جهانی محصول را طی سا‌ل‌های 2000 تا 2021 به‌خود اختصاص داده است. در حالی که ذرت گندم و برنج هر کدام 10 درصد از کل تولید را در سال 2000 تشکیل می دادند، تولید ذرت سه برابر سریعتر از گندم یا برنج در این دوره رشد کرد و در سال 2001 از برنج پیشی گرفت و دومین محصول تولید شده در سراسر جهان شد. قاره آمریکا منطقه پیشرو در تولید نیشکر (52 درصد کل جهان) و ذرت (49 درصد) در سال 2021 بود، در حالی‌که آسیا در تولید برنج (90 درصد) پیشتاز بود.

شکل 3 نشان می‌دهد که برای هر کالای اصلی زراعی، سه تولیدکننده برتر مجموعا سهم قابل توجهی از کل جهان را به خود اختصاص می دهند: 42 تا 45 درصد برای گندم و سیب زمینی، حدود 60 تا 66 درصد برای نیشکر، ذرت و برنج نزدیک به 90 درصد در سال 2021. برای هر محصول، تولیدکننده برتر نیز سهم قابل توجهی از تولید جهانی دارد: در سال 2021، برزیل 38 درصد از تولید نیشکر جهان را به خود اختصاص داده است، ایالات متحده آمریکا 32 درصد از تولید جهانی ذرت را به خود اختصاص داده است. چین (که در سومین جایگاه تولیدکننده برتر برای پنج محصول از 6 کالای اصلی زراعی قرار دارد) حدود 25 درصد از تولید جهانی برنج و 18 درصد از تولید جهانی سیب‌زمینی و 62 درصد را از تولید جهانی گندم به خود اختصاص داد. چین می‌تواند تأثیر زیادی بر قیمت‌ها داشته باشد، زمانی که برداشت – چه مثبت یا منفی – در کشورهای تولیدکننده اصلی که بخشی از تولید خود را صادر می‌کنند، تأثیر بگذارد. بیشتر محصولات اولیه را می‌توان به‌صورت فرآوری نشده مصرف کرد اما دو گروه زراعی به‌‌ویژه تولید کالاهایی که هم به‌عنوان غذا و هم به‌عنوان سوخت مورد استفاده قرار می‌گیرند نیاز به پردازش دارند: محصولات روغنی و محصولات شکر. بنابراین، این محصولات بر تغذیه و سلامتی و همچنین بر انرژی و محیط‌زیست تأثیر دارد.
تولید جهانی روغن‌های گیاهی بین سال‌های 2000 تا 2020 ، 125 درصد افزایش یافت و به 208 میلیون تن در سال 2020 رسید (شکل2) که 115 میلیون تن بیشتر از سال 2000 است، اما 4 میلیون تن کمتر از سال 2019 است. این روغن از روغن سویا به عنوان روغن نباتی اصلی تولید شده در سال 2006 پیشی گرفت. استفاده از روغن پالم برای بیودیزل، این رشد شگفت انگیز را توضیح می‌دهد. دیگر روغن‌های گیاهی اصلی تولید شده در سال 2020، روغن کلزا است که 12 درصد از تولید جهانی روغن نباتی را به خود اختصاص داده است (از 15 درصد در سال 2000 کاهش یافته) و روغن آفتابگردان که 10 درصد از کل تولید روغن نباتی را به‌خود اختصاص داده است (از 11 درصد کاهش در سال2000‌)، زیرا 85 درصد از تولید جهانی در سال 2020 از دو کشور اندونزی (60 درصد) و مالزی (25 درصد) حاصل شده است که نشان دهنده سهم تولیدکنندگان برتر میوه نخل روغنی است که در شکل 3 نشان داده شده است. در سال 2020، سه تولیدکننده برتر 63 تا 64 درصد از تولید روغن آفتابگردان و روغن سویا و 45 درصد از تولید روغن کلزا را به خود اختصاص دادند. چین با سهم 27 درصدی در سال 2020 و ایالات متحده آمریکا با سهم 19 درصدی، تولید کننده اصلی روغن سویا بودند. تفاوت بین تولیدکننده اول و دوم برای روغن کلزا و آفتابگردان بسیار کم بود: کانادا در سال 2020 با 17 درصد از کل تولید روغن کلزا در جهان پیشتاز بود، در حالی‌که اوکراین 29 درصد روغن کلزا تولید کرد.
تولید جهانی روغن آفتابگردان در سال 2020، با فدراسیون روسیه در رتبه دوم قرار گرفت.
تولید جهانی شکر خام در سال 2020 به 173 میلیون تن رسید که 30 درصد در مقایسه با سال 2000 و یا 40 میلیون تن افزایش یافته است. برزیل در سال 2020 پس از کاهش تولید شکر در سال 2018 و 2019 به‌دلیل آب و هوای خشک و قیمت‌های بالاتر اتانول که تولید شکر را سودآورتر می‌کند، دوباره به برترین تولیدکننده شکر تبدیل شد و بین سال‌های 2019 تا 2020 افزایش تولید 39 درصدی را تجربه کرد. هند در وضعیت معکوس قرار داشت. از آنجایی که تولید شکر بین سال‌های 2019 تا 2020، 16 درصد کاهش یافت؛ سایر تولیدکنندگان اصلی هر‌کدام 3 تا 6 درصد از کل تولید را در سال 2020 به‌خود اختصاص دادند و فدراسیون روسیه برای تولید شکر فقط به چغندرقند متکی بود.

تولید دام و کالاهای دامی
تولید جهانی گوشت در سال 2021 به 357 میلیون تن رسید که 53 درصد یا 124 میلیون تن در مقایسه با سال 2000 افزایش یافته است (شکل4).

افزایش تولید این محصولات بین سال‌های 2020 و 2021 به 4 درصد رسید که سریع‌ترین افزایش تولید طی سال‌های 2000 تا 2021 است.
با 34 درصد تولید جهانی در سال 2021، گوشت مرغ بیشترین رشد را به صورت مطلق و نسبی از سال 2000 نشان داده‌است (+107 درصد یا 63 میلیون تن) و بیشترین نوع گوشت در سال 2021 تولید شد.
آسیا بزرگترین منطقه تولیدکننده شیر در سال 2021 با سهم 44 درصدی از کل شیر و بالاتر از اروپا (26 درصد)، قاره آمریکا (22 درصد)، آفریقا (5 درصد) و اقیانوسیه (3 درصد) بود. به‌طور خاص، تولید شیر در آسیا بین سال‌های 2000 تا 2021، 142 درصد افزایش یافت و از 159 میلیون تن به 384 میلیون تن که بیشتر به دلیل افزایش تولید شیر در هند (126 میلیون تن)، که بزرگترین تولیدکننده با سهم 23 درصدی از تولید جهانی بود.
در مجموع در سال 2021. با سهم 11 درصدی، ایالات متحده آمریکا دومین تولیدکننده بزرگ شیر بود. سایر تولیدکنندگان اصلی (پاکستان، چین، برزیل آلمان، فدراسیون روسیه و فرانسه) هر کدام 3 تا 7 درصد از تولید جهانی شیر را به‌خود اختصاص دادند. مجموع سهم سه تولیدکننده برتر شیر، 41 درصد از کل بود، مانند سال 2020، اگرچه این سهم از سال 2000 به‌طور پیوسته در حال افزایش بوده است (شکل5).

در سال 2021، تولید جهانی تخم مرغ به 86 میلیون تن رسید که در مقایسه با سال 2020 کاهش 0.8 درصدی را نشان می‌دهد، اما نسبت به سال 2000 افزایش 69 درصدی را نشان می‌دهد که به 36 میلیون تن اضافی در این دوره تبدیل می شود (شکل6).

آسیا با 62 درصد از تولید جهانی تخم مرغ در سال 2021، با اختلاف عمده‌ترین منطقه تولیدکننده بود و پس از آن قاره آمریکا (21 درصد)، اروپا (13 درصد)، آفریقا (4 درصد) و اقیانوسیه (0.4 درصد) قرار دارند. نرخ رشد تولید در تمام مناطق به جز اروپا که تنها 18 درصد رشد کرد، بسیار بالاتر از 70 درصد بود. در نتیجه سهم آن در کل جهان از 18 درصد به 13 درصد کاهش یافت. چین با 34 درصد از کل، بزرگترین کشور تولید کننده تخم‌مرغ است. سایر تولیدکنندگان اصلی (ایالات متحده آمریکا، هند، اندونزی، برزیل، مکزیک، ژاپن و فدراسیون روسیه) در مجموع به سختی از آن پیشی گرفتند. این سه تولیدکننده برتر در کنار هم تقریباً نیمی از تولید جهانی تخم‌مرغ در سال 2021 را به خود اختصاص دادند.

اقتصادسبز آنلاین / اقتصاد سبز آنلاین / اقتصادسبز / اقتصاد سبز / صنایع غذایی / صنعت غذا / کشاورزی / پایگاه خبری صنعت غذا