اقتصادسبز آنلاین: سلامت هر جامعه به عنوان اولویت اصلی تمام حکوکت‌ها به‌شمار می‌رود. هر حکومتی با توجه به امنیت غذایی و تأمین خوراک سالم برای مردم، در تلاش است تا کمترین فشار را به سیستم اقتصادی خود وارد آورد.
زیرا سلامت جامعه به معنای کاهش هزینه‌های درمانی و افزایش تولید ناخالص داخلی است. در این میان، سهم لبنیات و شیر به‌عنوان یکی از فاکتورهای تأثیرگذار در سلامت، همواره مورد توجه است و کشورهای مختلف با پرداخته یارانه‌های مستقیم و غیرمستقیم، افزایش مصرف لبنیات را دنبال می‌کنند. نکته مهم اما آن است که هرکجا تورم افزایش پیدا کرده و قدرت خرید مردم کاهش یابد، در اولین گام محصولات غذایی حیوانی تحت تأثیر قرار می‌گیرد زیرا قیمت بالایی در بین سایر مواد خوراکی دارد.
در ایران نیز چند سالی است که تورم حدود 50 درصدی، قدرت خرید اقشار متوسط را به شدت کاهش داده و حتی جمعیت فقیر را پیشتر کرده است.
این موضوع نگرانی‌ها نسبت به کاهش سرانه مصرف لبنیات را افزایش داده است. در این میان حتی قیمت‌گذاری دستوری دولت برای عدم افزایش 4 محصول اصلی لبنیات نیز تأثیر چندانی بر کاهش سرانه مصرف نداشته است.
سرانه مصرف لبنیات: فاجعه خاموش
امیرحسین صفری، مدیرعامل شرکت فرآورده‌های لبنی مانیزان با اشاره به اینکه امروز سرانه مصرف لبنیات نسبت به جمعیت ایران سرانه مناسبی نیست، افزود: علت پایین بودن سرانه مصرف شیر و لبنیات در ایران مسایل مختلفی است. وی ادامه داد: از مسایل تورمی و کوچک شدن سفره مردم، تبدیل شدن قشر متوسط به قشر فقیر و کاهش توان خرید مردم دست به دست هم داده تا سرانه مصرف لبنیات مناسب نباشد و سرانه مصرف لبنیات فاجعه خاموش است.
مدیرعامل شرکت فرآورده‌های لبنی مانیزان تأکید کرد: رابطه سرانه مصرف شیر و لبنیات و سلامتی رابطه مستقیم است و تجربه سایر کشورها نشان می‌دهد هرچه این سرانه بیشتر شود، سلامت بیشتر خواهد بود و سرانه کمتر مصرف دارو را در آن جامعه افزایش خواهد داد.
وی با بیان اینکه اگر فرهنگ مصرف لبنیات ارتقا پیدا کند، سرانه مصرف بیشتر می‌شود: گفت: فرهنگ‌سازی رابطه مستقیم با افزایش سرانه دارد. در این میان نقش رسانه‌ها در ورود فرهنگ مصرف شیر و لبنیات و آموزش آن بسیار مهم است. صفری با اشاره به اینکه رسانه ملی نه تنها نقش خودش را با وجود استفاده از بودجه عمومی کشور به‌درستی ایفا نکرده است، بلکه در مواردی خود باعث ایجاد شایعه در جامعه درخصوص صنعت لبنیات شده است. افزود: اما در خلا حضور رسانه ملی در ایجاد فرهنگ مصرف شیر، رسانه‌های دیجیتال نقش پررنگی دارند و امروز رسانه‌های فضای مجازی با رسانه ملی را به دوش می‌کشند. البته فضای مجازی اگر به‌درستی تبیین نکنند بر شایعات مانند پالم نیز دامن می‌زند. به گفته صفری، در این میان قیمت‌گذاری دستوری در 20 سال گذشته مشکلات جدی ایجاد کرده است.
وی با تأکید بر اینکه از یک‌سو سرانه مصرف پایین آمده و از سوی دیگر شرایط شرکت‌های لبنی نیز در این سال‌ها مطلوب نبوده است، ادامه داد: علت آن است که انگیزه رقابت از بین رفته و این در حالی است که این صنعت که از جمله پرسودترین و پررونق‌ترین صنایع در دنیا به‌دلیل حساسیت‌های تولید و تولید روزانه بودن آن است.
کاهش سرانه مصرف با 20 سال قیمت‌گذاری دستوری لبنیات
مدیرعامل شرکت فرآورده‌های لبنی مانیزان با انتقاد از قیمت‌گذاری دستوری توسط دولت در صنعت لبنیات، گفت: اگر همه شرکت‌های لبنی محصول شبیه به هم تولید کنند و به یک قیمت بفروشند، جایگاه رقابت، کیفیت و تنوع مخدوش خواهد شد.
وی با بیان اینکه 4 محصول لبنی که توسط دولت قیمت‌گذاری دستوری می‌شود، 70 درصد صنعت است، افزود: قیمت‌گذاری دستوری با وجود اینکه در دولت‌های مختلف با توجه به ملاحظات انجام شد اما در نهایت نتیجه آن عدم رونق و توسعه در صنعت لبنیات کشور است. صفری ادامه داد: از سوی دیگر، سرانه مصرف لبنیات و شیر که در دهه 80 رشد کرده بود اکنون افت کرده که ریشه آن در قیمت‌گذاری دستوری است.
وی با اشاره به اینکه زمانی که قیمت‌گذاری دستوری است، دیگر انگیزه‌ای برای رقابت و رشد صنعت نمی‌ماند و باعث روزمرگی و کند شدن فعالیت‌ها می‌شود، تصریح کرد: مهمترین چیزی که در استراتژی توسعه نیاز داریم ثبات در قوانین، شرایط، مقررات و نرخ ارز است. زیرا هر لحظه که تلاطمی در نرخ ارز صورت می‌گیرد باعث بهم ریختن بازار و تلاش‌های منفی بازیگران حوزه صادرات می‌شود. مدیرعامل شرکت فرآورده‌های لبنی مانیزان گفت: صادرات ریالی معنا ندارد اما برخی از شرکت‌های وابسته، محصولات لبنی خود را ریالی صادر می‌کنند که سوءاستفاده برخی دلالان را به‌دنبال خواهد داشت.
بی‌ثباتی اقتصادی، چالش اصلی استراتژی‌های صادراتی
وی با تأکید بر اینکه بی‌ثباتی اقتصادی،استراتژی‌های صادراتی را دچار چالش می‌کند، افزود: بحث قوانین و ممنوعیت‌های صادراتی نیز وجود دارد که شرکت‌ها را برای برنامه‌ریزی صادراتی دچار چالش می‌کند.
صفری به افزایش 100 درصدی نرخ ارز اشاره کرد و ادامه داد: اما روند صادرات تغییر نکرده که نشان‌دهنده این است که سیاست و دستور برگشت ارز صادراتی مانع توسعه صادرات شده است و در این زمینه هرچقدر فعالان صنعت و تشکل‌های مختلف بخش خصوصی بحث کرده‌اند راه به‌جایی نبرده است. وی با اشاره دوباره به اینکه متولیان صنعت و صادرات انتظار ثبات دارند، اظهار داشت: با وجود مشاهده چند ساله اثرات این تصمیم اما همچنان بر اجرای آن پافشاری می‌شود که به قیمت عدم توسعه صادرات و عدم برنامه‌ریزی برای آینده صادرات است. این فعال صنعت لبنی کشور گفت: اگر دولت دخالتش را در این صنعت کم کند، صنعت رشد خواهد کرد. در مقابل هرچقدر دخالت دولت بیشتر شده، صنعت لبنیات توسعه کمتری داشته و در وضعیت امروز قرار گرفته است. وی با اشاره به اینکه از آنجا که سیاستگذاری‌ها بدون توجه به بدنه کارشناسی انجام می‌شود، افزود: این امر باعث ایجاد معضل در صنعت لبنیات شده است. صفری با بیان اینکه تنها یارانه هدفمند در دنیا و حتی در کشورهای توسعه یافته، شیر مدارس است که توسط دولت‌ها اجرا می‌شود، ادامه داد: اما در ایران شیر مدارس تنها یارانه‌ای است که تعطیل شد و هیچ دولتی پیگیر آن نبود. در واقع شیر مدارس یارانه هدفمند فراموش شده است. وی با بیان اینکه نظارت‌هایی که دستگاه‌ها مختلف دارند، تک بعدی و یک طرفه است و باعث افراط و تفریط می‌شود، گفت: بدنه کارشناسی در حوزه حاکمیتی به قدرت بدنه کارشناسی حوزه صنعت نیست. با این‌حال تصمیمات را جایی می‌گیرند که بعد کارشناسی قوی نیست و برای اجرا این تصمیمات بدون کارشناسی را به صنعتی لبنیات با بدنه کارشناسی قوی می‌دهند.
اقتصادسبز آنلاین / اقتصاد سبز آنلاین / اقتصادسبز / اقتصاد سبز / صنایع غذایی / صنعت غذا / کشاورزی / پایگاه خبری صنعت غذا
