اقتصادسبز آنلاین: «هجمهکنندگان به صنعت غذا چون موانعی که دولت بر سر راه تولید میگذارد را مشاهده کردهاند گمان میکنند که همسو با دولت هستند و از اینرو به صنعت غذا حمله میکنند.»
آنچه خواندید فرازهایی از صحبتهای دکتر پرویز جهانگیری مدیر سرد و گرم چشیده صنعت غذا بود. دبیر انجمن افزودنیها که هم در تولید و هم در صادرات تاکنون منشاء فعالیتهای شایان توجهی بوده است. در ادامه ماحصل این گفتوگو را میخوانید.
در سال ۹۸ که سال رونق تولید نام دارد، تولیدکنندگان با چه مشکلات و مسایلی روبهرو بودند؟
متأسفانه در سال ۹۸ که به نام رونق تولید نامگذاری شده بود، همه موانعی که در سالهای گذشته وجود داشت، کماکان پابرجا ماند.
تصمیمگیریهای غیرکارشناسی، امسال مشکلات بسیاری برای بخش تولید ایجاد کرد و طبیعی است در چنین فضایی انتظار مشاهده رشد انتظار بیهودهای باشد.
ممکن است این موانع را معرفی کنید؟
اعتقاد دارم انداختن بار مشکلات به گردن تحریم فرآیند درستی نباشد، چرا که مسایل و مقررات پیچیده داخلی بزرگترین موانع پیش پای تولیدکنندگان بهشمار میرود. در واقع تا زمانیکه هر روز با جابهجایی یک مدیر نحوه اجرای دستورالعملها تغییر میکند مشکلات تولید پابرجا خواهد ماند و با این روند نمیتوان انتظار رونق تولید را داشت.
امسال جدای از مشکلات پابرجای گذشته صنعت غذا با یکسری اقدامات و تخریبهای خاصی هم مواجه شد، نظیر قرصگذاری در کیکها، مقوله افلاتوکسین در شیر و… به اعتقاد جنابعالی تشکلهای صنعت غذا باید چگونه برخورد کنند که هرازگاهی با یک هجمه این چنینی مواجه نشویم؟
در واقع وقتی بخش دولتی بر سر راه تولیدکنندگان مانع ایجاد میکند و هیچگونه حمایت خاصی هم متوجه این بخش نمیشود، طبیعی است که شاهد چنین هجمههایی هم باشیم، چرا که بهگونهای رفتار شده که هجمهکنندگان نگران برخورد نیستند.
در واقع هجمهکنندگان چون موانعی که دولت بر سر راه تولید میگذارد را مشاهده کردهاند گمان میکنند که همسو با دولت هستند و از اینرو به صنعت غذا حمله میکنند.
طبیعی است که هر فرد عاقلی مطلع باشد که پروسه قرصگذاری در کیکها، یک اقدام خرابکارانه بهشمار میرود، چرا که به هیچوجه در پروسه تولید چنین امکانی وجود ندارد.
در این بین دو فرضیه مطرح است یکی اینکه چرا این هجمهها صورت میگیرد و فرضیه دوم اینکه بهگونهای عمل شود که فردی بهخود اجازه انتشار چنین هجمههایی را ندهد تا شیرازه یک صنعت را به هم بریزد. در این رابطه چه نظری دارید؟
به اعتقاد بنده جدای از ارزآوری و اشتغالزایی صنعت غذا، مهمترین نقش این صنعت تأمین سلامت مردم است. در واقع این صنعت در همین راستا شکل گرفته است. در این میان البته قبول دارم که تشکلهای صنفی و کانون انجمنهای صنفی صنایع غذایی کوتاهی کردهاند.
آنها باید از منتشرکنندگان چنین هجمههایی شکایت کنند.
وقتی یک مسؤول به خود اجازه میدهد در مواردی یک صنعت را تخریب کند و تشکلها هم سکوت میکنند، طبیعی است چندی بعد هم کارشناسان به همین رویه عمل کنند.
با توجه به اینکه حدود ۳۰ تشکل در صنعت غذا وجود دارد، بهنظر جنابعالی چرا از انتشار یک بیانیه در محکوم کردن این روند در طول سالهای گذشته اجتناب کردهاند؟
البته بنده هم این گلایه را دارم و اعتقاد دارم کانون انجمنهای صنفی صنایع غذایی باید با بهکارگیری یک وکیل وارد این فضا شود و نسبت به افترازنندگان به صنعت غذا اعلام جرم کند.
در زمینه صادرات وضعیت صنایع غذایی در سال ۹۸ چگونه بود؟
شرکت «نستله» در طول یکسال ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد صادراتی دارد. این در حالی است که در کشوری نظیر ایران در حالت عادی سالانه حدود ۵۰ تا ۶۰ میلیارد دلار نفت فروخته میشود.
به اعتقاد بنده دلیل عمدهای که مانع شکلگیری صادرات در کشور میشود مسؤولانی هستند که حتی با الفبای صادرات هم آشنایی ندارند و از اینرو تصمیمهای آنها عموماً کارشناسی نیست و همین مسأله به امر صادرات لطمه میزند.
اعتقاد دارم جایگاه صادراتی صنعت غذای ایران در منطقه و حتی دنیا بسیار شایسته است، اگر آنگونه که باید موفق نمیشویم بهدلیل کارشناسی نبودن تصمیمها در امر صادرات است.
بهعنوان نمونه تا چند وقت پیش اعلام کرده بودند که صادر کنید و ارزش را هم برگردانید.
دولت ترکیه با دولت عراق یکسری قراردادهای خاص امضا میکند و از امتیازهایی برخوردار میشود تا در هنگام صادرات جایگاه بهتری داشته باشد، آنها ۵ تا۱۰ درصد تعرفه را تنظیم میکنند، اما تاکنون هیچ مسؤولی از ایران با دولت عراق وارد مذاکره برای تسهیل روند صادرات صادرکنندگان نشده است.
بهعنوان نمونه شاید روزانه ۱۰۰ تریلی از ایران نوشابه به عراق صادر میشد، اما به یکباره دولت عراق عوارض ورود را تا ۳۵ درصد افزایش داد، اما هیچ مسؤولی از دولت وارد مذاکره با عراقیها برای تسهیل صادرات نشد و این روند صادرات دچار مشکل شد.
این در حالی است که عربستان سعودی و ترکیهایها بهدلیل مذاکره با مقامات ارشد دو کشور از تسهیلات خوبی برای صادرات به عراق برخوردارند.
جنابعالی که در عرصه تولید و صادرات فعالیت دارید و هم سبقه طولانی در امر تشکلگرایی داشتهاید، چه توصیهای به دولتمردان دارید تا صادرات سال ۱۳۹۹ با موانع کمتری انجام پذیرد؟
اعتقاد دارم اگر بخش دولتی خود را کنار بکشد و دخالت در روند صادرات نداشته باشد، بسیاری از مشکلات امروز مرتفع خواهد شد.
دولت باید موانع را شناسایی کند. وقتی داد تولیدکنندگان از نحوه اخذ مالیات بر ارزش افزوده بلند شده، طبیعی است که باید نحوه اخذ این مالیات تغییر کند.
تأثیر شیوع بیماری کرونا در تولید و صادرات صنایع غذایی را چگونه ارزیابی میکنید؟
ما خیلی مراقبتها را میتوانستیم انجام بدهیم تا این بیماری وارد کشور نشود، اما سهلانگاری کردیم. معلوم نیست وقتی روزانه ۱۰ هزار پرواز از اقصی نقاط دنیا به کشور چین متوقف شده، چرا پروازهای ما ادامه داشته است.
اگر صدها کامیون صادراتی محصولات ما پشت مرز عراق متوقف مانده است نتیجه همین سهلانگاری است.