اقتصادسبز آنلاین: زوال فرش ایرانی با ورود به دهه ۹۰ و تشدید تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران کلید خورد، تا جایی‌که ارزش صادرات فرش دستباف ایران از 427.3 میلیون دلار در سال ۱۳۹۱ به ۲۹۰ میلیون دلار در سال ۹۴ رسید آنچه خواندید بخش‌هایی از صحبت‌های محمدامین راینی، عضو اتاق بازرگانی ایران، سوئیس، ایتالیا و مدیرعامل شرکت کارزان است که پاسخگوی سؤالات خبرنگار ما بود. با هم ماحصل آن را می‌خوانیم:
موانع توسعه صادرات فرش دستبافت ایرانی چیست و دلایل افت صادرات این محصول را در چه می‌دانید؟
فرش دستبافت به‌دلیل پایین بودن هزینه اشتغالزایی و ارزآوری بی‌قید و شرط با سایر صنایع ایرانی متفاوت است اما برای صادرات آن موانعی وجود دارد به چندین مورد آن اشاره خواهم کرد:
از دست رفتن حجم بالای فروش در بازارهای اروپایی و آمریکایی با اعمال شدن تحریم‌ها علیه ایران، عرضه شدن فرش‌های بی کیفیت و ارزان قیمت کشورهای چین و هندوستان با عنوان فرش‌های دستبافت ایرانی، مشکلات شدید در انجام نقل و انتقال پول و حضور در بازارهای بین‌المللی در چندین سال اخیر، اجرای سیاست نادرست تعهد ارزی که باعث دلزدگی بازرگانان داخلی برای صادرات طی سال‌های اخیر شد؛ در تعهد ارزی تاجران فرش موظف و متعهد می‌شوند که ارز حاصل از فرشی که هنوز نفروخته‌اند، خام فروشی مواد اولیه به دلالان خارج کشور، استفاده از مواد اولیه نامرغوب و با کیفیت پایین، عدم استفاده از تکنولوژی پیشرفته در تولید مواد اولیه از جمله رنگ و نخ، عدم ارزیابی بازار جهانی و کار کارشناسی و البته عدم اختصاص اعتبارات لازم برای مطالعه علمی و اصولی بازارهای جدید؛ با پیشرفت و گسترش بازارهای جهانی دیگر کار کردن به‌صورت سنتی امکان‌پذیر نیست و این یک نیاز مهم است که کارشناسانی با بررسی فرهنگ، تقاضا و سلیقه کشورهای مختلف بتوانند یک برنامه هدفمند برای تولید قالی‌های ایرانی مدون کنند، تولید انبوه فرش ماشینی توسط نهادها به بهانه اشتغالزایی عدم توجه به سلایق و نیازهای مصرف‌کنندگان، عدم دسترسی به اطلاعات و نیازهای بازار و عدم اختصاص اعتبارات لازم برای بازمعرفی و تبلیغات فرش دستبافت در بازارهای موجود.
عملکرد مرکز ملی فرش ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
مرکز ملی فرش ایران به‌عنوان نهادی متمرکز و با هدف حمایت همه جانبه در عرصه‌های مختلف تولید، عرضه و حفظ و صیانت از ارزش‌های هنری و فرهنگی فرش دستبافت ایران در سال 1382 و بر پایه مصوبه شورای عالی اداری تأسیس شد. ولی حذف مرکز ملی فرش از ساختار جدید وزارت صمت که بیانگر بی‌توجهی این وزارتخانه به صنعت فرش است و این بی‌توجهی باعث صدمات زیادی به این صنعت می‌شود.
تمدید نشدن کارت بازرگانی یکی از عمده‌ترین مشکلات تجار در عرصه تجارت بین‌الملل است در این رابطه چه نظری دارید؟
پس از انتقال فرآیند صدور و تمدید کارت بازرگانی از سامانه هوشمند به سازمان جامع تجارت، تمدید کارت بازرگانی نیز به ماراتنی نفسگیر برای فعالان اقتصادی تبدیل شده است.
همچنین برای کسانی که قصد تمدید کارت خود را دارند و فاقد اظهارنامه مالیاتی هستند، پیشنهاد شده چنانچه رقم میانگین اظهارنامه فروش دو سال اخیر این فعالان اقتصادی، عددی بالغ بر یک میلیارد و ۴۵۰ میلیون تومان باشد بتوانند اقدام به تمدید کارت خود کنند.
اگر به این مسائل توجه شود، مشکلات بسیاری از بازرگانان و فعالان اقتصادی در تمدید کارت بازرگانی برطرف خواهد شد.
کشورهای هدف صادراتی و مقاصد صادرات فرش دستبافت ایرانی کجاست و مجموعه جنابعالی به چه کشورهایی صادرات دارد؟
طی سال ۱۳۹۷ فرش ایران به کشورهای مختلفی صادر شد. صادرات فرش ایران به آمریکا و صادرات فرش ایران به آلمان و همین طور صادرات
فرش دستبافت به دبی در آن سال از رونق نسبی برخوردار بودند. 10 کشور نخست در فهرست مقاصد صادرات فرش دستبافت ایران از این قرار بودند:
ایالات متحده آمریکا، آلمان، امارات متحده عربی، ژاپن، لبنان، استرالیا، کانادا، قطر، ایتالیا، پاکستان. مجموعه کارزان مهر طی سفری که به ایتالیا داشت و ما با چند تاجر ایتالیایی در خصوص فرش دستبافت کرمان مذاکره کردیم و به نتایج خوبی رسیدیم و استارت صادرات فرش رو زدیم.
تعهد ارزی از دیگر عوامل دست و پاگیر صادرات است در این رابطه چه نظری دارید؟
رفع تعهد ارزی به شکل کنونی مشکلات بسیار زیادی دارد و این مشکلاتی که باعث تعلیق کارت‌های بازرگانی شده است، این کارت‌ها صادرات را انجام داده‌اند، ارز آن را هم وارد کرده‌اند اما خارج از چارچوبی که بانک مرکزی تعیین کرده است. مطمئناً ارز به کشور بازگشته است چون صادرکننده به آن نیاز دارد، اما امکان عرضه آن در چارچوب های تعیین شده وجود نداشته و به‌همین دلیل کارت‌های بازرگانی افراد معلق شده است.
این اقدامات دولت را موجب ایجاد بازار دلالی شده و کارت‌های اجاره‌ای با قیمت زیاد ردو بدل می‌شود و باعث ایجاد بازار سیاه حول و حوش صادرات کشور شده است؛ درحالی‌که دولت می‌تواند با درست کردن مقررات و انجام اقدامات زیربنایی به‌جای تعلیق کارت بازرگانی، هم به صادرات کشور کمک کند، هم جلوی ایجاد بازارهای موازی و دلالی را بگیرد، حتی من شنیدم که برای رفع تعهد ارزی به شکل کنونی باعث شده که برخی از محصولات کشور را تاجران پاکستانی و افغانستانی صادر می‌کنند و این خیلی آثار بدی دارد برای جامعه تجارت ایران
از قدیم فرش دستبافت و پسته ایرانی در عرصه بین‌المللی زبانزد بوده است اما به‌دلیل بی‌کفایتی مسئولان هر دو در بحرانی‌ترین شرایط ممکن هستند در این رابطه چه نظری دارید؟
زوال فرش ایرانی با ورود به دهه ۹۰ و تشدید تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران کلید خورد، تا جایی که ارزش صادرات فرش دستبافت ایران از 427.3 میلیون دلار در سال ۱۳۹۱ به ۲۹۰ میلیون دلار در سال ۹۴ رسید.
در ادامه نیز پس از خروج آمریکا از برجام و قرار گرفتن فرش ایرانی در اولین لیست تحریمی دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا، صادرات فرش ایرانی به کمتر از ۱۰۰ میلیون دلار رسید به‌گونه‌ای که صادرات این کالا در سال ۹۸ کمتر از ۷۳ میلیون دلار بود.
در ادامه نیز با تحریم‌های داخلی که دست به‌دست تحریم‌های خارجی داد کار برای فرش ایرانی به جایی رسید که در سال ۱۴۰۱ تنها 50.7 میلیون دلار از این کالا صادر شد. رقمی که ۷۸ درصد کاهش داشت.
لطفاً کمی در رابطه با فعالیت‌های شرکت و نوع فرش صادراتی و… توضیح دهید؟
فعالیت‌های شرکت کارزان مهر عمدتاً در حوزه صادرات محصولات کشاورزی هستند
علیرغم این‌که تمایل داشتیم در یک حوزه فعالیت کنیم ولی اینقدر جذابیت بازار فرش زیاد بود که ترجیح دادیم در این حوزه هم فعالیت کنیم و با یاری خداوند باعث رونق دوباره آن شویم و چالش جدیدی برای مجموعه ایجاد کنیم.
نوع محصول‌هایی که ما سفارش می‌گیریم از جمله فرش دستبافت کرمان، گلیم سوزنی، قالیچه ابریشم هستند.
اقتصادسبز آنلاین / اقتصاد سبز آنلاین / اقتصادسبز / اقتصاد سبز / صنایع غذایی / صنعت غذا / کشاورزی / پایگاه خبری صنعت غذا
