اقتصادسبز آنلاین: تعاونی‌های روستایی چند منظوره بوده و به فعالیت‌های مختلف خدماتی، تولیدی، بازرگانی و ترویجی می‌پردازند که این فعالیت‌ها در راستای اهداف و سیاست‌های حمایتی دولت در جهت توسعه بخش کشاورزی و حمایت از روستاییان قرار دارد، به‌طوری که توزیع وام‌های معیشتی اعضاء تعاونی‌ها، توزیع سوخت روستاییان، توزیع حدود ۶۵ درصد کود شیمیایی، توزیع سایر نهاده‌های کشاورزی نظیر سموم دفع آفات، بذور گیاهی، ماشین‌آلات کشاورزی و قطعات یدکی آنها و توزیع کلیه کالاهای کوپنی روستاییان نظیر برنج، روغن نباتی، قند و شکر، آرد و همچنین خرید تضمینی محصولات کشاورزی به میزان قابل توجهی از طریق این تعاونی‌ها صورت می‌پذیرد. علاوه بر آن خرید و فروش محصولات غیر تضمینی و تهیه و تدارک کالاهای مصرفی و مواد غذایی مورد نیاز روستاییان در این شبکه صورت می‌گیرد.
همه تلاش و عزم تیم مدیریتی کنونی سازمان تحت مدیریت نوآورانه و علمی دکتر شیرزاد آن است که با کارآمدسازی مجموعه تحت پوشش بتواند ضمن سازماندهی روستاییان وکشاورزان و ایجاد یکپارچگی، همگرایی و بازتولید سرمایه اجتماعی در شبکه تعاونی‌های روستایی و کشاورزی و هم‌افزایی اقتصادی، قابلیت‌های بالقوه کشاورزی را به کارکرد و دستاورد اقتصاد روستایی تبدیل نموده و از طریق خود تکاملی و تکمیل زنجیره‌های تولید، ارزش، عرضه و بازاررسانی محصولات، کمک شایان توجهی به بخش کشاورزی کشور بنماید.
در همین راستا سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران به عنوان متولی زمینه‌یابی، زمینه‌سازی، تشکیل و توسعه تعاونی‌ها و تشکل‌های کشاورزی و روستایی، بازسازی و بهسازی کیفی شبکه و همچنین تعمیق اثربخشی فعالیت‌ها و وظایف محوله، اقدامات متعددی در زمینه‌های آموزشی و توانمندسازی ارکان و اعضای شبکه تعاونی‌ها، بازسازی و تشکیل شبکه‌های نوین، سامان‌بخشی به تعاونی‌ها و اتحادیه‌های غیرفعال، برنامه‌پذیری و فعال‌سازی تعاونی‌های موجود، بازمهندسی تشکیل مجامع و انتخاب مدیران کارآمد، اصلاح قوانین و مقررات، پایش، نظارت و ارزشیابی شبکه به انجام رسانده است.
تقویت و توسعه تشکل‌های مردمی و غیردولتی در بخش کشاورزی و ارتقای ظرفیت و توانمندسازی آنها از جمله سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی است که در معاونت توسعه تعاونی‌ها، تشکل‌ها و نظام‌های بهره برداری سازمان مرکزی تعاون روستایی پیگیری می‌شود. آنچه در این معاونت دارای اهمیت و نقش محوری است، شامل: ساختارسازی شبکه تعاونی‌های روستایی و کشاورزی، نهادسازی‌های جدید مبتنی بر نیازهای بخش کشاورزی، گسترش و توسعه نظام‌های بهره‌برداری کارآمد، گسترش تشکل‌های مردم نهاد و حرفه‌ای و حمایت‌های قانونی و توانمندسازی نظام صنفی کشاورزی است.
عملکرد این معاونت در حوزه حسابرسی تعاونی‌ها مشتمل بر: الف) ساماندهی کمیته نظارت همراه با اصلاح آیین‌نامه کمیته، تغییرات و طرح کاستی‌ها و نارسایی‌های موجود شبکه در کمیته و پیگیری مصوبات که بعضاً منجر به اصلاح و یا تدوین آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های متعدد جدید برای افزایش شفافیت و نظارت‌پذیری شبکه در ابعاد مختلف مالی گردید. ب) انعقاد و پیگیری قرارداد سیتراپلاس که می‌تواند به صورت آنلاین و آفلاین توسط ستاد و استان‌ها منجر به رصد فعالیت‌های شبکه گردد. ج) انجام بالغ بر ۳۶۷ حسابرسی عملیاتی از شرکت‌ها و اتحادیه‌های سطح کشور (برای اولین بار این مهم در کشور اتفاق افتاد). این امر باعث گردیده علاوه بر رفع کاستی‌ها، اعتمادسازی برای مجموعه سهام‌داران و سایر مؤسسات مالی و اعتباری فراهم آید. د) انجام حسابرسی سالیانه بالغ بر ۵۰۰۰ تعاونی بر اساس اظهارنظر و یافته‌های عینی و نظارت دفتر حسابرسی و مدیریت اتحادیه نظارت و هماهنگی تعاونی‌های روستایی و کشاورزی. و) برنامه‌ریزی و سازماندهی نیروی انسانی بخش حسابرسی برای به‌کارگیری آخرین استانداردهای حسابرسی و انجام حسابرسی موردی بر اساس شکواییه‌های واصله می‌باشد.
در حوزه صنوف و تشکل‌های مردم‌نهاد نیز عملکرد معاونت شامل دستاوردهایی از قبیل: پیگیری و اخذ مصوبه هیأت دولت برای اصلاحیه آیین‌نامه اجرایی نظام صنفی کشور به شماره ۱۳۰۷۴۰/ت۴۹۲۳۵ ه مورخ ۴/۱۰/۹۷ که مشتمل‌بر ایجاد تغییرات بنیادی در شکل‌گیری ساختار نوین نظام صنفی کشاورزی برای اولین بار در کشور می‌باشد، انجام مقدمات لازم برای تهیه اساس‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های تشکیل اتحادیه‌های صنفی اتاق اصناف کشاورزی شهرستان‌ها و کشور، شکل‌گیری هیأت عالی نظارت و مشارکت آنها در تدوین و تصویب دستورالعمل‌ها و اساس‌نامه‌ها، پیگیری تشکیل انجمن‌های تخصصی محصولی و سازمان‌های مردم نهاد در راستای سیاست‌ها و برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی نظیر انجمن گلخانه‌سازان، فدراسیون صنایع غذایی، انجمن توزیع‌کنندگان نهاده‌های دامی، انجمن گل رز و … می‌باشد.
عملکرد این معاونت در حوزه توسعه آموزش و ترویج شامل: پیگیری مستمر برای تشکیل به موقع مجامع تعاونی‌ها، ایجاد و سازماندهی شرکت‌ها و اتحادیه‌های محصولی و تخصصی و بازار محصولات مورد نیاز بخش کشاورزی نظیر اتحادیه گیاهان دارویی، پیگیری تشکیل اتحادیه حبوبات و … (بیش از ۱۰۰ مورد)، ایجاد تحول اساسی در نظام آموزشی شبکه و حرکت به سمت مهارت آموزش و بازار محوری، بازنگری اساسی در برنامه‌های توسعه تشکل‌های زنان برای اقتصادی نمودن فعالیت‌های خرد و پراکنده زنان روستایی با کارگروه‌های اجتماعی و اقتصادی می‌باشد.
شایان ذکر است آخرین وضعیت تعاونی‌ها و اتحادیه‌های تحت پوشش سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در سال ۱۳۹۹ به شرح زیر است: تاکنون بیش از ۱۳ اتحادیه ملی و ۱۷۶ اتحادیه استان که دارای ۲۱۲۵ عضو می‌باشند، تشکیل شده است.
همچنین ۳۴۷ اتحادیه شهرستان با بیش از ۳ هزار و ۳۱۰ عضو و تعداد ۵۳۴۸ تعاونی با تعداد اعضای ۵۷۷۷۶۵۶ نفر عضو در سطح کشور وجود داشته و مشغول فعالیت می‌باشند.
همچنین زیرساخت‌ها و امکانات موجود شبکه در اقصی نقاط کشور نیز به شرح ذیل می‌باشد: فروشگاه کالاهای مصرفی ۱۸۲۵ فقره و ۵۷۵۰ فروشگاه عرضه مواد سوختی و ۲۴۷۱ غرفه دائمی و ۳۸۵ مرکز عرضه مستقیم و بالغ بر ۲۴۸ ایستگاه جمع‌آوری شیر و ۳۳۳ کارخانه صنایع شیر و ۶۰ هزار تن ظرفیت سردخانه و ۹۰ هزار تن ظرفیت سیلو و ۹۰۰ هزار تن ظرفیت انبار سرد و ۲۸ واحد سورتینگ و ۴۱ واحد صنایع غذایی و ۶۸ واحد صنایع غیر غذایی تحت پوشش سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در سراسر کشور مشغول به فعالیت می‌باشند. / دیده بان امنیت غذایی