اقتصادسبز آنلاین: کشور ایران از لحاظ مصرف سرانه نان، یکی از پرمصرف‌‌ترین کشورهای جهان است، اما حجم عمده نانی که مورد استفاده ایرانی‌ها قرار می‌گیرد، نان سنتی است. بر‌خلاف بسیاری از کشورهای دنیا نان صنعتی جایگاه قابل توجهی در سبد مصرف ایرانی‌ها ندارد. تهرانی‌ها حدود ۲۰ درصد و مردم در کل کشور حدود ۸ درصد مصرف نان صنعتی دارند که این ارقام فاصله زیادی تا استانداردهای جهانی دارد.
اما در کشور ما طرح‌های توسعه نان صنعتی از حدود ۱۱ سال قبل مورد توجه قرار گرفت. در سال ۸۶ دولت نهم به این نتیجه رسید که تنها راه کاهش ضایعات نان، افزایش کیفیت و ماندگاری و پایین‌آوردن سرانه مصرف، صنعتی شدن نان است. دولت احمدی‌نژاد در تبصره ۱۵ قانون بودجه ۸۶ و همچنین در ماده ۱۱۰ قانون برنامه پنجم توسعه موضوع صنعتی شدن نان را قید کرد و این موارد به تصویب مجلس هم رسید. البته نتیجه‌ای که از اجرای این مواد قانونی و طرح‌های توسعه حاصل شد، اصلاً مطلوب نبود.
محسن لزومیان، رییس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نان کشور در همین رابطه به خبرنگار ما گفت: در بحث نان صنعتی نخستین مشکل معرفی نادرست این نان به مردم بود، ببینید نان صنعتی یعنی نانی که بدون دخالت دست از طریق ماشین‌آلات به روش صنعتی پخت شود و این می‌تواند شامل نان‌های مسطح مثل بربری سنگک لواش و تافتون هم باشد کما اینکه در حال حاضر محصولات شرکت «سه نان» تولید کننده این نان‌ها می‌باشد اما مشکل اصلی اینجا بود که معرفی کامل و جامعی از این نان‌ها در کشور صورت نگرفت وتصور مردم از نان صنعتی همان نان‌های حجیم و نیمه حجیم به اصطلاح باگت بود.
حال اینکه تعریف نان صنعتی در برگیرنده مصادیق دیگری است این اولین مشکل نان صنعتی کشور بوده و هست و تا زمانی‌که این مشکل از ریشه حل نشود نمی‌توان راه به‌جایی برد.
دوم اینکه نان صنعتی به دلیل اینکه تماما با ماشین الات فول اتومات کار می‌کند باید از نظر مهندسی و کارشناسی قویاً بررسی شود برای مثال واحدی در کشور با سرمایه‌گذاری هنگفت چندین میلیاردی با خط تولید و ماشین‌آلات فرانسوی تجهیزشد ولی حتی یه قرص نان هم تولید نداشت چون ماشین‌آلات فرانسوی با سختی آب آن استان سازگار نبودند.
اینکه اشاره شد روند اعطای مجوز‌ها امری حساب شده نبود به این دلیل است که در شهری مثل محلات با جمعیت کمتر از یک میلیون نفر مجوز احداث واحد بیست تنی اعطا شد این امر جز بر باد رفتن سرمایه‌های کشور پیامد دیگری نداشت.
وی افزود: مسأله دیگر بحث گندم و کیفیت آن است که سبب شد تا عزیزان ما در انجمن صنفی آرد‌سازان هم با مشکلاتی مواجه شوند بحث اختلاط گندم با خاک که مبحث مفصلی است و در این مقال به آن اشاره نمی‌کنم را می‌توانید از سایت‌ها پیگیری کرده و متوجه مسایلی و مشکلات که نان کشور با آن مواجه هست بشوید.
مشکل اصلی نان کشور نداشتن استاندارد اجباری است که در این زمینه اتحادیه پیگیری‌های متعددی را انجام داده است.
واحدها که به‌صورت غیرمجاز در زیرزمین‌های خانه‌ها یا در خانه‌های کوچک حاشیه شهر فعالیت می‌کنند، به تولید نان‌های مسطح به‌صورت تنوری یا نان‌های بسته‌بندی غیر‌صنعتی با نام و نشان بدون مجوز مشغول هستند که فراوانی توزیع آنها در سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌ها عملاً عرضه تولیدات واحدهای صنعتی مجوز دار را به حاشیه رانده است.
لزومیان تاکید کرد: گذشته از این مسأله، افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان و آزادسازی نرخ آرد، تقریبا فعالیت واحدهای زیرپله‌ای بدون مجوز را در شرایط یکسانی با واحدهای تولیدی مجوزدار قرار داده و راه سودآوری غیرمجاز را برای واحدهای فاقد مجوز و دلال‌ها آسان‌تر کرده است به گونه ای که تقریبا این افراد بدون مجوز فعالیت، بازار نان را به‌دست گرفته‌اند.
ساز‌و‌کار دستگاه‌های نظارتی در شناسایی افراد متخلف نیز تقریبا منحصر به گزارشات مردمی شده و نحوه اجرای قانون به صورت گسترده در صنف نانوایان مورد رسیدگی قرار نمی‌گیرد.
فعالیت واحدهای زیرپله‌ای سودآوری کارخانجات را به حداقل رسانده است.
کما اینکه واحدهای زیرپله‌ای یا همان نانوایی‌ها و شیرینی پزهای خانگی تحت پوشش هیچ سیستمی نیستند و هر‌طور که دلشان بخواهند کار می‌کنند و هیچ تضمینی در سلامت محصول آنان وجود ندارد. ذکر این نکته نیر ضروری است که یک استاد ماهر در فن نان پزی به جای اینکه در کارخانه کار کند، با اندکی سرمایه در زیرزمین خانه‌اش، یک فر نصب کرده و با همکاری اعضای خانواده نان و شیرینی‌پزی راه می‌اندازد و نان‌ها و شیرینی‌های بسته‌بندی را با نام‌های مختلف توسط دلالان به بازار عرضه می‌کند.
وی با اشتباه توصیف کردن طرح توسعه نان صنعتی می‌گوید: آنچه که در زمان ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد در‌خصوص نان صنعتی در مجلس تصویب شد کاملا اشتباه بود، به این دلیل که طرح مذکور به‌دنبال آن بود که یک شبه ذائقه مردم را تغییر بدهد و مردم را به سمت مصرف نان‌های حجیم و نیمه حجیم ببرد.
